Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
PROGRAMY OBRAZOWE KIELICHÓW I PATEN ROMAŃSKICH

59

63. Patena z Sankt Trudpert

Apostolskich142, a utrwalone modlitwą mszalną Supra cjuae14^ typologiczne zestawienie Abrahama
czy Melchizedecha z ofiarą Nowego Przymierza. Chodziło im raczej o podkreślenie różnicy między
starotestamentowymi „umbrae sacramentorum" a „sacramentum verum" dnia dzisiejszego.

Koncepcja ta stanowi jednocześnie swoiste połączenie tematu ofiary (ofiarnicy Starego Przymierza)
i tematu rzeczywistej obecności Chrystusa w Eucharystii (hostia). Powstała ona jakby w wyniku
skrzyżowania programów grup poprzednio omówionych i to tłumaczy stosunkowo późny czas
powstania obu znanych jej przykładów. Ten pochodny i kompilacyjny charakter piątej grupy iko-
nograficznej znajduje potwierdzenie w innych tematach. Na patenach z St. Trudpert i Marienstern
górne 'półkole zajmuje półfigura Zbawiciela. Stanowi ona zredukowane przedstawienie Chrystusa
tronującego i trzeba jej przypisać to samo znaczenie co całopostaciowym wizerunkom Chrystusa

142 Daniélou. Bible et liturgie (przyp. 4), s. 194 nn. Należy w tym miejscu przypomnieć, że według Ruperta
z Deutz baranek ofiarowany przez Abrahama zamiast Izaaka oznacza chleb i wino. pod którymi ukrywa się prawdziwe
ciało i krew Syna Bożego, składane codziennie w ofierze mszalnej. Zob. Rupertus Tuitiensis, In Evangelium S. Ioannis,
[w:] PL. 169. col. 491; por. de Lubac, Corpus mysticum (przyp. 9), s. 236.

143 Jungmann, Missarum Solemnia (przyp. 8), s. 274-288.
 
Annotationen