DOI article:
Bania, Zbigniew: Pałac w Podhorcach
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.14266#0112
108
ZBIGNIEW BANIA
7. Podhorce. Pałac, przekrój podłużny budowli z pocz. XX w.
Pośrodku boku południowego mieści się główny wjazd na dziedziniec pałacowy. Jego otwór
zewnętrzny ujęty został portalem w formie aediculi, w której rustykowane kolumny doryckie dźwigają
belkowanie z przerwanym trójkątnym frontonem. Ponad portalem, częściowo w polu frontonu, znaj-
dowała się marmurowa tablica zawierającą w XVII w. inskrypcję:
Sudoris Martii Victoria.
Victoriae Triumphus.
Triumphi proemium Quies69.
Zewnętrzne ramy zachowanej obecnie tablicy ujmują po bokach spływy wolutowe, a wieńczy również
przerywany fronton łukowy, w którym umieszczony został kartusz herbowy Koniecpolskich
„Pobóg". Na krańcach frontonu aediculi widoczne są niewielkie postumenty, na których pierwotnie
zapewne mieściły się kule ogniste70. Od strony dziedzińca wjazd jest ujęty skromniejszym portalem.
Na rustykowanych pilastrach spoczywa belkowanie, zaś pole między spłaszczoną archiwoltą a archi-
trawem belkowania, przedzielone zwornikiem zdobionym maszkaronem na dwie płyciny, zostało
wypełnione dekoracją panopliową. złożoną z krzyżujących się zbroi, sztandarów, szabel i halabard.
Nad wjazdem wzniesiona była nadbudowa z muru pruskiego, zawierająca jedno pomieszczenie, prze-
kryta dachem gontowym, zwieńczonym hełmem o podwójnie spiętrzonych baniach, dolnej, pobitej
również gontem, górnej — blachą.
Do wnętrz pierwszego piętra skrzydła północnego, w czasie gdy sporządzano inwentarz z 1717 г.,
prowadziła para zewnętrznych schodów, łączących teren dziedzińca z płaskim przekryciem skrzydeł
bocznych.
Przy znajdujących się nad tymi skrzydłami portalach postawiono ośmiofilarowe loggie: trójarkadowe
od frontu, o kolumnach toskańskich ustawionych na wysokich postumentach; zawierały na swych
sklepieniach dekorację sztukatorską. Na zewnątrz, w polach między arkadami zachowała się deko-
racja oparta na motywach panoplii: skrzyżowanych tarczy i kołczanu, zbroi, szyszaków, czekanów, zaś
64 Oświęcim, op. cit., s. 366.
70 Podobnie jak w zwieńczeniu kominka podłużnej sali wschodniej.
ZBIGNIEW BANIA
7. Podhorce. Pałac, przekrój podłużny budowli z pocz. XX w.
Pośrodku boku południowego mieści się główny wjazd na dziedziniec pałacowy. Jego otwór
zewnętrzny ujęty został portalem w formie aediculi, w której rustykowane kolumny doryckie dźwigają
belkowanie z przerwanym trójkątnym frontonem. Ponad portalem, częściowo w polu frontonu, znaj-
dowała się marmurowa tablica zawierającą w XVII w. inskrypcję:
Sudoris Martii Victoria.
Victoriae Triumphus.
Triumphi proemium Quies69.
Zewnętrzne ramy zachowanej obecnie tablicy ujmują po bokach spływy wolutowe, a wieńczy również
przerywany fronton łukowy, w którym umieszczony został kartusz herbowy Koniecpolskich
„Pobóg". Na krańcach frontonu aediculi widoczne są niewielkie postumenty, na których pierwotnie
zapewne mieściły się kule ogniste70. Od strony dziedzińca wjazd jest ujęty skromniejszym portalem.
Na rustykowanych pilastrach spoczywa belkowanie, zaś pole między spłaszczoną archiwoltą a archi-
trawem belkowania, przedzielone zwornikiem zdobionym maszkaronem na dwie płyciny, zostało
wypełnione dekoracją panopliową. złożoną z krzyżujących się zbroi, sztandarów, szabel i halabard.
Nad wjazdem wzniesiona była nadbudowa z muru pruskiego, zawierająca jedno pomieszczenie, prze-
kryta dachem gontowym, zwieńczonym hełmem o podwójnie spiętrzonych baniach, dolnej, pobitej
również gontem, górnej — blachą.
Do wnętrz pierwszego piętra skrzydła północnego, w czasie gdy sporządzano inwentarz z 1717 г.,
prowadziła para zewnętrznych schodów, łączących teren dziedzińca z płaskim przekryciem skrzydeł
bocznych.
Przy znajdujących się nad tymi skrzydłami portalach postawiono ośmiofilarowe loggie: trójarkadowe
od frontu, o kolumnach toskańskich ustawionych na wysokich postumentach; zawierały na swych
sklepieniach dekorację sztukatorską. Na zewnątrz, w polach między arkadami zachowała się deko-
racja oparta na motywach panoplii: skrzyżowanych tarczy i kołczanu, zbroi, szyszaków, czekanów, zaś
64 Oświęcim, op. cit., s. 366.
70 Podobnie jak w zwieńczeniu kominka podłużnej sali wschodniej.