DOI Artikel:
Bryl, Mariusz: Pierwowzory obrazowe w twórczości Artura Grottgera
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13596#0406
402
MARIUSZ BRYL
71. Artur Grottger, Bój, IV karton cyklu Lituania, 1866.
rzach postaci należy do istotnych cech szkiców kompozycyjnych. Obok ogólnej dyspozycji sceny, właś-
nie owa ekspresyjna mimika stanowi o wspólnocie pierwowzorów, szkiców i gotowego dzieła, wspólno-
cie konstytuowanej niejako ponad studiami natury. Brak studiów twarzy jako odrębnych jednostek nie
oznacza bynajmniej ich wyłącznego tworzenia z pamięci, bez udziału modeli. Określa jedynie specyficzny
status twarzy postaci, zarówno w procesie twórczym, jak i gotowym dziele. Wpływają na niego dwa
czynniki, jeden o charakterze bardziej technicznym, drugi — merytorycznym.
W pierwszym przypadku chodzi o niezwykłą biegłość Grottgera w odtwarzaniu ludzkiej twarzy.
Portrety o wyraźnie psychologicznym zacięciu stanowią przecież najliczniejszą grupę dzieł w dorobku
artysty. Wśród nich przeważają portrety kredkowe, rysowane podobną techniką, z jaką mamy do
czynienia na kartonach cykli. Perfekcyjny iluzjonizm łączy się w nich zawsze z subtelną psychologiczną
analizą portretowanej osoby. Grottger dzięki wysokim kwalifikacjom portrecisty rysował twarze swych
bohaterów bezpośrednio na kartonie, w zależności od dostępności danego, odpowiadającego jego zamy-
słom, modela. W tym momencie dochodzimy właśnie do drugiego, merytorycznego, czynnika okreś-
lającego status fizjonomii bohaterów cykli.
MARIUSZ BRYL
71. Artur Grottger, Bój, IV karton cyklu Lituania, 1866.
rzach postaci należy do istotnych cech szkiców kompozycyjnych. Obok ogólnej dyspozycji sceny, właś-
nie owa ekspresyjna mimika stanowi o wspólnocie pierwowzorów, szkiców i gotowego dzieła, wspólno-
cie konstytuowanej niejako ponad studiami natury. Brak studiów twarzy jako odrębnych jednostek nie
oznacza bynajmniej ich wyłącznego tworzenia z pamięci, bez udziału modeli. Określa jedynie specyficzny
status twarzy postaci, zarówno w procesie twórczym, jak i gotowym dziele. Wpływają na niego dwa
czynniki, jeden o charakterze bardziej technicznym, drugi — merytorycznym.
W pierwszym przypadku chodzi o niezwykłą biegłość Grottgera w odtwarzaniu ludzkiej twarzy.
Portrety o wyraźnie psychologicznym zacięciu stanowią przecież najliczniejszą grupę dzieł w dorobku
artysty. Wśród nich przeważają portrety kredkowe, rysowane podobną techniką, z jaką mamy do
czynienia na kartonach cykli. Perfekcyjny iluzjonizm łączy się w nich zawsze z subtelną psychologiczną
analizą portretowanej osoby. Grottger dzięki wysokim kwalifikacjom portrecisty rysował twarze swych
bohaterów bezpośrednio na kartonie, w zależności od dostępności danego, odpowiadającego jego zamy-
słom, modela. W tym momencie dochodzimy właśnie do drugiego, merytorycznego, czynnika okreś-
lającego status fizjonomii bohaterów cykli.