DOI Artikel:
Lipińska, Aleksandra: Mecheleńskie reliefy alabastrowe w Polsce
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14244#0218
ALEKSANDRA LIPIŃSKA
27. Ukrzyżowanie, relief środkowy epitafium rodziny Loitzów, kościół Mariacki w Gdańsku,
fot. Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków w Gdańsku
gekniet / unnd gebetet hat" [podkr. - A. L.]126. Obraz Jezusa pełnił tu więc rolę exemplum, pozwalał cier-
piącemu na łożu śmiertelnym utożsamić się z targanym wątpliwościami Chrystusem w Ogrójcu, przywoły-
wał obraz Krzyża i smutku.
W świdnickim epitafium rodziny Krause (kat. nr 15, il. 25) semantyka przedstawienia Pokłonu Paste-
rzy jest wzbogacona o dodatkowe elementy. W reliefach większych, również tych powstałych prawdopo-
dobnie poza manufakturą, scena ta niemal zawsze ukazywana jest na tle ruin antycznych, jak np. w reliefie
z ołtarza słońskiego czy Pokłonie Pasterzy z Muséum voor Schone Kunsten w Gandawie127. To architekto-
niczne tło jest nie tylko okazją do wykazania się znajomością modnych motywów, ale symbolizuje „popadłe
w ruinę domostwo Dawida". Pasterze składają hołd Jezusowi, „chwalą na piszczałce" tego, który „pobuduje
upadły przybytek Dawidowy jako za dni dawnych" (Am 9, 11). Wybór tego tematu w epitafium ufundowa-
nym przez rodziców po śmierci zaledwie rocznego synka nie dziwi, zwłaszcza że dokonywał go wybitny
duchowny, świadomy treści, jakie niesie ze sobą scena Pokłonu Pasterzy. Sceny z dzieciństwa Chrystusa
1 „Leichpredigt vor dem christlichen Leben und seligen Absterben des ehrwurdugen und wohlgelehrten Herrn LUCAE
POLIONIS, Pastoris und Seelsorgers der Kirchen onsers Herrn Jesus Christi in Breslau / bep. S. Maria Magdalena durch Franci-
scum Vierling / Diaconum dasełbst / den 4. August Anno 1583 gethan". - Oddział Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej we
Wrocławiu, sygn. 310736. Fragment ten odnalazł i wskazał mi mgr Piotr Oszczanowski.
127 Lipińska 1996, il. 8; M o n s 1985, il. 48.
27. Ukrzyżowanie, relief środkowy epitafium rodziny Loitzów, kościół Mariacki w Gdańsku,
fot. Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków w Gdańsku
gekniet / unnd gebetet hat" [podkr. - A. L.]126. Obraz Jezusa pełnił tu więc rolę exemplum, pozwalał cier-
piącemu na łożu śmiertelnym utożsamić się z targanym wątpliwościami Chrystusem w Ogrójcu, przywoły-
wał obraz Krzyża i smutku.
W świdnickim epitafium rodziny Krause (kat. nr 15, il. 25) semantyka przedstawienia Pokłonu Paste-
rzy jest wzbogacona o dodatkowe elementy. W reliefach większych, również tych powstałych prawdopo-
dobnie poza manufakturą, scena ta niemal zawsze ukazywana jest na tle ruin antycznych, jak np. w reliefie
z ołtarza słońskiego czy Pokłonie Pasterzy z Muséum voor Schone Kunsten w Gandawie127. To architekto-
niczne tło jest nie tylko okazją do wykazania się znajomością modnych motywów, ale symbolizuje „popadłe
w ruinę domostwo Dawida". Pasterze składają hołd Jezusowi, „chwalą na piszczałce" tego, który „pobuduje
upadły przybytek Dawidowy jako za dni dawnych" (Am 9, 11). Wybór tego tematu w epitafium ufundowa-
nym przez rodziców po śmierci zaledwie rocznego synka nie dziwi, zwłaszcza że dokonywał go wybitny
duchowny, świadomy treści, jakie niesie ze sobą scena Pokłonu Pasterzy. Sceny z dzieciństwa Chrystusa
1 „Leichpredigt vor dem christlichen Leben und seligen Absterben des ehrwurdugen und wohlgelehrten Herrn LUCAE
POLIONIS, Pastoris und Seelsorgers der Kirchen onsers Herrn Jesus Christi in Breslau / bep. S. Maria Magdalena durch Franci-
scum Vierling / Diaconum dasełbst / den 4. August Anno 1583 gethan". - Oddział Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej we
Wrocławiu, sygn. 310736. Fragment ten odnalazł i wskazał mi mgr Piotr Oszczanowski.
127 Lipińska 1996, il. 8; M o n s 1985, il. 48.