DOI Artikel:
Kowalczyk, Jerzy: Świątynie i klasztory późnobarokowe w archidiecezji lwowskiej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14538#0231
230
JERZY KOWALCZYK
70. Lwów, rzut poziomy katedry łacińskiej. Pomierzył M. Kowal- 71. Lwów, katedra łacińska, hełm północnej wieży-dzwon-
czuk, wg W. Łozińskiego, Sztuka lwowska w XVI i XVII wieku, nicy, 1765-1766, architekt Piotr Polejowski. Fot. P. Jamski,
Lwów 1901, fig. 3. A - kaplica Wiśniowieckich, В - kaplica Jabło- 2000, neg. IS PAN
nowskich, С - kaplica Kampianów, D - kaplica Ubogich, E -
kaplica Zamoyskiego, F - zakrystia wielka (kapitularz)
olbrzymie wydatki - przeszło 600 tys. złotych - złożyły się ofiary świeckich dobroczyńców i opodatkowa-
nie duchowieństwa archidiecezji (tzw. cathedralicum); pokaźne sumy przeznaczył sam arcybiskup304.
Najpierw Sierakowski przeniósł cudowny obraz do katedry i polecił rozebrać kaplicę Domagaliczow-
ską. Zresztą, dążąc do uporządkowania gmachu gotyckiej świątyni i uzyskania symetrii planu, rozebrano
pięć innych kaplic. Następnie odtworzono je na dawnym miejscu, ale w innym kształcie (il. 70). Działanie
to wynikało z estetyki barokowej - upodobania do regularności planu i bryły budowli. Dlatego też kaplica
Ubogich, leżąca naprzeciw zachowanej wspaniałej kaplicy Kampianów, otrzymała bryłę o takich samych
wymiarach oraz wnętrze wyłożone marmurami. Jako odpowiednik kaplicy Wiśniowieckich została wznie-
siona po południowej stronie okazała kaplica Chrystusa Ukrzyżowanego fundacji Anny z Sapiehów Jabło-
nowskiej (1769-1771). Jak wszystkie inne i tę projektował architekt Piotr Polejowski. Kaplicę nakryto także
owalną kopułą, wypełnioną polichromią pędzla Stroińskiego (1773-1775), a ołtarz i dekoracje ze stiuku
wykonał Jan Obrocki (1775-1776). W ołtarzu osadzono gotycki krucyfiks, który przywiózł z Krakowa
arcybiskup Grzegorz z Sanoka w 1473 r.305 (il. 73) Warto dodać, że nad kaplicą Zamoyskiego (przy prezbi-
terium od południa) arcybiskup Sierakowski urządził dla siebie w latach 1769-1771 eremitorium ozdobione
freskami Antonia Tavelio306.
Dzieduszycki 1868, s. 199; Petrus 1999, s. 26.
Petrus 1999, s. 60-61.
Dzieduszycki 1868, s. 200.
JERZY KOWALCZYK
70. Lwów, rzut poziomy katedry łacińskiej. Pomierzył M. Kowal- 71. Lwów, katedra łacińska, hełm północnej wieży-dzwon-
czuk, wg W. Łozińskiego, Sztuka lwowska w XVI i XVII wieku, nicy, 1765-1766, architekt Piotr Polejowski. Fot. P. Jamski,
Lwów 1901, fig. 3. A - kaplica Wiśniowieckich, В - kaplica Jabło- 2000, neg. IS PAN
nowskich, С - kaplica Kampianów, D - kaplica Ubogich, E -
kaplica Zamoyskiego, F - zakrystia wielka (kapitularz)
olbrzymie wydatki - przeszło 600 tys. złotych - złożyły się ofiary świeckich dobroczyńców i opodatkowa-
nie duchowieństwa archidiecezji (tzw. cathedralicum); pokaźne sumy przeznaczył sam arcybiskup304.
Najpierw Sierakowski przeniósł cudowny obraz do katedry i polecił rozebrać kaplicę Domagaliczow-
ską. Zresztą, dążąc do uporządkowania gmachu gotyckiej świątyni i uzyskania symetrii planu, rozebrano
pięć innych kaplic. Następnie odtworzono je na dawnym miejscu, ale w innym kształcie (il. 70). Działanie
to wynikało z estetyki barokowej - upodobania do regularności planu i bryły budowli. Dlatego też kaplica
Ubogich, leżąca naprzeciw zachowanej wspaniałej kaplicy Kampianów, otrzymała bryłę o takich samych
wymiarach oraz wnętrze wyłożone marmurami. Jako odpowiednik kaplicy Wiśniowieckich została wznie-
siona po południowej stronie okazała kaplica Chrystusa Ukrzyżowanego fundacji Anny z Sapiehów Jabło-
nowskiej (1769-1771). Jak wszystkie inne i tę projektował architekt Piotr Polejowski. Kaplicę nakryto także
owalną kopułą, wypełnioną polichromią pędzla Stroińskiego (1773-1775), a ołtarz i dekoracje ze stiuku
wykonał Jan Obrocki (1775-1776). W ołtarzu osadzono gotycki krucyfiks, który przywiózł z Krakowa
arcybiskup Grzegorz z Sanoka w 1473 r.305 (il. 73) Warto dodać, że nad kaplicą Zamoyskiego (przy prezbi-
terium od południa) arcybiskup Sierakowski urządził dla siebie w latach 1769-1771 eremitorium ozdobione
freskami Antonia Tavelio306.
Dzieduszycki 1868, s. 199; Petrus 1999, s. 26.
Petrus 1999, s. 60-61.
Dzieduszycki 1868, s. 200.