DOI Artikel:
Kowalczyk, Jerzy: Świątynie i klasztory późnobarokowe w archidiecezji lwowskiej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14538#0237
236
JERZY KOWALCZYK
79. Lwów, kościół jezuitów, ołtarz główny, 1744-1747, architekt Faustyn Grodzicki (atryb.). Fot. T. Zaucha
dę kościoła w pobliskich Podhorcach . Zwyczaj pokrywania polichromią fasad drewnianych świątyń spo-
tyka się na sąsiedniej Wołoszczyźnie, np. na cerkwi w Glibćata Deal324.
OŁTARZE ARCHITEKTONICZNE I MALOWANE
Trzydzieści sześć ołtarzy istniejących w katedrze łacińskiej przed jej przebudową, rozpoczętą w 1765 г.,
wskazuje na tendencje do ich mnożenia ponad potrzeby liturgiczne. Miały one podnieść splendor świątyni
i być wyrazem ostentacji religijnej fundatorów. Nawet w niewielkich kościołach drewnianych we wsiach
i miasteczkach rosła liczba ołtarzy bocznych. W skromnym kościółku w Wołkowie w wizytacji z 1721 r.
odnotowano trzy ołtarze, ale w 1741 r. było już ich pięć325. Na problem zwrócił krytycznie uwagę dopiero
arcybiskup Sierakowski w czasie synodu w 1765 г.: „Nie rzadko widzieliśmy w licznych kościołach takie
mnóstwo ołtarzy, że zupełnie wskutek tego wypacza się ład i architekturę. Dlatego zapobiegając tego rodza-
ju nieporządkom nakazujemy, żeby w kościołach nie budowano ołtarzy ponad konieczną potrzebę". Przy
tym nakazywał, aby ołtarze były - o ile możności - murowane326.
Struktury architektoniczne ołtarzy odznaczają się różnorodnością i bogactwem kształtów. Interesują-
cym zjawiskiem była tendencja do coraz bardziej skomplikowanych konstrukcji i do operowania efektami
świetlnymi. Powszechne stało się włączanie w zwieńczenie ołtarzy okna, najczęściej w formie okulusa.
W promieniach światła rozpływają się kontury krucyfiksu lub innych symboli sakralnych. Świetnym przy-
kładem jest ołtarz w kaplicy Jabłonowskich przy katedrze łacińskiej (1769-1770, architekt Piotr Polejowski)
Quirini-Poplawski 2001, s. 290.
Uprzejmie dziękuje prof. Ryszardowi Brykowskiemu za tę informację.
Lenartowicz 2001, s. 275.
Szurek 1931, s. 36.
JERZY KOWALCZYK
79. Lwów, kościół jezuitów, ołtarz główny, 1744-1747, architekt Faustyn Grodzicki (atryb.). Fot. T. Zaucha
dę kościoła w pobliskich Podhorcach . Zwyczaj pokrywania polichromią fasad drewnianych świątyń spo-
tyka się na sąsiedniej Wołoszczyźnie, np. na cerkwi w Glibćata Deal324.
OŁTARZE ARCHITEKTONICZNE I MALOWANE
Trzydzieści sześć ołtarzy istniejących w katedrze łacińskiej przed jej przebudową, rozpoczętą w 1765 г.,
wskazuje na tendencje do ich mnożenia ponad potrzeby liturgiczne. Miały one podnieść splendor świątyni
i być wyrazem ostentacji religijnej fundatorów. Nawet w niewielkich kościołach drewnianych we wsiach
i miasteczkach rosła liczba ołtarzy bocznych. W skromnym kościółku w Wołkowie w wizytacji z 1721 r.
odnotowano trzy ołtarze, ale w 1741 r. było już ich pięć325. Na problem zwrócił krytycznie uwagę dopiero
arcybiskup Sierakowski w czasie synodu w 1765 г.: „Nie rzadko widzieliśmy w licznych kościołach takie
mnóstwo ołtarzy, że zupełnie wskutek tego wypacza się ład i architekturę. Dlatego zapobiegając tego rodza-
ju nieporządkom nakazujemy, żeby w kościołach nie budowano ołtarzy ponad konieczną potrzebę". Przy
tym nakazywał, aby ołtarze były - o ile możności - murowane326.
Struktury architektoniczne ołtarzy odznaczają się różnorodnością i bogactwem kształtów. Interesują-
cym zjawiskiem była tendencja do coraz bardziej skomplikowanych konstrukcji i do operowania efektami
świetlnymi. Powszechne stało się włączanie w zwieńczenie ołtarzy okna, najczęściej w formie okulusa.
W promieniach światła rozpływają się kontury krucyfiksu lub innych symboli sakralnych. Świetnym przy-
kładem jest ołtarz w kaplicy Jabłonowskich przy katedrze łacińskiej (1769-1770, architekt Piotr Polejowski)
Quirini-Poplawski 2001, s. 290.
Uprzejmie dziękuje prof. Ryszardowi Brykowskiemu za tę informację.
Lenartowicz 2001, s. 275.
Szurek 1931, s. 36.