DOI Artikel:
Chiron-Mrozowska, Anita: Króla Stanisława Augusta kolekcja miniatur
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14537#0141
KRÓLA STANISŁAWA AUGUSTA KOLEKCJA MINIATUR
135
7. Kazimierz i Franciszek Rzewuscy, miniatura wg pierwowzoru Antona von Marona,
Fundacja Książąt Czartoryskich w Krakowie (zob. spis il. nr 7)
Miniatury znalazły się wtedy pod kuratelą burgrabiego pałacowego Andrzeja Haydego. Nie była to
opieka najbardziej staranna i uczciwa. Hayde skorzystał z nadarzającej się okazji i dokonał niewątpliwych
malwersacji. Z akt wytoczonego mu procesu wynika, że wśród dzieł, które sprzeniewierzył, było także pięć
miniatur, w tym podarowana królowi przez Madame Geoffrin Szkoła ateńska według Rafaela79. Brakowało
nadto dwóch portrecików księcia Józefa, ale być może te wycofał sam książę.
Po śmierci księcia Józefa w 1813 r. właścicielką zbiorów artystycznych pozostałych po Stanisławie
Auguście stała się siostra księcia, mieszkająca stale w Paryżu królewska bratanica - Maria Teresa Tyszkie-
wicz. Jej plenipotentami w Polsce byli generałowie Stefan Grabowski80 i Dominik Paszkowski, opiekę zaś
nad zbiorami artystycznymi sprawował początkowo kasztelan Aleksander Linowski, zaś od 1819 r. ich „do-
zorem, pilnowaniem i starannym utrzymaniem" zajmował się Stanisław Kłossowski. Tyszkiewiczowa od
przez Bacciarellego malwersacjach (AGAD, AJP, 205, k. 7). U Bacciarellego przechowywane były również te miniatury, których
król Stanisław August nie zdecydował się zabrać na emigrację. Dwie miniatury znajdowały się także w pałacu Pod Blachą - zob.
Ossolineum, sygn. 5714/Ш, k. 30, Spécification des tableaux de Łazienki et Belvédère placés dans les Appartemens du palais dit
à la Blacha.
79 AGAD, AJP, 1081, k. 31, Akta dotyczące sprawy zbiegłego murgrabiego pałacu Pod Blachą, Andrzeja Hayde oraz skra-
dzionych przez niego przedmiotów, głównie dzieł sztuki spadkowej po królu Stanisławie Auguście oraz po ks. Józefie Poniatow-
skim. Miniatura nie zaginęła jednak - wymieniają w 1830 r. pośmiertny inwentarz kolekcji Michała Hieronima Radziwiłła, ongiś
wojewody wileńskiego - zob. AGAD, Archiwum Radziwiłłów z Nieborowa [dalej cyt.: ARN], zespół 355. sygn. 43, k. 408. nr 2:
Szkoła ateńska z oryginału Rafaela z Urbino kopiowana en gauche na pergaminie; obraz ten pochodzi ze zbioru St. Augusta
(wartość 1300 zł).
80 Zob. Mańkowski, op. cit., s. 143. Wbrew przypuszczeniom Mańkowskiego generał Stefan Grabowski nie był synem
króla i pani Grabowskiej - zob. S. Kieniewicz, Grabowski Stefan, [w:] Polski Słownik Biograficzny (dalej cyt.: PSB], 1. 8.
Wrocław 1959-1960, s. 512-513.
135
7. Kazimierz i Franciszek Rzewuscy, miniatura wg pierwowzoru Antona von Marona,
Fundacja Książąt Czartoryskich w Krakowie (zob. spis il. nr 7)
Miniatury znalazły się wtedy pod kuratelą burgrabiego pałacowego Andrzeja Haydego. Nie była to
opieka najbardziej staranna i uczciwa. Hayde skorzystał z nadarzającej się okazji i dokonał niewątpliwych
malwersacji. Z akt wytoczonego mu procesu wynika, że wśród dzieł, które sprzeniewierzył, było także pięć
miniatur, w tym podarowana królowi przez Madame Geoffrin Szkoła ateńska według Rafaela79. Brakowało
nadto dwóch portrecików księcia Józefa, ale być może te wycofał sam książę.
Po śmierci księcia Józefa w 1813 r. właścicielką zbiorów artystycznych pozostałych po Stanisławie
Auguście stała się siostra księcia, mieszkająca stale w Paryżu królewska bratanica - Maria Teresa Tyszkie-
wicz. Jej plenipotentami w Polsce byli generałowie Stefan Grabowski80 i Dominik Paszkowski, opiekę zaś
nad zbiorami artystycznymi sprawował początkowo kasztelan Aleksander Linowski, zaś od 1819 r. ich „do-
zorem, pilnowaniem i starannym utrzymaniem" zajmował się Stanisław Kłossowski. Tyszkiewiczowa od
przez Bacciarellego malwersacjach (AGAD, AJP, 205, k. 7). U Bacciarellego przechowywane były również te miniatury, których
król Stanisław August nie zdecydował się zabrać na emigrację. Dwie miniatury znajdowały się także w pałacu Pod Blachą - zob.
Ossolineum, sygn. 5714/Ш, k. 30, Spécification des tableaux de Łazienki et Belvédère placés dans les Appartemens du palais dit
à la Blacha.
79 AGAD, AJP, 1081, k. 31, Akta dotyczące sprawy zbiegłego murgrabiego pałacu Pod Blachą, Andrzeja Hayde oraz skra-
dzionych przez niego przedmiotów, głównie dzieł sztuki spadkowej po królu Stanisławie Auguście oraz po ks. Józefie Poniatow-
skim. Miniatura nie zaginęła jednak - wymieniają w 1830 r. pośmiertny inwentarz kolekcji Michała Hieronima Radziwiłła, ongiś
wojewody wileńskiego - zob. AGAD, Archiwum Radziwiłłów z Nieborowa [dalej cyt.: ARN], zespół 355. sygn. 43, k. 408. nr 2:
Szkoła ateńska z oryginału Rafaela z Urbino kopiowana en gauche na pergaminie; obraz ten pochodzi ze zbioru St. Augusta
(wartość 1300 zł).
80 Zob. Mańkowski, op. cit., s. 143. Wbrew przypuszczeniom Mańkowskiego generał Stefan Grabowski nie był synem
króla i pani Grabowskiej - zob. S. Kieniewicz, Grabowski Stefan, [w:] Polski Słownik Biograficzny (dalej cyt.: PSB], 1. 8.
Wrocław 1959-1960, s. 512-513.