DOI article:
Němec, Richard: Planowanie i przebudowa „Nowego Niemieckiego Wschodu”. Generalne Gubernatorstwo: Warszawa (1939 – 1945)
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.45167#0172
PLANOWANIE I PRZEBUDOWA „NOWEGO NIEMIECKIEGO WSCHODU”...
171
13. Warszawa, „Neue deutsche Stadt” mit Infrastrukturen („Nowe niemieckie miasto” z infrastrukturą),
projekt na zlecenie Oskara Dengela, Instytut Pamięci Narodowej, GK 167/106, nr 25
14. Würzburg, planowanie miasta i przebudowy, prace urbanistyczne na terenie rezydencji, czyszczenie i łączenie parceli,
sala honorowa jako zakończenie rezydencji, 1939, proj. Hubert Groß, Bundesarchiv, R 4606/3420
Großa można uznać za właściwego twórcę planów warszawskich51. Znajduje to potwierdzenie również
w jego wypowiedzi. Jak jednakże sam Groß postrzegał te zmieniające się plany dla Warszawy? W swo-
jej „kronice rodzinnej” traktował je wprawdzie jako „zadanie czysto cywilne”, jednak jak sam mówił,
chodziło mu przede wszystkim o znalezienie środków, aby na obrazie polskiego miasta wycisnąć „piętno
nowego niemieckiego miasta” z rozległymi budynkami dla partii i państwa (il. 13)52. Nie należało jed-
nak przeprowadzać „eksperymentów”, lecz realizować „wypróbowane” koncepcje urbanistyczne. O jakie
główne idee chodziło? Czy o te, obejmujące cały obszar kraju, zasady sanitarne, które Groß zastosował
przy przebudowie Würzburga, czy raczej o te, które miały być powszechnie stosowane przy przebudo-
wie stolic prowincji? (il. 14)53 Zgodnie z planem warszawskim istniejący już system ulic poszerzono
51 Gutschow, Klain, op. cit., s. 55-102.
52 H. Groß, Sonnen und Brunnen. Geschichte und Geschichten unserer Familie, 1973/76, s. 157-158, nieopublikowane wspo-
mnienia (kopia z prywatnych zbiorów Nielsa Gutschowa).
53 O stylu stolic prowincji: Ch. Wolf, Gauforen - Zentren der Macht. Zur nationalsozialistischen Architektur und Stadtplanung,
Berlin 1999.
171
13. Warszawa, „Neue deutsche Stadt” mit Infrastrukturen („Nowe niemieckie miasto” z infrastrukturą),
projekt na zlecenie Oskara Dengela, Instytut Pamięci Narodowej, GK 167/106, nr 25
14. Würzburg, planowanie miasta i przebudowy, prace urbanistyczne na terenie rezydencji, czyszczenie i łączenie parceli,
sala honorowa jako zakończenie rezydencji, 1939, proj. Hubert Groß, Bundesarchiv, R 4606/3420
Großa można uznać za właściwego twórcę planów warszawskich51. Znajduje to potwierdzenie również
w jego wypowiedzi. Jak jednakże sam Groß postrzegał te zmieniające się plany dla Warszawy? W swo-
jej „kronice rodzinnej” traktował je wprawdzie jako „zadanie czysto cywilne”, jednak jak sam mówił,
chodziło mu przede wszystkim o znalezienie środków, aby na obrazie polskiego miasta wycisnąć „piętno
nowego niemieckiego miasta” z rozległymi budynkami dla partii i państwa (il. 13)52. Nie należało jed-
nak przeprowadzać „eksperymentów”, lecz realizować „wypróbowane” koncepcje urbanistyczne. O jakie
główne idee chodziło? Czy o te, obejmujące cały obszar kraju, zasady sanitarne, które Groß zastosował
przy przebudowie Würzburga, czy raczej o te, które miały być powszechnie stosowane przy przebudo-
wie stolic prowincji? (il. 14)53 Zgodnie z planem warszawskim istniejący już system ulic poszerzono
51 Gutschow, Klain, op. cit., s. 55-102.
52 H. Groß, Sonnen und Brunnen. Geschichte und Geschichten unserer Familie, 1973/76, s. 157-158, nieopublikowane wspo-
mnienia (kopia z prywatnych zbiorów Nielsa Gutschowa).
53 O stylu stolic prowincji: Ch. Wolf, Gauforen - Zentren der Macht. Zur nationalsozialistischen Architektur und Stadtplanung,
Berlin 1999.