DOI Heft:
Od redakcji
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.21226#0014
12
Od Redakcji
W ostatnim czasie przypomniano je szerokiej publiczności podczas dwóch wystaw przy-
gotowanych staraniem Muzeum Narodowego w Krakowie: rocznicowej, zorganizowanej
w 200-lecie Muzeum Książąt Czartoryskich (Puławska kolekcja rękopisów iluminowanych
księżnej Izabeli Czartoryskiej, wrzesień 2001) oraz ekspozycji Skarby Biblioteki Czartory-
skich, towarzyszącej dorocznemu kongresowi Association Internationale de Bibliophilie,
który jesienią bieżącego roku gościliśmy w Krakowie. Średniowieczne księgi rękopiśmienne
z kolekcji Czartoryskich od lat stanowią przedmiot badań specjalistów z kraju i zagranicy,
uprawiających tę wciąż rzadką w Polsce dyscyplinę naukową, jaką jest średniowieczne ma-
larstwo książkowe. Tym bardziej zasługują na uwagę prace dwojga młodych krakowskich
badaczy, którzy u progu swej pracy naukowej zetknęli się osobiście z naszymi zbiorami. Są
one poświęcone iluminatorstwu i powstały w wyniku współpracy Muzeum Narodowego
w Krakowie ze środowiskiem uniwersyteckim. Kinga Sozańska (Godzinki Ms. Czart. 2944
- dzieło warsztatu Mistrza Rady Miejskiej Rouen) wprowadza do nauki nieopublikowane
dotąd w sposób wystarczający francuskie Godzinki z XV wieku, dokonuje ich analitycznego
opisu i - na podstawie trafnie zaobserwowanych cech stylistycznych i programu dekoracji
- przypisuje je warsztatowi Mistrza Rady Miejskiej Rouen. Z kolei Jakub Adamski w ar-
tykule Kilka spostrzeżeń na temat motywów architektonicznych w miniaturach Pontyfikału
Erazma Ciołka (Ms. Czart. 1212IV), wykorzystując swe kompetencje badacza architektury,
podejmuje próbę interpretacji motywów architektonicznych widocznych na miniaturach
Pontyfikału Ciołka i rozprawą o ambicjach interdyscyplinarnych przerywa długie milcze-
nie wokół jednego z najbardziej fascynujących dzieł krakowskiego iluminatorstwa początku
XVI wieku. Kolejne teksty dotyczą zagadnień ściśle związanych z Biblioteką Książąt Czar-
toryskich, ale mających zarazem podstawowe znaczenie dla historycznej substancji zbioru.
Pierwszy z nich sięga samej materii kolekcji, drugi zaś kreśli dzieje jej aktualnego miejsca
przechowywania. Przysłowiowe już skomplikowane dzieje ksiąg i archiwaliów - fata - sta-
nowią przedmiot zainteresowania Janusza Pezdy (Volumen hoc deest. Volumen hoc deside-
ratur. O brakach w zasobie rękopisów Biblioteki Książąt Czartoryskich), który - na posta-
wie źródeł - rekonstruuje losy licznych woluminów z tej biblioteki uznanych za zaginione,
spalonych w pożarze pałacu Krasińskich w Warszawie albo też odnalezionych w innych
zbiorach, np. w Bibliotece Kórnickiej PAN. Rozmiary zjawiska dobrze ilustruje dołączony
do artykułu katalog, który przynosi ponadto cenne informacje o miejscu przechowywa-
nia dzieł uważanych dotąd za zaginione. Z kolei Janusz Nowak w artykule Dzieje budowy
i modernizacji gmachu Biblioteki Książąt Czartoryskich przy ul. św. Marka 17 w Krakowie
(1956-2010) publikuje po raz pierwszy materiały dotyczące posesji przy ul. św. Marka 17,
gdzie we wzniesionym w roku 1960 budynku znalazła swoje miejsce część zbiorów archi-
walnych i bibliotecznych Muzeum Narodowego w Krakowie oraz księgozbiór, archiwum,
rękopisy i cimelia z kolekcji Czartoryskich. Patrząc z perspektywy dziejów tego zbioru, dzię-
ki artykułowi Janusza Nowaka w łańcuchu zdarzeń i miejsc - obok Warszawy, Puław, Pary-
ża, Sieniawy i krakowskiego Arsenału - w nowym świetle pojawia się ostatni adres Bibliote-
ki: ul. św. Marka 17, który otwiera nowy, kolejny już rozdział dziejów kolekcji Czartoryskich
w Muzeum Narodowym w Krakowie.
Ponadto w niniejszym tomie „Rozpaw” znalazł się komunikat autorstwa Mirosława
P. Kruka i Maciej Salamona pt. „Matka Boska z Dzieciątkiem w otoczeniu archaniołów”.
Enkopion w zbiorach Fundacji Książąt Czrtoryskich (XIII-517), a w dziale recenzji kry-
Od Redakcji
W ostatnim czasie przypomniano je szerokiej publiczności podczas dwóch wystaw przy-
gotowanych staraniem Muzeum Narodowego w Krakowie: rocznicowej, zorganizowanej
w 200-lecie Muzeum Książąt Czartoryskich (Puławska kolekcja rękopisów iluminowanych
księżnej Izabeli Czartoryskiej, wrzesień 2001) oraz ekspozycji Skarby Biblioteki Czartory-
skich, towarzyszącej dorocznemu kongresowi Association Internationale de Bibliophilie,
który jesienią bieżącego roku gościliśmy w Krakowie. Średniowieczne księgi rękopiśmienne
z kolekcji Czartoryskich od lat stanowią przedmiot badań specjalistów z kraju i zagranicy,
uprawiających tę wciąż rzadką w Polsce dyscyplinę naukową, jaką jest średniowieczne ma-
larstwo książkowe. Tym bardziej zasługują na uwagę prace dwojga młodych krakowskich
badaczy, którzy u progu swej pracy naukowej zetknęli się osobiście z naszymi zbiorami. Są
one poświęcone iluminatorstwu i powstały w wyniku współpracy Muzeum Narodowego
w Krakowie ze środowiskiem uniwersyteckim. Kinga Sozańska (Godzinki Ms. Czart. 2944
- dzieło warsztatu Mistrza Rady Miejskiej Rouen) wprowadza do nauki nieopublikowane
dotąd w sposób wystarczający francuskie Godzinki z XV wieku, dokonuje ich analitycznego
opisu i - na podstawie trafnie zaobserwowanych cech stylistycznych i programu dekoracji
- przypisuje je warsztatowi Mistrza Rady Miejskiej Rouen. Z kolei Jakub Adamski w ar-
tykule Kilka spostrzeżeń na temat motywów architektonicznych w miniaturach Pontyfikału
Erazma Ciołka (Ms. Czart. 1212IV), wykorzystując swe kompetencje badacza architektury,
podejmuje próbę interpretacji motywów architektonicznych widocznych na miniaturach
Pontyfikału Ciołka i rozprawą o ambicjach interdyscyplinarnych przerywa długie milcze-
nie wokół jednego z najbardziej fascynujących dzieł krakowskiego iluminatorstwa początku
XVI wieku. Kolejne teksty dotyczą zagadnień ściśle związanych z Biblioteką Książąt Czar-
toryskich, ale mających zarazem podstawowe znaczenie dla historycznej substancji zbioru.
Pierwszy z nich sięga samej materii kolekcji, drugi zaś kreśli dzieje jej aktualnego miejsca
przechowywania. Przysłowiowe już skomplikowane dzieje ksiąg i archiwaliów - fata - sta-
nowią przedmiot zainteresowania Janusza Pezdy (Volumen hoc deest. Volumen hoc deside-
ratur. O brakach w zasobie rękopisów Biblioteki Książąt Czartoryskich), który - na posta-
wie źródeł - rekonstruuje losy licznych woluminów z tej biblioteki uznanych za zaginione,
spalonych w pożarze pałacu Krasińskich w Warszawie albo też odnalezionych w innych
zbiorach, np. w Bibliotece Kórnickiej PAN. Rozmiary zjawiska dobrze ilustruje dołączony
do artykułu katalog, który przynosi ponadto cenne informacje o miejscu przechowywa-
nia dzieł uważanych dotąd za zaginione. Z kolei Janusz Nowak w artykule Dzieje budowy
i modernizacji gmachu Biblioteki Książąt Czartoryskich przy ul. św. Marka 17 w Krakowie
(1956-2010) publikuje po raz pierwszy materiały dotyczące posesji przy ul. św. Marka 17,
gdzie we wzniesionym w roku 1960 budynku znalazła swoje miejsce część zbiorów archi-
walnych i bibliotecznych Muzeum Narodowego w Krakowie oraz księgozbiór, archiwum,
rękopisy i cimelia z kolekcji Czartoryskich. Patrząc z perspektywy dziejów tego zbioru, dzię-
ki artykułowi Janusza Nowaka w łańcuchu zdarzeń i miejsc - obok Warszawy, Puław, Pary-
ża, Sieniawy i krakowskiego Arsenału - w nowym świetle pojawia się ostatni adres Bibliote-
ki: ul. św. Marka 17, który otwiera nowy, kolejny już rozdział dziejów kolekcji Czartoryskich
w Muzeum Narodowym w Krakowie.
Ponadto w niniejszym tomie „Rozpaw” znalazł się komunikat autorstwa Mirosława
P. Kruka i Maciej Salamona pt. „Matka Boska z Dzieciątkiem w otoczeniu archaniołów”.
Enkopion w zbiorach Fundacji Książąt Czrtoryskich (XIII-517), a w dziale recenzji kry-