Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (15,1.1971)

4. Dyptyk, Meteora, klasztor Przemienienia Pań- 5. Dyptyk, Metcora, klasztor Przemienienia Pań-
skiego (wg Byzantine Art, jw.) skiego (wg Byzantine Art, jw.)

Nieco wyżej uniesione i skrzyżowane dłonie przedstawiono na mozaikowej ikonie przecho-
wywanej w rzymskim kościele S. Croce in Gerusalemme (il. 6). Podstawą specjalnego kultu
tej ikony przez cale Średniowiecze w Europie Zachodniej była legenda upatrująca w niej wierne
odtworzenie wizji Papieża Grzegorza Wielkiego, którą zdaje się poświadczać napis na kopii
rzymskiego obrazu, wykonanej przez lsraela van Meckenem (il. 7). Rolą rzymskiej ikony w po-
wstawaniu legendy zaczęły się interesować studia nad ikonografią Mszy św. Grzegorza, poja-

koniec XIV w; M. C h a t z i d a k i s, Les icónes de Grece, [w:] Icones. Sinai, Grece, Bułgarie, Yougoslavie.
Paris 1966, s. XXVIII, il. 48; G. Schiller, Ikonographie der christlichen Kunst. t. II, Die Passion Jesu Christi.
Giitersloh 1968, s. 212—215: Der gregorianische Schmerzensman, il. 681 (Meteora, Chrystus).

13