DOI article:
Fabiani, Bożena; Ludwika Maria: Ludwika Maria Gonzaga: szkic biograficzno-ikonograficzny 1645 - 1667
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.19558#0167
Bożena Fabiani
LUDWIKA MARIA GONZAGA
Szkic biograficzno-ikonograficzny 1645—1667
„Ubierzmy ją po królewsku, jako na głowę koronę,
jako sceptra w ręku i to czyste monarsze jabłko lubrica
Regna, mocno i umiejętnie i niewinnie piastowała".
A. Pikarski
г
V^elem niniejszego artykułu jest usystematyzowanie znanego materiału ikonograficznego
dotyczącego Ludwiki Marii Gonzagi, polskiej królowej, małżonki dwóch kolejnych królów
Polski.
Układ pracy jest chronologiczny. Wyodrębniono dwa zasadnicze okresy: francuski i polski.
Pierwszy, lata 1635—1645, potraktowałam ogólnikowo jako wprowadzenie; drugi obejmuje wszel-
kie znane mi dzieła ikonograficzne powstałe na terenie Rzeczypospolitej lub poza jej granicami
od roku 1646, to jest gdy Ludwika Maria osiadła na stałe w Polsce, do roku 1667, roku jej śmier-
ci. Okres ten, nazwany tu umownie polskim (bo przecież uwzględnia także sztukę obcą), rozpada
się na cztery podokresy, wyznaczone niejako przez istotne wydarzenia rodzinno-dziejowe, a mia-
nowicie :
— podokres pierwszy dotyczy lat 1646—1648, czyli krótkiego okresu małżeństwa Ludwiki
Marii z Władysławem IV;
— podokres drugi obejmuje lata 1649—1655, to jest lata pożycia jej z Janem Kazimierzem
do momentu najazdu szwedzkiego;
— podokres trzeci, to czas walki z najeźdźcą, lata 1655—1660;
— podokres czwarty, czyli lata 1661—1667, okres narastających tarć wewnętrznych,
ostatnie lata życia królowej.
Na końcu artykułu sygnalizuję ponadto pewne dzieła ikonograficzne powstałe w różnych
okresach już po śmierci królowej, a także nie istniejące dziś jej portrety, o których pamięć prze-
chowały stare inwentarze szlacheckie i mieszczańskie.
и*
163
LUDWIKA MARIA GONZAGA
Szkic biograficzno-ikonograficzny 1645—1667
„Ubierzmy ją po królewsku, jako na głowę koronę,
jako sceptra w ręku i to czyste monarsze jabłko lubrica
Regna, mocno i umiejętnie i niewinnie piastowała".
A. Pikarski
г
V^elem niniejszego artykułu jest usystematyzowanie znanego materiału ikonograficznego
dotyczącego Ludwiki Marii Gonzagi, polskiej królowej, małżonki dwóch kolejnych królów
Polski.
Układ pracy jest chronologiczny. Wyodrębniono dwa zasadnicze okresy: francuski i polski.
Pierwszy, lata 1635—1645, potraktowałam ogólnikowo jako wprowadzenie; drugi obejmuje wszel-
kie znane mi dzieła ikonograficzne powstałe na terenie Rzeczypospolitej lub poza jej granicami
od roku 1646, to jest gdy Ludwika Maria osiadła na stałe w Polsce, do roku 1667, roku jej śmier-
ci. Okres ten, nazwany tu umownie polskim (bo przecież uwzględnia także sztukę obcą), rozpada
się na cztery podokresy, wyznaczone niejako przez istotne wydarzenia rodzinno-dziejowe, a mia-
nowicie :
— podokres pierwszy dotyczy lat 1646—1648, czyli krótkiego okresu małżeństwa Ludwiki
Marii z Władysławem IV;
— podokres drugi obejmuje lata 1649—1655, to jest lata pożycia jej z Janem Kazimierzem
do momentu najazdu szwedzkiego;
— podokres trzeci, to czas walki z najeźdźcą, lata 1655—1660;
— podokres czwarty, czyli lata 1661—1667, okres narastających tarć wewnętrznych,
ostatnie lata życia królowej.
Na końcu artykułu sygnalizuję ponadto pewne dzieła ikonograficzne powstałe w różnych
okresach już po śmierci królowej, a także nie istniejące dziś jej portrety, o których pamięć prze-
chowały stare inwentarze szlacheckie i mieszczańskie.
и*
163