DOI Artikel:
Gutkowska-Rychlewska, Maria: Zabytkowy ubiór renesansowy w. XVI
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21218#0125
„wams“ z rękawami z tkaniny wzorzystej, za-
pewne aksamitnej, o dość dużym symetrycz-
nym rysunku ornamentu, podobnie jak i spo-
dnie sięgające do kolan.
Rysowane niewątpliwie z natury, portreto-
we postacie na arrasach stanowią ważny, ściśle
datowany przykład współczesnej dworskiej mo-
dy francuskiej. Wyraźne analogie naszego za-
bytku i stroju jednej z postaci na arrasie można
więc uważać za podstawę do określenia czasu
uszycia naszego stroju i przynależności jego
właściciela do sfery dworskiej (ryc. 73).
Dalszy etap rozwoju mody francuskiej na-
stąpił po ucieczce z Polski i objęciu tronu we
Francji przez Henryka III. Król zwany przez
lud paryski „le roi imaginaire de Pologne”11) nie
porzucił swych zainteresowań dla mody i czyn-
nego udziału w obmyślaniu nowych szczegółów
stroju dla swych dworzan. Niewielkie krezy,
noszone za panowania swego brata, zastąpił
gładkim płóciennym kołnierzem; w r. 1578 za-
interesował się zaś problemem sztywnienia du-
żych krez krochmalem. Krezy takie występują
w tym czasie obok gładkich kołnierzy płócien-
nych, umieszczone nad stojącym kołnierzem
„wamsa . Ryc. 73. Rysunek rekonstrukcyjny
W tym okresie moda wydłużania przodów ubioru renesansowego z Muzeum
przy „wamsach” przybrała już rozmiary grotę- Narodowego w Krakowie,
skowej deformacji postaci męskiej, a zwężenie
spodni około r. 1580 nadawało elegantom dworskim karykaturalne propor-
cje * 12). Około r. 1580 zdobienie męskich ubiorów dworskich nie było we Fran-
cji urozmaiconć; przeważało rozcinanie pionowe powierzchni tkaniny ubioru
i naszycie wąskich listewek poziomych. Niekiedy w tym schemacie nacięć po-
krywano wszelkie wolne płaszczyzny wybitymi na tkaninie ornamentami. Tka-
nina o wzorzystym rysunku występuje w późniejszym okresie mody Walez-
juszów stosunkowo dość rzadko. W tej monotonii form i zdobienia ubioru
dworskiego różnice sprowadzają się tylko do długości spodni sięgających
do kolan, łub krótkich, okrywających tylko biodra. W doborze barwy ubiory
francuskie tego czasu bywały często niejednolite; wprowadzano nawet kilka
n) Quicherat, Histoire de costume en Franęe, str. 418.
12) Obrazy przedstawiające bale na dworze Henryka III, w galerii Luwru i Muzeum
w Rennes.
119
pewne aksamitnej, o dość dużym symetrycz-
nym rysunku ornamentu, podobnie jak i spo-
dnie sięgające do kolan.
Rysowane niewątpliwie z natury, portreto-
we postacie na arrasach stanowią ważny, ściśle
datowany przykład współczesnej dworskiej mo-
dy francuskiej. Wyraźne analogie naszego za-
bytku i stroju jednej z postaci na arrasie można
więc uważać za podstawę do określenia czasu
uszycia naszego stroju i przynależności jego
właściciela do sfery dworskiej (ryc. 73).
Dalszy etap rozwoju mody francuskiej na-
stąpił po ucieczce z Polski i objęciu tronu we
Francji przez Henryka III. Król zwany przez
lud paryski „le roi imaginaire de Pologne”11) nie
porzucił swych zainteresowań dla mody i czyn-
nego udziału w obmyślaniu nowych szczegółów
stroju dla swych dworzan. Niewielkie krezy,
noszone za panowania swego brata, zastąpił
gładkim płóciennym kołnierzem; w r. 1578 za-
interesował się zaś problemem sztywnienia du-
żych krez krochmalem. Krezy takie występują
w tym czasie obok gładkich kołnierzy płócien-
nych, umieszczone nad stojącym kołnierzem
„wamsa . Ryc. 73. Rysunek rekonstrukcyjny
W tym okresie moda wydłużania przodów ubioru renesansowego z Muzeum
przy „wamsach” przybrała już rozmiary grotę- Narodowego w Krakowie,
skowej deformacji postaci męskiej, a zwężenie
spodni około r. 1580 nadawało elegantom dworskim karykaturalne propor-
cje * 12). Około r. 1580 zdobienie męskich ubiorów dworskich nie było we Fran-
cji urozmaiconć; przeważało rozcinanie pionowe powierzchni tkaniny ubioru
i naszycie wąskich listewek poziomych. Niekiedy w tym schemacie nacięć po-
krywano wszelkie wolne płaszczyzny wybitymi na tkaninie ornamentami. Tka-
nina o wzorzystym rysunku występuje w późniejszym okresie mody Walez-
juszów stosunkowo dość rzadko. W tej monotonii form i zdobienia ubioru
dworskiego różnice sprowadzają się tylko do długości spodni sięgających
do kolan, łub krótkich, okrywających tylko biodra. W doborze barwy ubiory
francuskie tego czasu bywały często niejednolite; wprowadzano nawet kilka
n) Quicherat, Histoire de costume en Franęe, str. 418.
12) Obrazy przedstawiające bale na dworze Henryka III, w galerii Luwru i Muzeum
w Rennes.
119