DOI Artikel:
Gołaszewski, Tadeusz: Zsada Atrakcyjnos̄ci w Andragogice
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.24581#0235
W środowiskach robotniczych i wiejskich należy kierować się wzglę-
dem na praktyczność, która posiada dla nich wysoki walor atrakcyjności.
Oglądanie dzieł sztuki uchodzi często w tych środowiskach za zajęcie nie
mające w ogóle sensu, ponieważ — jak się nieraz mówi — to „nic nie
daje”. Postawę taką można wytłumaczyć tym, że robotnicy i chłopi za-
trudnieni są w bezpośredniej produkcji, a wobec tego przemawia do nich
przede wszystkim czynność przynosząca bezpośredni efekt, wyraźnie do-
strzegalny. W tej sytuacji należy poprzez dobór eksponatów i komentarz
wskazać na takie np. momenty praktyczności, jak wpływ sztuki na wzor-
nictwo przemysłowe, związek barw i kształtów ze zdrowiem psychicz-
nym, z dobrym samopoczuciem itp.
Niezbędnym elementem każdej ekspozycji jest objaśnienie. Może to
być informacja pisana lub komentarz słowny. Istnieje co prawda możli-
wość takiego ujęcia tych spraw, że zgromadzone dzieła sztuki powinny
przemawiać same, wprost, bezpośrednio do widza, a wszelki komentarz
jest zbędnym dodatkiem, rozpraszającym uwagę i odwracającym ją od
tego co najważniejsze, od bezpośrednich wrażeń wywieranych przez dzieła
wystawione. Tego rodzaju ujęcie zakłada pewne szczególne rozumienie
dzieła sztuki i aktu estetycznej percepcji, natomiast w szerszym ujęciu
percepcja eksponowanego przedmiotu wymaga operacji poznawczych,
ustosunkowania jednostkowego faktu do ogólniejszego systemu wartości
itd. Informacja czysto rzeczowa jest niezbędna, komentarz, jego rodzaj,
zależy od sytuacji, mianowicie od przygotowania odbiorcy i jego zainte-
resowań. W każdym razie objaśnienie zwiększa atrakcyjność przedmiotu,
pomaga go rozumieć, ująć pojęciowo, a w dalszej konsekwencji umożliwia
ukonstytuowanie się pełnego przeżycia estetycznego. Rzecz jasna, że zna-
czenie objaśnień i komentarzy staje się samo przez się oczywiste, gdy cho-
dzi o ekspozycje typu naukowego.
Doskonałość techniczna wykonania stanowi warunek konieczny w mu-
zealnictwie. W każdym środowisku społecznym budzi zainteresowanie
i jest bardzo pozytywnie oceniana doskonałość techniczna, dotycząca eks-
ponowanych przedmiotów, sposobu ich przygotowania do ekspozycji, ta-
kich akcesoriów jak ramy, napisy itp., ogólnej „oprawy plastycznej” itd.
Przedmiot posiadający dużą wartość artystyczną nie zwróci uwagi zwie-
dzających, nie zainteresuje ich, gdy znajdzie się w niekorzystnym otocze-
niu, gdy zostanie niedbale wystawiony. Jeśli jakiś przedmiot ma być spe-
cjalnie wyeksponowany, jako posiadający wysokie wartości, zwróci on
powszechną uwagę, gdy znajdzie się w szczególnie korzystnych warun-
kach zewnętrznych.
Doskonałość techniczna dotyczy również objaśnień pisemnych, a więc
rodzaju pisma, stylizacji zdań, jak i ustnych, tj. dbałości o język poprawny
z ewentualnymi walorami artystycznymi, jak „obrazowość” itp.
230
dem na praktyczność, która posiada dla nich wysoki walor atrakcyjności.
Oglądanie dzieł sztuki uchodzi często w tych środowiskach za zajęcie nie
mające w ogóle sensu, ponieważ — jak się nieraz mówi — to „nic nie
daje”. Postawę taką można wytłumaczyć tym, że robotnicy i chłopi za-
trudnieni są w bezpośredniej produkcji, a wobec tego przemawia do nich
przede wszystkim czynność przynosząca bezpośredni efekt, wyraźnie do-
strzegalny. W tej sytuacji należy poprzez dobór eksponatów i komentarz
wskazać na takie np. momenty praktyczności, jak wpływ sztuki na wzor-
nictwo przemysłowe, związek barw i kształtów ze zdrowiem psychicz-
nym, z dobrym samopoczuciem itp.
Niezbędnym elementem każdej ekspozycji jest objaśnienie. Może to
być informacja pisana lub komentarz słowny. Istnieje co prawda możli-
wość takiego ujęcia tych spraw, że zgromadzone dzieła sztuki powinny
przemawiać same, wprost, bezpośrednio do widza, a wszelki komentarz
jest zbędnym dodatkiem, rozpraszającym uwagę i odwracającym ją od
tego co najważniejsze, od bezpośrednich wrażeń wywieranych przez dzieła
wystawione. Tego rodzaju ujęcie zakłada pewne szczególne rozumienie
dzieła sztuki i aktu estetycznej percepcji, natomiast w szerszym ujęciu
percepcja eksponowanego przedmiotu wymaga operacji poznawczych,
ustosunkowania jednostkowego faktu do ogólniejszego systemu wartości
itd. Informacja czysto rzeczowa jest niezbędna, komentarz, jego rodzaj,
zależy od sytuacji, mianowicie od przygotowania odbiorcy i jego zainte-
resowań. W każdym razie objaśnienie zwiększa atrakcyjność przedmiotu,
pomaga go rozumieć, ująć pojęciowo, a w dalszej konsekwencji umożliwia
ukonstytuowanie się pełnego przeżycia estetycznego. Rzecz jasna, że zna-
czenie objaśnień i komentarzy staje się samo przez się oczywiste, gdy cho-
dzi o ekspozycje typu naukowego.
Doskonałość techniczna wykonania stanowi warunek konieczny w mu-
zealnictwie. W każdym środowisku społecznym budzi zainteresowanie
i jest bardzo pozytywnie oceniana doskonałość techniczna, dotycząca eks-
ponowanych przedmiotów, sposobu ich przygotowania do ekspozycji, ta-
kich akcesoriów jak ramy, napisy itp., ogólnej „oprawy plastycznej” itd.
Przedmiot posiadający dużą wartość artystyczną nie zwróci uwagi zwie-
dzających, nie zainteresuje ich, gdy znajdzie się w niekorzystnym otocze-
niu, gdy zostanie niedbale wystawiony. Jeśli jakiś przedmiot ma być spe-
cjalnie wyeksponowany, jako posiadający wysokie wartości, zwróci on
powszechną uwagę, gdy znajdzie się w szczególnie korzystnych warun-
kach zewnętrznych.
Doskonałość techniczna dotyczy również objaśnień pisemnych, a więc
rodzaju pisma, stylizacji zdań, jak i ustnych, tj. dbałości o język poprawny
z ewentualnymi walorami artystycznymi, jak „obrazowość” itp.
230