DOI Artikel:
Skowronek, Stefan: Import pochodzenia rzymskiego w zbiorach numizmatycznych Muzeum Narodowego w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.25235#0101
jonie łych rzek jak i w przełęczach Dukielskiej, Sal inki, Użockiej, wy-
kreślają szlak przesunięć wspomnianej kultury oraz obustronny kierunek
wymiany: północ — południe. Prawdopodobnie i tym szlakiem dostawały
się monety z obszaru Cesarstwa Rzymskiego w dorzecze Sanu. Świadczą
0 tym choćby skarby monet rzymskich z powiatu jarosławskiego np.
z Węgierki i Woli Buchowskiej 104, jak również z sąsiednich skupisk w Le-
żajsku, Nisku, Pysznicy, Zawichoście, Kopkach i Przędzelu 105. Stamtąd,
być może, już tylko drogą wymiany lokalnej dostawały się dalej w do-
rzecze Bugu.
Napływ monety rzymskiej na tereny nadbużańskie uległ wyraźnemu
zahamowaniu w początkach wieku III; zjawisko to wystąpiło również
1 w innych częściach naszego kraju jak i terenach sąsiednich106. Jest
ogólnie znany fakt pogorszenia sytuacji politycznej w Cesarstwie Rzym-
skim i wystąpienie kryzysu ekonomicznego wyraźnie zaznaczającego się
od panowania Sewerów. Przyczyn tego złożonego procesu historycznego,
który doprowadził w konsekwencji do podkopania systemu finansowego
Rzymu i co za tym idzie handlu zewnętrznego Cesarstwa, do dziś nie zdo-
łano jeszcze wyjaśnić w sposób wystarczający 107. W rejonie Bugu nastą-
piła też pewna regresja handlu rzymskiego, jednakże nie doszło tutaj do
całkowitego upadku gospodarczego. Mimo złych dla handlu warunków,
jeszcze w V wieku wędrowały tu monety rzymskie a przykładem może
być skarb monet z Metelina w powiecie hrubieszowskim 108, lub skarb
bursztynowy w powiecie puławskim 109.
Znalezisko z Przewodowa w świetle powyższych uwag jest ważnym
przyczynkiem do poznania historii ziem nadbużańskich; stanowi ono-
jedno z licznych świadectw kontaktów handlowych omawianego terenu
z Cesarstwem Rzymskim, pozwalających na rekonstrukcję procesu gospo-
darczego w rejonie Bugu w okresie wpływów rzymskich. Znalezisko to
wreszcie dostarcza wiele cennych zabytków typologicznych poszerzających
bazę źródłową numizmatyki rzymskiej.
104 Tenże, Monety rzymskie znalezione w pow. jarosławskim (Archeologia VII,
zeszyt 2, 1955, s. 166—171).
los por l. Piotrowicz, Skarb monet z Przędzsla (Wiadomości Numizmatycz-
no-Archeologiczne, XX, 1938/39, s. 176—178).
i°6 b r a j s z e w s k i j, o. c., s. 7—18; por. też W. W. Kropotkin, Kłady rim-
skich moniet w wostocznoj Ewropie (Wiestnik Drewniej Isitorii, Moskwa 1951).
107 Por. W. G i e s e c k e, Antikes Geldwesen, Leipzig 1938, s. 167—180.
]08 „Najmłodsze” monety tego skarbu pochodzą z czasu panowań Honoriusza
i Arkadiusza.
109 Por. S. Nosek, Znalezisko z okresu wędrówek ludów na Lubelszczyźnie
(Sprawozdania Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, IV, s. 89 i n.).
95
kreślają szlak przesunięć wspomnianej kultury oraz obustronny kierunek
wymiany: północ — południe. Prawdopodobnie i tym szlakiem dostawały
się monety z obszaru Cesarstwa Rzymskiego w dorzecze Sanu. Świadczą
0 tym choćby skarby monet rzymskich z powiatu jarosławskiego np.
z Węgierki i Woli Buchowskiej 104, jak również z sąsiednich skupisk w Le-
żajsku, Nisku, Pysznicy, Zawichoście, Kopkach i Przędzelu 105. Stamtąd,
być może, już tylko drogą wymiany lokalnej dostawały się dalej w do-
rzecze Bugu.
Napływ monety rzymskiej na tereny nadbużańskie uległ wyraźnemu
zahamowaniu w początkach wieku III; zjawisko to wystąpiło również
1 w innych częściach naszego kraju jak i terenach sąsiednich106. Jest
ogólnie znany fakt pogorszenia sytuacji politycznej w Cesarstwie Rzym-
skim i wystąpienie kryzysu ekonomicznego wyraźnie zaznaczającego się
od panowania Sewerów. Przyczyn tego złożonego procesu historycznego,
który doprowadził w konsekwencji do podkopania systemu finansowego
Rzymu i co za tym idzie handlu zewnętrznego Cesarstwa, do dziś nie zdo-
łano jeszcze wyjaśnić w sposób wystarczający 107. W rejonie Bugu nastą-
piła też pewna regresja handlu rzymskiego, jednakże nie doszło tutaj do
całkowitego upadku gospodarczego. Mimo złych dla handlu warunków,
jeszcze w V wieku wędrowały tu monety rzymskie a przykładem może
być skarb monet z Metelina w powiecie hrubieszowskim 108, lub skarb
bursztynowy w powiecie puławskim 109.
Znalezisko z Przewodowa w świetle powyższych uwag jest ważnym
przyczynkiem do poznania historii ziem nadbużańskich; stanowi ono-
jedno z licznych świadectw kontaktów handlowych omawianego terenu
z Cesarstwem Rzymskim, pozwalających na rekonstrukcję procesu gospo-
darczego w rejonie Bugu w okresie wpływów rzymskich. Znalezisko to
wreszcie dostarcza wiele cennych zabytków typologicznych poszerzających
bazę źródłową numizmatyki rzymskiej.
104 Tenże, Monety rzymskie znalezione w pow. jarosławskim (Archeologia VII,
zeszyt 2, 1955, s. 166—171).
los por l. Piotrowicz, Skarb monet z Przędzsla (Wiadomości Numizmatycz-
no-Archeologiczne, XX, 1938/39, s. 176—178).
i°6 b r a j s z e w s k i j, o. c., s. 7—18; por. też W. W. Kropotkin, Kłady rim-
skich moniet w wostocznoj Ewropie (Wiestnik Drewniej Isitorii, Moskwa 1951).
107 Por. W. G i e s e c k e, Antikes Geldwesen, Leipzig 1938, s. 167—180.
]08 „Najmłodsze” monety tego skarbu pochodzą z czasu panowań Honoriusza
i Arkadiusza.
109 Por. S. Nosek, Znalezisko z okresu wędrówek ludów na Lubelszczyźnie
(Sprawozdania Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, IV, s. 89 i n.).
95