Muzeum Narodowe <Krakau> [Hrsg.]: Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodowego w Krakowie (12.1980)

164

M. DUBRAWSKA, A. ZABOROWSKI

mowały, do roku 1962 włącznie, całokształt spraw związanych z dzia-
łalnością podopiecznych placówek; dotyczyło to zarówno zagadnień
merytorycznych jak i organizacyjno-administracyjnych oraz finanso-
wych. W tym czasie liczba muzeów podopiecznych uległa zmianie;
przy końcu roku 1951 Ministerstwo Kultury i Sztuki zlikwidowało Mu-
zeum w Miechowie, którego zbiory przekazano Polskiemu Towarzystwu
Turystyczno-Krajoznawczemu, natomiast w roku 1959 objęto opieką
niedawno powstałe Muzeum w Bochni2. Qd roku 1963 całość spraw
administracyjno-finansowych muzeów podopiecznych przejęły prezydia
miejskich lub powiatowych rad narodowych, co w istotny sposób przy-
czyniło się do większego niż dotychczas powiązania muzeów z orga-
nami władzy terenowej. Decentralizacja wyznaczyła równocześnie go-
spodarzom terenu, czyli radom narodowym, nowe, poważne zadania
w zakresie zapewnienia placówkom muzealnym warunków niezbęd-
nych dla dalszego prawidłowego rozwoju. Muzeum Narodowemu po-
zostawiono nadzór nad działalnością merytoryczną i ogólnomuzealną.
W roku 1965 przybyło kolejne a zarazem ostatnie muzeum podopiecz-
ne — w Chrzanowie3. Zarządzenie ministra kultury i sztuki z dnia
4 kwietnia 1967 w sprawie wyznaczenia Muzeum Narodowego w Kra-
kowie jako muzeum okręgowego dla niektórych muzeów województwa
krakowskiego usankcjonowało jego funkcję sprawowaną już od wie-
lu lat.

Od początku pełnienia swych obowiązków w stosunku do muzeów
podopiecznych Muzeum Narodowe współpracowało z Wydziałem Kul-
tury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie, a ści-
ślej — z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, którego zasługą
była m. in. piecza nad budowlami użytkowanymi przez muzea regio-
nalne; tak się bowiem złożyło, iż wszystkie placówki mieszczą się
w obiektach zabytkowych, nieraz o wysokiej wartości historycznej
i architektonicznej (np. ratusz w Tarnowie, drewniany kościół w Rabce).

Stopniowy rozwój muzeów podopiecznych a tym samym wzrost za-
dań muzeum nadzorującego sprawiły, że na początku lat pięćdziesią-
tych zaistniała potrzeba utworzenia w Muzeum Narodowym stanowiska
do spraw podległych placówek. Na stanowisku tym, zawsze jednooso-
bowym, kolejno pracowali: w latach 1953—1960 Maria Woleńska,
1960—1974 Andrzej Zaborowski, od roku 1975 Małgorzata Buyko-Du-
b rawska.

W publikacjach Muzeum Narodowego w Krakowie, zawierających
sprawozdania z działalności instytucji, sprawom muzeów podopiecz-
nych poświęcono stosunkowo niewiele miejsca. W pierwszym powo-
jennym tomie Sprawozdań i Rozpraw Muzeum Narodowego w Kra-
kowie ukazały się krótkie artykuły dotyczące historii i ogólnej cha-
rakterystyki zbiorów oraz bieżącej działalności ówczesnych świeżo
przejętych pod opiekę muzeów 4. Również w trzech następnych tomach
zwięźle przedstawiano sprawy podległych placówek5. Od tomu pią-
tego Rozpraw i Sprawozdań zabrakło wiadomości na temat muzeów
podopiecznych, chociaż w wykazach pracowników Muzeum Narodo-
wego w Krakowie zamieszczonych w tomach 5—7 podawano nazwiska
pracowników muzeów podległych wraz z pełnionymi przez nich funk-
cjami 6. Dopiero w 11 tomie Rozpraw i Sprawozdań znalazł się arty-