DOI issue:
Rozprawy
DOI article:Rozpędowski, Jerzy: Kościoły warowne na Śląsku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.13795#0084
Warowne kościoły na Śląsku
67
w r. 1603. Jednak nie jest wykluczone, że budowę
obwarowań należy odnieść na okres wojny trzydzie-
stoletniej. Jak wskazuje rysunek Wernhera z ok.
połowy XVIII w., basteje nieco wyższe od murów
kurtynowych zwieńczone były attykami. Bimler
przypuszcza, że pierwotnie były cztery basteje, które
uległy zniszczeniu w 1889 r.
Literatura: Lutsch 11/442; Gellhorn s. 42, 46; Bimler, I,
s. 63; Degen s. 113.
Ilustracje: 3, 52.
JASZKOTLE
woj. wrocławskie, pow. wrocławski
Kościół p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego wzmian-
kowano w r. 1355. Budowla ceglana, jednonawowa
z prostokątnie zamkniętym prezbiterium i wieżą sto-
jącą od południa w kącie między prezbiterium a na-
wą. Kościół nieobronny położony jest wewnątrz
warownego cmentarza.
Kościół otacza wydłużony wielobok muru obron-
nego cmentarza. Mur ceglany grubości 0,46 m, wy-
sokości 2,60 m (mierzony z zewnątrz) zaopatrzony
jest w pas strzelnic o rozstawie 2,40 m, umieszczo-
nych na jednym poziomie, ok. 1 m nad ziemią. Ze
względu na podniesienie się poziomu cmentarza we-
wnątrz murów niektóre strzelnice znalazły się na
wysokości 0,40—0,60 m nad ziemią. Część kurtyn
od zachodu i północy nie posiada strzelnic; przebu-
dowano je zapewne w okresie baroku, na co wska-
zują niewielkie wymiary cegieł. Mur posadowiony
na fundamencie z dużych kamieni polnych przykry-
wa skośny ceglany daszek. Strzelnice szczelinowe
0 otworach wlotowych okrągłych (średnica 0,15 m)
1 rombowych (o baku 0,20 m) umieszczono na prze-
mian. Wmurowano je odwrotnie, to znaczy częścią
rozszerzającą się na zewnątrz. Otwór zewnętrzny,
przesklepiony odcinkowym łękiem, posiada wymiary
0,40 X 0,50 m. W okresie wcześniejszym posiadał
wąską opaskę w tynku. Do wnętrza cmentarza pro-
wadzą cztery wejścia. Od wschodu ostrołukowa ce-
glana brama (2,70 X 2,50 m) z niewielką furtą
(1,00 X 1,80 m) stanowi główny wjazd na cmentarz.
Od południa do wnętrza cmentarza wiedzie furta
zwieńczona attykowym szczytem, nad otworem wej-
ściowym znajduje się zatarty cios herbowy. Podobna
prosta furta przesklepiona łękiem znajduje się
w kurtynie zachodniej. W murze północnym, tuż
przy narożniku, widnieje zamurowany otwór daw-
nego wejśtia. Czwarte z istniejących wejść znaj-
duje się w środku długości północnego muru; po-
4. Jaszkotle. Obwarowanie kościoła, 1. pol. XVII w.
67
w r. 1603. Jednak nie jest wykluczone, że budowę
obwarowań należy odnieść na okres wojny trzydzie-
stoletniej. Jak wskazuje rysunek Wernhera z ok.
połowy XVIII w., basteje nieco wyższe od murów
kurtynowych zwieńczone były attykami. Bimler
przypuszcza, że pierwotnie były cztery basteje, które
uległy zniszczeniu w 1889 r.
Literatura: Lutsch 11/442; Gellhorn s. 42, 46; Bimler, I,
s. 63; Degen s. 113.
Ilustracje: 3, 52.
JASZKOTLE
woj. wrocławskie, pow. wrocławski
Kościół p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego wzmian-
kowano w r. 1355. Budowla ceglana, jednonawowa
z prostokątnie zamkniętym prezbiterium i wieżą sto-
jącą od południa w kącie między prezbiterium a na-
wą. Kościół nieobronny położony jest wewnątrz
warownego cmentarza.
Kościół otacza wydłużony wielobok muru obron-
nego cmentarza. Mur ceglany grubości 0,46 m, wy-
sokości 2,60 m (mierzony z zewnątrz) zaopatrzony
jest w pas strzelnic o rozstawie 2,40 m, umieszczo-
nych na jednym poziomie, ok. 1 m nad ziemią. Ze
względu na podniesienie się poziomu cmentarza we-
wnątrz murów niektóre strzelnice znalazły się na
wysokości 0,40—0,60 m nad ziemią. Część kurtyn
od zachodu i północy nie posiada strzelnic; przebu-
dowano je zapewne w okresie baroku, na co wska-
zują niewielkie wymiary cegieł. Mur posadowiony
na fundamencie z dużych kamieni polnych przykry-
wa skośny ceglany daszek. Strzelnice szczelinowe
0 otworach wlotowych okrągłych (średnica 0,15 m)
1 rombowych (o baku 0,20 m) umieszczono na prze-
mian. Wmurowano je odwrotnie, to znaczy częścią
rozszerzającą się na zewnątrz. Otwór zewnętrzny,
przesklepiony odcinkowym łękiem, posiada wymiary
0,40 X 0,50 m. W okresie wcześniejszym posiadał
wąską opaskę w tynku. Do wnętrza cmentarza pro-
wadzą cztery wejścia. Od wschodu ostrołukowa ce-
glana brama (2,70 X 2,50 m) z niewielką furtą
(1,00 X 1,80 m) stanowi główny wjazd na cmentarz.
Od południa do wnętrza cmentarza wiedzie furta
zwieńczona attykowym szczytem, nad otworem wej-
ściowym znajduje się zatarty cios herbowy. Podobna
prosta furta przesklepiona łękiem znajduje się
w kurtynie zachodniej. W murze północnym, tuż
przy narożniku, widnieje zamurowany otwór daw-
nego wejśtia. Czwarte z istniejących wejść znaj-
duje się w środku długości północnego muru; po-
4. Jaszkotle. Obwarowanie kościoła, 1. pol. XVII w.