DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Rozpędowski, Jerzy: Kościoły warowne na Śląsku
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13795#0097
80
Jerzy Rozpędowski
OTMĘT PACZKÓW
woj. opolskie, pow. krapkowicki woj. wrocławskie, pow. nyski
Kościół p.w. Wniebowzięcia Panny Marii wzmian- Kościół p.w. św. Jana v,znicsiono 0k. 1360 r. Bu-
kowano w 1223 r. Pierwotny gotycki, jednonawowy, dowla gotyckaj trójnawowa, hallowa o zredukowanym
z wieżą z XIV w., przebudowano w baroku, posze- układzie przestrzennym korpusu sprowadzającego się
rzono w 1902 r., odbudowano po spaleniu w 1945 r. do dwu przęseł> od wschodu posiada wydlużone pre_
Od 1535-1638 r. w posiadaniu protestantów. Na za- zbiterium zamknięte wielobocznie; przy północnej
chód znajduje się połączony z cmentarzem dwór śdanie nawy bocznej u gtyku z prezbiterium wznosi
(dawny zamek Strzelów z XIV w.), otoczony murem gię wysok3; czworogranna wieza Za panowania bis.
0 podobnej konstrukcji i wyposażeniu obronnym jak kupa galzy w latach 1520__1539 kościół przystoso-
obwarowania cmentarza. wano dQ obrQny
Wieloboczny cmentarz otacza kamienny mur. Od Prawdopodobnie ok. 1526 r. z powodu groźby na-
zachodu od strony dworu prowadzi wejście przez jazdu tureckiego biskup Salza zainicjował inkaste-
czworoboczną wieżę; od wschodu znajdują się dwie lację kościoła. Ufortyfikowanie świątyni uzależnione
proste bramy. Mur wysoki ok. 3,5 m, od północy było częściowo od jej sytuacji. Budynek położony
1 wschodu posiada szereg strzelnic klinowych, poje- w południowej części miasta na wzniesieniu, tuż
dynczych i zgrupowanych parami. Podwójne strzel- przy mUrach miejskich, mógł doskonale współdzia-
nice ustawiono w stosunku do siebie skośnie, ich łać z fortyfikacjami miasta, tym bardziej że w tej
osie krzyżują się w punktach leżących ok. 10 m partii istniało realne zagrożenie przez nieprzyjaciela
przed murem. Wnęki strzelnicze, których wloty tak z powodu podnoszącego się za murami terenu. Poza
jak i wyloty (0,15 X 0,30 m) są prostokątne, przy- tym warownia obliczona była na obronę własną
kryto płaskimi kamieniami. Strzelnice, umieszczone w razie zdobycia miasta, o czym świadczą urządze-
tuż pod koroną muru, dostępne były z ganku, z któ- niQ machikułowe nad prezbiterium oraz studnia
rego do dziś zachowały się otwory po belkach po- załoi0na w południowej nawie. Ściany prezbiterium
mostu. W r. 1608 Zuzanna Oppersdorff z Koźla prze- nadbudowano wysokim ceglanym murem, w którym
budowała dwór; najpewniej też w związku z za- nad sklepieniem założono rząd kilkunastu strzelnic,
grożeniem wojennym w 1. ćwierci XVII w., z inicja- strzelnice klinowe posiadają wyloty prostokątne
tywy właścicieli posiadłości, obwarowano dwór i ko- Q wymiarach o26 X 0,70 m; wnęki szerokości
ściół. 0,90 m, wysokości 0,87 m przesklepiono odcinkowo.
Literatura: Lutsch, iv, s. 274; Geilhorn, s. 43, to, tabi. 31; W bocznych ścianach wnęk strzelniczych zachowały
Katalog Zabytków, VII, nr C, s. 19-21 (plan). gię njewielkie gniazda p0 drewnianych beleczkach,
Ilustracje: 29.
7*
O lOM
20. Otmęt. Obwarowania kościoła i dworu, 1. ćwierć XVII w.
Jerzy Rozpędowski
OTMĘT PACZKÓW
woj. opolskie, pow. krapkowicki woj. wrocławskie, pow. nyski
Kościół p.w. Wniebowzięcia Panny Marii wzmian- Kościół p.w. św. Jana v,znicsiono 0k. 1360 r. Bu-
kowano w 1223 r. Pierwotny gotycki, jednonawowy, dowla gotyckaj trójnawowa, hallowa o zredukowanym
z wieżą z XIV w., przebudowano w baroku, posze- układzie przestrzennym korpusu sprowadzającego się
rzono w 1902 r., odbudowano po spaleniu w 1945 r. do dwu przęseł> od wschodu posiada wydlużone pre_
Od 1535-1638 r. w posiadaniu protestantów. Na za- zbiterium zamknięte wielobocznie; przy północnej
chód znajduje się połączony z cmentarzem dwór śdanie nawy bocznej u gtyku z prezbiterium wznosi
(dawny zamek Strzelów z XIV w.), otoczony murem gię wysok3; czworogranna wieza Za panowania bis.
0 podobnej konstrukcji i wyposażeniu obronnym jak kupa galzy w latach 1520__1539 kościół przystoso-
obwarowania cmentarza. wano dQ obrQny
Wieloboczny cmentarz otacza kamienny mur. Od Prawdopodobnie ok. 1526 r. z powodu groźby na-
zachodu od strony dworu prowadzi wejście przez jazdu tureckiego biskup Salza zainicjował inkaste-
czworoboczną wieżę; od wschodu znajdują się dwie lację kościoła. Ufortyfikowanie świątyni uzależnione
proste bramy. Mur wysoki ok. 3,5 m, od północy było częściowo od jej sytuacji. Budynek położony
1 wschodu posiada szereg strzelnic klinowych, poje- w południowej części miasta na wzniesieniu, tuż
dynczych i zgrupowanych parami. Podwójne strzel- przy mUrach miejskich, mógł doskonale współdzia-
nice ustawiono w stosunku do siebie skośnie, ich łać z fortyfikacjami miasta, tym bardziej że w tej
osie krzyżują się w punktach leżących ok. 10 m partii istniało realne zagrożenie przez nieprzyjaciela
przed murem. Wnęki strzelnicze, których wloty tak z powodu podnoszącego się za murami terenu. Poza
jak i wyloty (0,15 X 0,30 m) są prostokątne, przy- tym warownia obliczona była na obronę własną
kryto płaskimi kamieniami. Strzelnice, umieszczone w razie zdobycia miasta, o czym świadczą urządze-
tuż pod koroną muru, dostępne były z ganku, z któ- niQ machikułowe nad prezbiterium oraz studnia
rego do dziś zachowały się otwory po belkach po- załoi0na w południowej nawie. Ściany prezbiterium
mostu. W r. 1608 Zuzanna Oppersdorff z Koźla prze- nadbudowano wysokim ceglanym murem, w którym
budowała dwór; najpewniej też w związku z za- nad sklepieniem założono rząd kilkunastu strzelnic,
grożeniem wojennym w 1. ćwierci XVII w., z inicja- strzelnice klinowe posiadają wyloty prostokątne
tywy właścicieli posiadłości, obwarowano dwór i ko- Q wymiarach o26 X 0,70 m; wnęki szerokości
ściół. 0,90 m, wysokości 0,87 m przesklepiono odcinkowo.
Literatura: Lutsch, iv, s. 274; Geilhorn, s. 43, to, tabi. 31; W bocznych ścianach wnęk strzelniczych zachowały
Katalog Zabytków, VII, nr C, s. 19-21 (plan). gię njewielkie gniazda p0 drewnianych beleczkach,
Ilustracje: 29.
7*
O lOM
20. Otmęt. Obwarowania kościoła i dworu, 1. ćwierć XVII w.