Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (14.1986)

194

Sprawozdania

cownie śląskie końca XV w. — wrocławski Mistrz
Sw. Rodziny (1982).

B. Guldan do serii Śląska sztuka średniowieczna
przygotowała w r. 1979 opracowanie Śląska rzeźba
kamienna XII—XV w. Zakończyła prace nad infor-
matorem Śląska sztuka średniowieczna XIV—XVI w.,
ukończyła też Śląskie ukrzyżowania tęczowe do
wspomnianej serii popularnej, do wymagań której
przystosowała napisany w r. 1981 artykuł Ukrzyżo-
wanie z kościoła Sw. Elżbiety na tle problemu ukrzy-
żowań tęczowych. Dla Krajowej Agencji Wydawni-
czej zredagowała ponadto dwa teksty wstępne do se-
rii reprodukcji pocztówkowych Pamiątki piastowskie
ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz
Piastowie na ziemiach śląskich. Rozpoczęła prace nad
katalogiem zbiorów rzeźby kamiennej.

DZIAŁ MALARSTWA

Kuratorem Działu była w dalszym ciągu (od 1971
r.) dr Bożena Steinborn, od X 1979 r. pełniąca także
obowiązki dyrektora do spraw naukowych i oświato-
wych. Kierownikiem Działu pozostawał dr Piotr Łu-
kaszewicz, od III 1979 r. starszy kustosz. W VIII
1979 r. mgr Ewa Houszka awansowała na starszego
asystenta, a w r. 1982 została adiunktem.

W zbiorach Działu na koniec okresu sprawozdaw-
czego znajdowało się 2186 pozycji inwentarzowych,
z czego 892 to malarstwo polskie, 390 — śląskie,
904 — obce. Odnotowano 194 nabytki, 14 pozycji skreś-
lono z inwentarza (w tym 11 obrazów skradzionych
w latach 1974—1975 ze Składnicy Muzealnej w Lu-
biążu). Karty katalogowe założono dla wszystkich
nabytków. Pełnym opracowaniem katalogowym ob-
jęto 1203 pozycje, z czego w okresie sprawozdaw-
czym — 207. Dokumentacji fotograficznej pozbawione
były 44 pozycje. Cały zbiór posiadał karty magazy-
nowe, wykonywane na bieżąco. W Składnicy Muzeal-
nej przechowywano 280 obrazów. Na koniec okresu
sprawozdawczego w Dziale były w depozycie 83 ob-
razy, z których 79 miało wstępne i pełne opracowa-
nie katalogowe.

Zbiory Działu prezentowane były w dwóch gale-
riach stałych, przy czym określenie takie wymaga ko-
mentarza. Ze względu na konieczność udostępniania
nowo nabytych obrazów, częste wypożyczenia i orga-
nizowanie wielkich wystaw czasowych, Galeria Ma-
larstwa Polskiego była wielokrotnie demontowana
i zmieniana. Na koniec 1982 r. zawierała 280 obrazów
w 18 salach. Galeria Malarstioa Obcego w 10 salach
pomieszczała 178 eksponatów. Także i tutaj dokony-
wano zmian w zawartości sal i układzie obrazów.

W działalności wystawienniczej najwyższą rangę
osiągnęła czasowa ekspozycja monograficzna Ekspres-
jonizm w sztuce polskiej, przygotowana, jako owoc
kilkuletniej pracy, przez P. Łukaszewicza i Jerzego
Malinowskiego z Instytutu Sztuki PAN. Otwarta pod
koniec r. 1980, prezentowana była ponadto w CBWA
w Warszawie. W r. 1979 w Muzeum Śląska Opolskie-
go w Opolu i w Muzeum w Wałbrzychu urządzono
pokazy polskiego malarstwa pejzażowego z własnych
zbiorów Krajobrazy malarzy polskich. Natomiast po-
kaz Obrazy mistrzów polskich, również ze zbiorów

własnych, miał miejsce w r. 1982 w Muzeum w Śro-
dzie Śląskiej. Ich realizacja była w dużej mierze za-
sługą E. Houszki. Dział zajął się także udostępnieniem
wystaw sprowadzonych z zagranicy: Autoportret w
sztuce rosyjskiej i radzieckiej z Galerii Tretiakowskiej
w Moskwie (1979 r.), Czeski kubizm z Narodni Gale-
rie w Pradze (r. 1981) oraz zorganizowanej przez Mu-
zeum Narodowe w Warszawie wystawy monograficz-
nej Marka Włodarskiego (1982 r.).

B. Steinborn opracowała dla Ossolineum rozsze-
rzony tekst monografii Otmuchów — Paczków (II wy-
danie) i prowadziła naukową redakcję oraz konsulto-
wała teksty do zbiorowej książki poświęconej Panora-
mie Racławickiej. Zakończyła prace nad Katalogiem
malarstwa krajów romańskich (katalog zbiorów Mu-
zeum, w dziale malarstwa obcego drugi po malar-
stwie niderlandzkim) a do katalogu wystawy Ars emb-
lematica (zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w
Warszawie) opracowała 4 pozycje. Zredagowała oprócz
tego wersję francuską artykułu o obrazie Bronzino do
„Antiąuite vive" a do czasopisma fotograficznego „Ob-
scura" przeredagowała fragment rozprawy o Galerii
sławnych Rehdigera. Zrecenzowała także pracę Fran-
ciszka Ziejki o Panoramie Racławickiej. Panoramie
poświęcona była seria odczytów, jakie opracowała
i wygłosiła. Na zaproszenie Vrije Universiteit i Kunst-
historisches Institut wygłaszała w Amsterdamie i
Wiedniu referaty o protestanckiej sztuce śląskiej.
W Kunsthistorisches Institut w Salzburgu tematem jej
wystąpienia stały się nurty awangardowe w malar-
stwie polskim XX w.

P. Łukaszewicz napisał do tomu zbiorowego Co da-
lej po kubizmie! (Wydawnictwo Literackie) artykuł
Wrocławska Akademia Sztuki i środowisko artystycz-
ne tego miasta 1918—1933. Odczyt na podobny temat
wygłosił w Jeleniej Górze na sesji naukowej poświę-
conej sztuce śląskiej tego okresu a skrót referatu,
Wrocławskie środowisko artystyczne 1900—1933, wszedł
do tomu materiałów sesji (wyd. 1983). Wspólnie z J.
Malinowskim opracował tekst katalogu wystawy Eks-
presjonizm w sztuce polskiej, a do „Sztuki" — arty-
kuł o wystawie. Opracował 2 pozycje Katalogu ma-
larstwa krajów romańskich i napisał recenzję pary-
sko-berlińskiej wystawy Realizm między rewolucją
i reakcją („Biuletyn Historii Sztuki"). Dla Krajowej
Agencji Wydawniczej opracował wstęp i noty bio-
graficzne do teki Poczet królów i książąt polskich Ja-
na Matejki. W ramach współpracy ze Staatliche Kunst-
sammlungen w Dreźnie wygłosił w Zwingerze pre-
lekcję na temat sztuki wrocławskiej XX w. Wspól-
nie z E. Houszką prowadził prace nad katalogiem
zbiorów malarstwa polskiego i katalogiem planowa-
nej berlińskiej wystawy Malarstwo polskie XIX i XX
wieku ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocła-
wiu.

E. Houszka opracowała 2 przewodniki monograficz-
ne do Galerii Malarstwa Polskiego; Modernizm (wyd.
1982) i Klasycyzm i romantyzm (pierwsza redakcja).
Wspólnie z Działem Sztuki Wydawniczej przygotowa-
ła okolicznościową wystawę Z pracowni grajicznej
Jana Białostockiego. Opracowała ponadto przewodnik
do wystawy Obrazy mistrzów polskich w Muzeum
w Środzie Śląskiej oraz wstęp do kalendarza zawie-
rającego reprodukcje obrazów ze zbiorów Muzeum Na-
rodowego we Wrocławiu.