58 TRACTATUS SECUNDUS
re ; qui refte de a£lionibus a se faciendis
judicer, easque ut rationi consentaneas vo-
luntati exhibeat exequendas. Adeo ut vo-
luntatis bona vel mala inclinatio, aut etiam
operis execurio, conscientia ipsa non sit,
nisi arguitive. Rede enim arguimus ex
operis boniiare aut malitia, judicium re-
ctum aut perversum de opere praedando
praecessisse ; illud autem judicium est con-
scientia. Quando igitur voluntatem sic in
bonum malum ve propendentem, Consci-
cnriam appellamus ; non proprie loquimur,
sed improprie. Nam ut reile D. Tho-
mas : Conjuetum eft quod caufa & effectus
per invicem nominantur, (a) Et quia re£la
conscientia aliquo modo causa est re&ae
xolunratis, eam nempe quod dirigat eique
quod praecipiat; hinc fit ut voluntatem re-
ctam, bona: Conscientia: titulo, improprie
tamen, condecoremus. Sic sane & laetas
segetes dicimus, & avaritiam auro da-
mus.
§, III.
Declaratur, Confcientiam non effe actum
judicii de bonitate aut malitia actionum gene-
ratim-i [ed judicium particulare de hoc quod
aut agendum aut ablum efi opere ffgillatim.
Quo
(a) D. Th. sup.
re ; qui refte de a£lionibus a se faciendis
judicer, easque ut rationi consentaneas vo-
luntati exhibeat exequendas. Adeo ut vo-
luntatis bona vel mala inclinatio, aut etiam
operis execurio, conscientia ipsa non sit,
nisi arguitive. Rede enim arguimus ex
operis boniiare aut malitia, judicium re-
ctum aut perversum de opere praedando
praecessisse ; illud autem judicium est con-
scientia. Quando igitur voluntatem sic in
bonum malum ve propendentem, Consci-
cnriam appellamus ; non proprie loquimur,
sed improprie. Nam ut reile D. Tho-
mas : Conjuetum eft quod caufa & effectus
per invicem nominantur, (a) Et quia re£la
conscientia aliquo modo causa est re&ae
xolunratis, eam nempe quod dirigat eique
quod praecipiat; hinc fit ut voluntatem re-
ctam, bona: Conscientia: titulo, improprie
tamen, condecoremus. Sic sane & laetas
segetes dicimus, & avaritiam auro da-
mus.
§, III.
Declaratur, Confcientiam non effe actum
judicii de bonitate aut malitia actionum gene-
ratim-i [ed judicium particulare de hoc quod
aut agendum aut ablum efi opere ffgillatim.
Quo
(a) D. Th. sup.