DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.9651#0160
262 Sacrorvm El
ad fuflumigationes , etiam illius ufus admitteretur.
Concordant hxc his, quae habet Diofcor. lib. i. cap.
78. 9 vncpoiT* il cIvtuv , inquit, ylverM 5m [Jfi ?
Knrxqwv &uh, xj >u«©%&'' ^ l^"" «A«r>?> $ wi
^0<rv. hoc eft, «yrrri&a paftiili fiunt; ex pingui,
odordti & pingues ; ex ficca, ficci, & mmus odorati.
Pro luffumigationibus myrrheis ftat etiam Vatablus
in adnot. ad illum locum. refpiciens enim ad con-
fuetudinem injiciendi myrrham fuper ignem , & ad
fuffumigationes dixit: Myrrha, & thusnoneffundunt
odorem , mfiinigne. Quod licet dethurere£tedi£tum
videri poffet; cum parum aut nihil odoris ex fe pras-
ftet, nifi in igne; myrrha tamen in unguentis, ac etiam
in fuffumigationibus ex fe fragrantifllmum, Sc fuavifli-
mum odorem emittit. quas tamen noftra parum inter-
funt, modo ex his verbis, 8c facrarum Scripturarum lo-
cis,myrrheae fuffumigationes liquido conftent. ultimam
attingent metam, qute au£toritate cap. 50. Exodiaffe-
rentur, cum thymiama Moyfescomponerejubeturad
fuffumigationis ufum, dequo, Sume ,\ inquit, tibifla-
Zlen, & onycha, & gaibanum boni oAoris, & thus lu-
cidifiimum: aquaiis ponderis erunt omnia. Eft autem
fta&e myrrha prxftantiflima , ut omnibus perfpi-
cuum eft.
Ufum myrrhce apud veteres in compofitionibus
unguentorum, £c fluxibilium oleorum, non minori
audtoritate, veterum monumenta tradunt; cum pri-
mis ad nuptialia fefta, & convivia, ut nihil volup-
tatibus deeflet; cumque ob illius praeftantiam myr-
rha fummo haberetur in pretio , factum eft, ut
./Eoles unguenta omnia myrrham appellarent , feu
fmyrna; quas vox graece myrrham fignificat, utipfa
myrrha ftaclre dicTta, ob illius prasftantiam unguen-
tum ex fe conficeret. hasc ab Athenseo traduntur lib.
I5"- cap. 11. dicente: ^*vpj># *j <ry,vt>vai -irct^ ouqk&gi , iir\-
$Yl T» 7T0f)\ol V fXV^UV C^V^V^Q iintdjCi^iTO , Kj Y\yi SOLV,-
t>j KdKovy,iVij tf$ povyis Tdvr^. Quamobrem rninime
mirum efle debet , quod prae omnibus aromatibus
ufuieflet, hominibus illius corrupti feculi, qui non
tantum corpora , fed etiam crines, coronas nuptia-
les , convivales, floresque ipfos quos deferebant ,
quibusque ferta intexuerant , unguentis , potifll-
mumque myrrha perfundere confueverunt ; &
hoc adeo copiose , ut non tam caput, quam
genas coronatorum myrrha irrigarentur; hincVirgil.
hujus confuetudinis ratione habita in odium conju-
gii ait:
Nec mihi fudabunt pingui jam tempora myrrha.
Et Cant. cap. 5. Sponfa in laudem Sponfi dice-
bat: Labia illius liliaftillantiamyrrham primam. folius
enim myrrhae ufus, hominem amore captum indi-
gitabat. quamobrem Archilochus apud Athenaeum
loco jam citato dixit:
io-pve/ffpivasKoy,cii, itj w&os, ug »v itj yigwv y]^.oso,to'
hoc eft,
Vnguentatas comas & pettm, utique & fenex amat.
Et ipfa denique Sponfa amoris impatiens de fe di"
cebat: Manus me<& ftillaverunt myrrham; 8c fexcen-
ties in facris literis, praeftantia, ufusque myrrhse ad
uncliones oftenditur. qui adeo fuit frequens Hiero-
folymitis , 6c omnibus qui Syriam incolunt; ut
propterea Orontaea myrrha apudPropertiumdicatur.-
Aut quid Oronua crines perfundere myrrha,
Teque peregrinis vendere muneribus ?
Orontzea vero di£ta ab Oronte Syrias fluvio: non
quidem quod myrrha in Syria gigneretur, fed quod
camelis eo deiata, illis gentibus cum primis ufui
effet; quamobrem Tibullus quoque lib. 3. Elee.
4. dixit; " &
B
^OCHRISMATflN. 263
Stillabat Syrio myrrhea rore coma.
Verum fatis ex prophanis; ad facra nos confera-
mus, nec omittamus illud Sponfae in Canticis, qu^
poftquam ufum myrrhce in corporis cultum aperuil-
fet, fubintulit: Et dtgiti mei pleni myrrha probatiffma.
Amore captaerat Sponfa hoc loco, amantem deperibat.
is ad eam nocte acceflit, januam pulfavit; ingreflum
deprecabatur , admitti expetebat. renuit amica, [\*
lumque his rationibus repellit: Expoliavi me tunica mea
quomodo induar illa ? Lavipedes meos, quomodo inquinabo
illos. Quam friyola hasc videntur? num impedieba-
tur Sponfa, ne tunicam affumeret? quidnara- a foc-
co, 6c foleis illam retrahebat, quo minus illas affu-
meret} ficque calceata , atque tunicata , dilecio
quem deperibat , oftium aperiret ? curnam dicit,
venter meus intremuit? quia dilpctus manum mife-
rat per foramen oftii , ut vi illum aperiret : quafi
Sponfum, ac amicum nequaquam admittere voluif-
fet. Rationem perobfcuram, 6c aliis quod noverim,
minime perviam, ex his quas fubdidit, colligendam
puto. Surrexi ut aperirem dileblo meo , manus mex,
ftillaverunt myrrham, & digiti meipleni myrrha proba-
tiffma. Cantic. cap. 5*. non equidem, quod myrrha
impedimento effet conjugali copula: : quin potius
unguentis utebantur ad Venerem excitandam; ficuti
etiam alibi diximus. quamobrem Chremillus ditatus
apud Ariftophanem a6t. 1. fcena. 5. dicit:
N>j At iyuyovv k&ihco 7tKHtuv
ivW%tiQ% \teTU> T TtCi\So)V
ri yvvounoc. itj Aoucgju^oj
XtTTCtQyjC ftWgWV c/it fiochoivc4is
^i^OTi^VUV ,
itj ^ TClviaq XMTOVltClf$£v.
Quae fic interpretantur:
Per fovem igitur ego volo diratus
Potare una cum pueris
Et muliere, & ubi iotus ero,
D Et untlus, a balneo
■ Operis & paupertati oppedere.
Non igitur myrrha Veneri , & conjugio impedi-
mento erat ; maxime amanti adolefcentulae , ado-
lefcentique. verum impedimento erat ex ufu illius
feculi, nondum plene curatam mulierem unguentis,
atque aromatibus , juxta regionis confuetudinem,
nuptiales Sponfi admittere congreffus. Hoc ape-
ruit dicens , adhuc manus vertari inter unguenta}
nimirum in tingenda cute , ut loquamur cum Lati-
nis. quia vero id potiflimum fiebat digitis , fricando
cutem ipfam , propterea fubintulit, Et digitimeiple-
ni myrrhaprobatiftima. Qiia etiam ratione nec ibc-
cos, nec tunicam refumere licuiffet , cum tota un-
guentis madida cogeretur corpus curare , 6c mundo
muliebri ftudere : qua de caufa venter contremuit j
timens nimirum ne Sponfus amoris impatiens illam
dedecoraret, atque infamia notaret, fi nondum pJe-
ne paratam aggredi vellet , praeter fas regionis , 6c
confuetudinis. tamen ubi Sponfusdeclinafletaboftio,
atque difcefliflet; ipfa quoque amoris impatiens eun-
dem praeter fas fcqui, ac inter tenebras quaerere non
eft verita.
Myrrham probatiflimam dixit, ut explicaret quo-
•p nam genere unguenti voluptatibus de more feculi &
regionis confulens uteretur , quoque unguento cu-
tem coleret ; quod tingere a Latinis dicebatur. eit
enim tingo idem quod inficio , madefacio , leviter
imbuo : hinc lux Martiali Epig. 59. iib. 2.
Frange toros9 pete vina , rofas cape, tingere nardo.
Tingere , hoc eft ungere nardo, quemadmodum
Perfius Sat. 3. in eadem fententia dixit:
$4*
ad fuflumigationes , etiam illius ufus admitteretur.
Concordant hxc his, quae habet Diofcor. lib. i. cap.
78. 9 vncpoiT* il cIvtuv , inquit, ylverM 5m [Jfi ?
Knrxqwv &uh, xj >u«©%&'' ^ l^"" «A«r>?> $ wi
^0<rv. hoc eft, «yrrri&a paftiili fiunt; ex pingui,
odordti & pingues ; ex ficca, ficci, & mmus odorati.
Pro luffumigationibus myrrheis ftat etiam Vatablus
in adnot. ad illum locum. refpiciens enim ad con-
fuetudinem injiciendi myrrham fuper ignem , & ad
fuffumigationes dixit: Myrrha, & thusnoneffundunt
odorem , mfiinigne. Quod licet dethurere£tedi£tum
videri poffet; cum parum aut nihil odoris ex fe pras-
ftet, nifi in igne; myrrha tamen in unguentis, ac etiam
in fuffumigationibus ex fe fragrantifllmum, Sc fuavifli-
mum odorem emittit. quas tamen noftra parum inter-
funt, modo ex his verbis, 8c facrarum Scripturarum lo-
cis,myrrheae fuffumigationes liquido conftent. ultimam
attingent metam, qute au£toritate cap. 50. Exodiaffe-
rentur, cum thymiama Moyfescomponerejubeturad
fuffumigationis ufum, dequo, Sume ,\ inquit, tibifla-
Zlen, & onycha, & gaibanum boni oAoris, & thus lu-
cidifiimum: aquaiis ponderis erunt omnia. Eft autem
fta&e myrrha prxftantiflima , ut omnibus perfpi-
cuum eft.
Ufum myrrhce apud veteres in compofitionibus
unguentorum, £c fluxibilium oleorum, non minori
audtoritate, veterum monumenta tradunt; cum pri-
mis ad nuptialia fefta, & convivia, ut nihil volup-
tatibus deeflet; cumque ob illius praeftantiam myr-
rha fummo haberetur in pretio , factum eft, ut
./Eoles unguenta omnia myrrham appellarent , feu
fmyrna; quas vox graece myrrham fignificat, utipfa
myrrha ftaclre dicTta, ob illius prasftantiam unguen-
tum ex fe conficeret. hasc ab Athenseo traduntur lib.
I5"- cap. 11. dicente: ^*vpj># *j <ry,vt>vai -irct^ ouqk&gi , iir\-
$Yl T» 7T0f)\ol V fXV^UV C^V^V^Q iintdjCi^iTO , Kj Y\yi SOLV,-
t>j KdKovy,iVij tf$ povyis Tdvr^. Quamobrem rninime
mirum efle debet , quod prae omnibus aromatibus
ufuieflet, hominibus illius corrupti feculi, qui non
tantum corpora , fed etiam crines, coronas nuptia-
les , convivales, floresque ipfos quos deferebant ,
quibusque ferta intexuerant , unguentis , potifll-
mumque myrrha perfundere confueverunt ; &
hoc adeo copiose , ut non tam caput, quam
genas coronatorum myrrha irrigarentur; hincVirgil.
hujus confuetudinis ratione habita in odium conju-
gii ait:
Nec mihi fudabunt pingui jam tempora myrrha.
Et Cant. cap. 5. Sponfa in laudem Sponfi dice-
bat: Labia illius liliaftillantiamyrrham primam. folius
enim myrrhae ufus, hominem amore captum indi-
gitabat. quamobrem Archilochus apud Athenaeum
loco jam citato dixit:
io-pve/ffpivasKoy,cii, itj w&os, ug »v itj yigwv y]^.oso,to'
hoc eft,
Vnguentatas comas & pettm, utique & fenex amat.
Et ipfa denique Sponfa amoris impatiens de fe di"
cebat: Manus me<& ftillaverunt myrrham; 8c fexcen-
ties in facris literis, praeftantia, ufusque myrrhse ad
uncliones oftenditur. qui adeo fuit frequens Hiero-
folymitis , 6c omnibus qui Syriam incolunt; ut
propterea Orontaea myrrha apudPropertiumdicatur.-
Aut quid Oronua crines perfundere myrrha,
Teque peregrinis vendere muneribus ?
Orontzea vero di£ta ab Oronte Syrias fluvio: non
quidem quod myrrha in Syria gigneretur, fed quod
camelis eo deiata, illis gentibus cum primis ufui
effet; quamobrem Tibullus quoque lib. 3. Elee.
4. dixit; " &
B
^OCHRISMATflN. 263
Stillabat Syrio myrrhea rore coma.
Verum fatis ex prophanis; ad facra nos confera-
mus, nec omittamus illud Sponfae in Canticis, qu^
poftquam ufum myrrhce in corporis cultum aperuil-
fet, fubintulit: Et dtgiti mei pleni myrrha probatiffma.
Amore captaerat Sponfa hoc loco, amantem deperibat.
is ad eam nocte acceflit, januam pulfavit; ingreflum
deprecabatur , admitti expetebat. renuit amica, [\*
lumque his rationibus repellit: Expoliavi me tunica mea
quomodo induar illa ? Lavipedes meos, quomodo inquinabo
illos. Quam friyola hasc videntur? num impedieba-
tur Sponfa, ne tunicam affumeret? quidnara- a foc-
co, 6c foleis illam retrahebat, quo minus illas affu-
meret} ficque calceata , atque tunicata , dilecio
quem deperibat , oftium aperiret ? curnam dicit,
venter meus intremuit? quia dilpctus manum mife-
rat per foramen oftii , ut vi illum aperiret : quafi
Sponfum, ac amicum nequaquam admittere voluif-
fet. Rationem perobfcuram, 6c aliis quod noverim,
minime perviam, ex his quas fubdidit, colligendam
puto. Surrexi ut aperirem dileblo meo , manus mex,
ftillaverunt myrrham, & digiti meipleni myrrha proba-
tiffma. Cantic. cap. 5*. non equidem, quod myrrha
impedimento effet conjugali copula: : quin potius
unguentis utebantur ad Venerem excitandam; ficuti
etiam alibi diximus. quamobrem Chremillus ditatus
apud Ariftophanem a6t. 1. fcena. 5. dicit:
N>j At iyuyovv k&ihco 7tKHtuv
ivW%tiQ% \teTU> T TtCi\So)V
ri yvvounoc. itj Aoucgju^oj
XtTTCtQyjC ftWgWV c/it fiochoivc4is
^i^OTi^VUV ,
itj ^ TClviaq XMTOVltClf$£v.
Quae fic interpretantur:
Per fovem igitur ego volo diratus
Potare una cum pueris
Et muliere, & ubi iotus ero,
D Et untlus, a balneo
■ Operis & paupertati oppedere.
Non igitur myrrha Veneri , & conjugio impedi-
mento erat ; maxime amanti adolefcentulae , ado-
lefcentique. verum impedimento erat ex ufu illius
feculi, nondum plene curatam mulierem unguentis,
atque aromatibus , juxta regionis confuetudinem,
nuptiales Sponfi admittere congreffus. Hoc ape-
ruit dicens , adhuc manus vertari inter unguenta}
nimirum in tingenda cute , ut loquamur cum Lati-
nis. quia vero id potiflimum fiebat digitis , fricando
cutem ipfam , propterea fubintulit, Et digitimeiple-
ni myrrhaprobatiftima. Qiia etiam ratione nec ibc-
cos, nec tunicam refumere licuiffet , cum tota un-
guentis madida cogeretur corpus curare , 6c mundo
muliebri ftudere : qua de caufa venter contremuit j
timens nimirum ne Sponfus amoris impatiens illam
dedecoraret, atque infamia notaret, fi nondum pJe-
ne paratam aggredi vellet , praeter fas regionis , 6c
confuetudinis. tamen ubi Sponfusdeclinafletaboftio,
atque difcefliflet; ipfa quoque amoris impatiens eun-
dem praeter fas fcqui, ac inter tenebras quaerere non
eft verita.
Myrrham probatiflimam dixit, ut explicaret quo-
•p nam genere unguenti voluptatibus de more feculi &
regionis confulens uteretur , quoque unguento cu-
tem coleret ; quod tingere a Latinis dicebatur. eit
enim tingo idem quod inficio , madefacio , leviter
imbuo : hinc lux Martiali Epig. 59. iib. 2.
Frange toros9 pete vina , rofas cape, tingere nardo.
Tingere , hoc eft ungere nardo, quemadmodum
Perfius Sat. 3. in eadem fententia dixit:
$4*