Studia archeologiczne (1.1981)

Jerzy Kolendo

Z DZIEJÓW ODKRYĆ ANTYCZNYCH POSĄŻKÓW BRYZOWYCH
NA ZIEMIACH POLSKI56

Znaczna część importów antycznych znajdowanych na obszarach
położonych poza granicami Imperium rzymskiego nie została wydoby-
ta z ziemi w czasie prac wykopaliskowych, ani też informacje o
ich odkryciu nie były weryfikowane przez archeologów. Relacje o
tych importach pochodzą z różnego rodzaju publikowanych lub też
rękopiśmiennych przekazów ''miłośników archeologii", którzy urato-
wali w ten sposób mniej lub bardziej dokładne informacje o tych
odkryciach. Bardzo często zabytki te następnie zaginęły dla nauki
ulegając albo fizycznemu zniszczeniu, albo też roztopiły się w
anonimowej masie zabytków antycznych o nieznanej proweniencji.
Opracowanie tych zabytków znanych tylko z relacji należy, przy-
najmniej częściowo, do domeny historii archeologii.
Importy, o których zachowały się jedynie różnego rodzaju rela-
cje mogą stać się pełnowartościowymi źródłami tylko w wypadku kry-
tycznej analizy wszystkich przekazów mówiących o tych znalezis-
kach. W tym celu należy zebrać wszystkie dotyczące ich wzmianki,
56 Referat wygłoszony w Uniwersytecie Jagiellońskim na Sesji
naukowej Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej pt. "Dzieje kolek-
cjonerstwa i Archeologii Śródziemnomorskiej w Polsce" w dniach
11-12 XII 1973 r.