DOI Artikel:
Matera, M.: Infrastruktura portów antycznego Koryntu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52441#0139
Marcin Matera
Infrastruktura portów antycznego Koryntu
Korynt był jednym z największych miast starożytnej Grecji. Szczyt swojej
potęgi osiągnął w okresie archaicznym, głównie dzięki eksportowi wyrobów rze-
mieślniczych (przede wszystkim ceramiki) oraz handlowi prowadzonemu na wielką
skalę. W VI wieku p.n.e. przewaga handlowa Koryntu musiala ustąpić miejsca
wzrastającej potędze ekonomicznej Aten* 1. Korynt, położony pomiędzy dwiema
zatokami: Koryncką i Sarońską, posiadał w starożytności dwa porty: Lechajon
i Kenchreai2. Pauzamasz tak oto wyjaśnia pochodzenie obu nazw:
Korynckim przystaniom okrętowym nadano nazwy od Lechesa i Kenchriasa,
synów podobno Posejdona i Pejreny, córy Acheloosa. Natomiast w poemacie
„ Wielkie Eoje ” Pejrene uchodzi za córę Ojbalosa [...]3
Lechajon położony był nad Zatoką Koryncką, drugi z portów nad Zatoką
Sarońską4. Kenchreai (dziś Kekhries) leżał 11 km na wschód od centrum staro-
żytnego Koryntu i 4 km na południe od znajdującego się na Istmie sanktuarium
Posejdona (tj. przy wschodnim krańcu dzisiejszego Kanału Korynckiego)5. Był to
główny port Koryntu przez cały V wiek p.n.e., a zapewne i wcześniej odgrywał
niebagatelną rolę w wymianie handlowej prowadzonej przez to miasto6 7. Port ten
został dwukrotnie zniszczony przez trzęsienia ziemi (w latach 365 i 375 n.e.) oraz,
być może, przez najazd Awarów w VI wieku n.e. Oba porty łączyła specjalna.
Autor jest pracownikiem Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Niniejszy artykuł powstał w
wyniku rozwinięcia studiów nad zagadnieniem konstrukcji portowych w starożytnej Grecji. Przedmiot ten
był tematem pracy licencjackiej Autora napisanej pod kierunkiem dr. T. Scholla, przedstawionej w
Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego w roku 2001.
1 M.L. Bernhard, Korynt i Argolida, Warszawa 1987, p. 5.
2 H. Gajewska, Transport wodny, in: K. Majewski ed., Kultura materialna starożytnej Grecji, vol. 3,
Wrocław 1978, p. 292.
3 Pauz. II.2.3.
4 Gajewska, op.cit., p. 292.
5 R. Stillwell ed., The Princeton Encyclopedia pf classical sites, Princeton 1976, p. 446.
6 J. Wiseman, The Land of the ancient Corinthians [SIMA 50], Góteborg 1978, p. 52.
7 Stillwell, op.cit., p. 446.
Infrastruktura portów antycznego Koryntu
Korynt był jednym z największych miast starożytnej Grecji. Szczyt swojej
potęgi osiągnął w okresie archaicznym, głównie dzięki eksportowi wyrobów rze-
mieślniczych (przede wszystkim ceramiki) oraz handlowi prowadzonemu na wielką
skalę. W VI wieku p.n.e. przewaga handlowa Koryntu musiala ustąpić miejsca
wzrastającej potędze ekonomicznej Aten* 1. Korynt, położony pomiędzy dwiema
zatokami: Koryncką i Sarońską, posiadał w starożytności dwa porty: Lechajon
i Kenchreai2. Pauzamasz tak oto wyjaśnia pochodzenie obu nazw:
Korynckim przystaniom okrętowym nadano nazwy od Lechesa i Kenchriasa,
synów podobno Posejdona i Pejreny, córy Acheloosa. Natomiast w poemacie
„ Wielkie Eoje ” Pejrene uchodzi za córę Ojbalosa [...]3
Lechajon położony był nad Zatoką Koryncką, drugi z portów nad Zatoką
Sarońską4. Kenchreai (dziś Kekhries) leżał 11 km na wschód od centrum staro-
żytnego Koryntu i 4 km na południe od znajdującego się na Istmie sanktuarium
Posejdona (tj. przy wschodnim krańcu dzisiejszego Kanału Korynckiego)5. Był to
główny port Koryntu przez cały V wiek p.n.e., a zapewne i wcześniej odgrywał
niebagatelną rolę w wymianie handlowej prowadzonej przez to miasto6 7. Port ten
został dwukrotnie zniszczony przez trzęsienia ziemi (w latach 365 i 375 n.e.) oraz,
być może, przez najazd Awarów w VI wieku n.e. Oba porty łączyła specjalna.
Autor jest pracownikiem Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Niniejszy artykuł powstał w
wyniku rozwinięcia studiów nad zagadnieniem konstrukcji portowych w starożytnej Grecji. Przedmiot ten
był tematem pracy licencjackiej Autora napisanej pod kierunkiem dr. T. Scholla, przedstawionej w
Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego w roku 2001.
1 M.L. Bernhard, Korynt i Argolida, Warszawa 1987, p. 5.
2 H. Gajewska, Transport wodny, in: K. Majewski ed., Kultura materialna starożytnej Grecji, vol. 3,
Wrocław 1978, p. 292.
3 Pauz. II.2.3.
4 Gajewska, op.cit., p. 292.
5 R. Stillwell ed., The Princeton Encyclopedia pf classical sites, Princeton 1976, p. 446.
6 J. Wiseman, The Land of the ancient Corinthians [SIMA 50], Góteborg 1978, p. 52.
7 Stillwell, op.cit., p. 446.