Vitruvius: M. Vitrvvii Pollionis De architectvra libri decem (Amsterdam, 1649) [Cicognara, 726]

M- VlTRUVII PoLLIONIS


1> E
ARCHITECTVRA
LIBER gVARTVS.
P R M F A T I O.
■ VM animadvertissem, Imperator ,flttres Ae \^4rchitec~iura pra-
\cepta, voluminaque commentariorum nonordinata,fedincepta,
uti particulas errabundas, reliquisse: dignam& utilisiimam rem
' putavi, antea disciplina corptts adperseBam ordinationemperdu-
I cere, &priefriptas in singulis'voluminibus Jingulorumgenerum
qualitates explicarc^/. Itaque, Casar,primo volumine tibi de ossi-
cio ejus, & quibus eruditum ejfe ^JrchiteSlum esfe oporteat,
exposui. Secundo de copiis materia, e quibus adisicia conjlitumtur, distutavi. Tertio
autemdeidium sacrarumdispositionibus, &de earum generumvarietate, quasque
& quot habeant Jpecies, earumque qua funt insingulis genertbus distributiones, ex
tribusque generibus qua fubtilifimas habeantproportiombus modulorum qualttates, v.tpan-
Ionicigeneris mores, docui. Nunc in hoc volumine de Doricis Cortnthiisque insiittitis, "tates-
& omnibus, dicam, eorumque discrimen & proprietates explicabo. moiibus.
C A P. I.
Detribm generibm columnarum, earumque origine
& iwventtone.
Olumnse Corinthiae, praetercapitula,omnesSymmetriashabent,
uti Ionicae, sed capitulorum altitudines efficiunt eas pro rata ex-
celsiotes & graciliores, [«] quod Ionici capituli altitudo tertia
\ parsestcrassitudinis columnae, Corinthiitota crassitudoscapi. Igi-
turquodduaepartesecrassitudine columnarum capitulis Corin-
thiorum adjiciuntur, cfficiunt excelsitate speciem earum graciliorem. Cstera
membra, quaesupra columnas imponuntur, aut e Doricis Symmetriis, aut
Ionicis moribus, in Corinthiis columnis collocantur: quod ipsum Corin-
thium genus propriam coronarum reliquorumque ornamentorum non ha-
bueritinstitutionem: [6] sed aut e triglyphorum rationibus mutuliin coronis &
H 2 in
*] Philander: Hocexpressit Piin.lib. 3<r.cap. 33. in huncmodum: Et dtserentia, quoniam capitulU Corin-
thiarum , eadem esi altitudo . qua colligitur crajfttudine ima, ideoque gracilioret videntur. Ionici entm atti-
tudo tertia part est crajfttudinit. x
£] Philand. Quemadraodum , inquit, in Dorico genere soieot triglyplii in Zophoris scalpi, ita ad eorum
imitationem deformati suntin Corinthio genere io coronis mutuli. Etquod triglyphis supponerentur
guttse, quia non ita viderentur ab iilis abhorrere mutuli, subjeccrunt eis guttas. Nos vcro in antiquorum,
<px cxtcnr, monimentis nusquaui vidimus supposicas uiutulis guttas, «juod tarncn, si rem speclaruut, ma-
gij