DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.30162#0044
czeniem ogólniejszych przesłanek, które złożyły się w osta-
tecznym wyniku — pośrednio lub bezpośrednio — na pierw-
szą oficjalną inwentaryzację Stronczyńskiego. Zapewne, iż pierw-
szy impuls po temu dały kolekcjonerstwo oraz muzealno-in-
wentaryzatorskie projekty XVIII-go wieku, systematyczna akcja
w tym kierunku T. Czackiego, zawiązki muzealnego ruchu
pocz. XIX-go stulecia (ks. Czartoryska), wreszcie rozległa i pełna
inicjatywy działalność Potockiego. Okres czasu wszakże, jaki
dzieli dobę powstania projektu Michała Mniszcha w sprawie
«Musaeum Polonicum>A) od roku ułożenia instrukcji inwentary-
zacyjnej Stronczyńskiego (i8ąą), wypełnia dość ożywiony
i ze wszech miar interesujący ruch naukowy na polu krajowej
archeologji i historji sztuki, wykraczający poza szczupłe grono
uczonych i wciągający w orbitę swych wpływów szersze koła
dyletantów. Zobrazowanie tego ruchu, którego rozmiar i rezul-
taty pozwoliły na pomyślne przeprowadzenie nieprzeciętnego
na swoje czasy dzieła Stronczyńskiego, nasuwa się jako nie-
zbędne w tym stanie rzeczy prolegomena.
Wyraźnie muzealny charakter zamierzenia Mniszcha usuwa
potrzebę szczegółowego rozpatrywania go na tern miejscu ^).
Miał to być zbiór o charakterze <xKunstkamery», z wyraźną
zresztą przewagą działu przyrodniczego. Ciekawy natomiast
materjał zawiera wydany wr. 1786 prospekt pisma periodycz-
nego p. n. «Kollekcya starożytnych i z tego-czasowych oso-
bliwości w kraiu y za kraiem znayduiących się Naród Polski
interesuiących». Autorem tego surogatu późniejszych kwestjo-
narjuszy inwentaryzacyjnych jest ks. Xawery Zubowski, paro-
krotnie już manifestujący w swych dziełkach poetyckich za-
interesowania archeologiczne. Prospekt swój zamieścił w cha-
rakterze końcowej wkładki przy drugim tomie zbiorowego wy-
dania swych wierszy w 1786 i 1808 rP)<- Odsyłając interesu-
jących się tern bliżej do dwukrotnie wydanego tekstu pro-
spektu ^), uważałbym tutaj za wskazane podkreślić wysoce sta-
ranne opracowanie kwestjonarjusza Zubowskiego, zmierzające
do zrealizowania inwentaryzacji w calem znaczeniu tego słowa.
tecznym wyniku — pośrednio lub bezpośrednio — na pierw-
szą oficjalną inwentaryzację Stronczyńskiego. Zapewne, iż pierw-
szy impuls po temu dały kolekcjonerstwo oraz muzealno-in-
wentaryzatorskie projekty XVIII-go wieku, systematyczna akcja
w tym kierunku T. Czackiego, zawiązki muzealnego ruchu
pocz. XIX-go stulecia (ks. Czartoryska), wreszcie rozległa i pełna
inicjatywy działalność Potockiego. Okres czasu wszakże, jaki
dzieli dobę powstania projektu Michała Mniszcha w sprawie
«Musaeum Polonicum>A) od roku ułożenia instrukcji inwentary-
zacyjnej Stronczyńskiego (i8ąą), wypełnia dość ożywiony
i ze wszech miar interesujący ruch naukowy na polu krajowej
archeologji i historji sztuki, wykraczający poza szczupłe grono
uczonych i wciągający w orbitę swych wpływów szersze koła
dyletantów. Zobrazowanie tego ruchu, którego rozmiar i rezul-
taty pozwoliły na pomyślne przeprowadzenie nieprzeciętnego
na swoje czasy dzieła Stronczyńskiego, nasuwa się jako nie-
zbędne w tym stanie rzeczy prolegomena.
Wyraźnie muzealny charakter zamierzenia Mniszcha usuwa
potrzebę szczegółowego rozpatrywania go na tern miejscu ^).
Miał to być zbiór o charakterze <xKunstkamery», z wyraźną
zresztą przewagą działu przyrodniczego. Ciekawy natomiast
materjał zawiera wydany wr. 1786 prospekt pisma periodycz-
nego p. n. «Kollekcya starożytnych i z tego-czasowych oso-
bliwości w kraiu y za kraiem znayduiących się Naród Polski
interesuiących». Autorem tego surogatu późniejszych kwestjo-
narjuszy inwentaryzacyjnych jest ks. Xawery Zubowski, paro-
krotnie już manifestujący w swych dziełkach poetyckich za-
interesowania archeologiczne. Prospekt swój zamieścił w cha-
rakterze końcowej wkładki przy drugim tomie zbiorowego wy-
dania swych wierszy w 1786 i 1808 rP)<- Odsyłając interesu-
jących się tern bliżej do dwukrotnie wydanego tekstu pro-
spektu ^), uważałbym tutaj za wskazane podkreślić wysoce sta-
ranne opracowanie kwestjonarjusza Zubowskiego, zmierzające
do zrealizowania inwentaryzacji w calem znaczeniu tego słowa.