Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0688
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1351

De iniuriis, & famoſis libellis.

iudicemlicet quandoque ex vrbanitate fiat:vt j de cuſto. reol. non
dubium. vt quidam dieunt, & adhoc C. de fide inſtr. l iudices.

a Accipi.

tis acceptio. Sed contrà S.

ſ cum fideiuſſoribus:vt & S de verb. oblig. l. v. S. ſa-

qui ſatiſd. cog. l. ſciendum. Sed hlc ſpecia-

aImmobiliu e ve a poſſeſſor immobilium ſatiſde. AceVRS.

poſſeſſor an &
quan do ſatiſ-
det.

b Senatus. vt & S.
ea. l. in princ. & j. eod l.
fin, in princ. &C. de nau-
.
Atis.JCASVS.
Ratem tuam eie-
cta vi fluminis in meu
fundum, non potes ex-
trahere niſi prius de
damno per eam mihi
illato caueas. FRANC.
C J Faciendam, aufe-
rendi & petendi.
3Ade Gline. d Praterito quoque.
excommunicar non ſolum de futuro:
tum. de e vt & S. de damno infe-
*Aliud in anie ,1.....1
mali damnum cto. l. hoc amplius. S. Ne-
dante in alte- ratius. & ad exhib. l.
rius fundo, Celſus.S. ſed & ſi ratis.
quod reinere & facit s ſicertum pet.
norpſos quod lſi quis ne cauſaminfi
actio de paſtu ACCVRS.
pecoris cõpe-VV adesCASVS.
tatl. Quintus, Qui combuſſit
ſup.ad llAquil. domum, vel aceruum
l. quod ſeruar frumẽti iuxta domum
darum. ſupr. de e, ſi ſtudiosé l
praſeriptis ver- poſitu: ſi ſtudiose hoc
bis.adde Baldu fecit, & hoc conſtet:
in l.2. Co de ſer--verberatus igne con-
uis figie crematur ſi caſu, id eſt
tegs,. negligentia hoc fecit.
tabul. paucis emendabit, damnum:
tantum muta- vel ſi non poteſt, leu-
tis, vt monui ter caſtigatur. Vltimô
ti1 ſubſeciua-dicit: quod dictum eſt
rum. 2.. in domo, idem in omni

* In archety- 1
po victus, forté ædificio eſt ſeruandú.

legendû ictus, FRANC.
ſcilicet fuſti-e J Iubetur. item leg.
bus Taurel. in Cornelia de ſic. accu-
adnot. ſari poteſt: vt j.ad leg.
Corneliam de ſic. l. j. in
princip. & C. qui accuſ-
non poſſ. l. data. & in-
frà de pœnis. l capita-
lium. S. qui ob inimici-
tias.
f Caſui negligentia.
t Caſus pro talis expoſitio fit j.
negligentia. ad l. Corn. de ſic. l. jS.
diuus. niſi enim ſic ex-
poneretur, eſſet contrà
j. eo.l. ſi fortuito.
e Noxiam. id c eſt
damno. damnum: vt Inſtit. de
noxal.
h Leuius. ſi dolo fe-
ciſſet. Et no. ſupple-
d Corpore pu- tur dcorpore, quod pe-
nitur, qui non cunia deeſt, ſic & S. de
poteſt in re. iudil ſi quis id.
S. in ſeruos. & de in ius
voc.lifi.Sfi & j.de pœl.
j. Item contrà huicl.

l.j.
odlfe sſ Sol hice ete

accipi?, ne cognitioni deſit, pra-
cipitur. Sed nec interuenire nau-
fragiis colligẽdis aut militem,aut
priuatum, aut libertum ſeruum-

ve principis, placere ſibi ait ſena-

tus b.

VIII. NERATIVS libro ſecunde
Responſorum.

Atis p vi fluminis in agrum
meum delatæ non * aliter
poteſtatem tibi faciẽdam, quam
ſi de præterito quoque * damno
mihi cauiſſes.

IX. GAIVSlibro quarto adlegem
duodecim Tabularum.

Vi f ædes, aceruumve fru-
menti iuxta domum poſi-
tum combuſſerit, vinctus * ver-
beratus igni necari iubetur e: ſi
modô ſciens prudénſque id com-
miſerit. Si verô caſu, id eſt negle-
gentia*, aut noxiamé ſarcire iu-
betur:aut ſi minus idoneus ſit, le-
uiûs caſtigatur. Appellatione
autem dium omnes ſpecies ædi-
ficij continentur.

X. VLPIANVS libro primo
Opinionum.

NE piſeatores nocte lumine

oſtenſo fallant nauigantes,
quaſi in portum aliquem delatu-
ri, eõque modo in periculum
naues, & qui in eis ſunt, deducãt,
ſibique execrandam predam pa-
rent: præſidis prouinciæ religioſa
conſtantia efficiat l.

Hac lex, &S. qui data. in lſeq.
tractant de alia parte rubricæ, ſcilicet
de pœna incendiariorum: & clarus eſt
tex.
TI. MARCIANVS libro quartode-
cimo Inſtitutionum.

I fortuitô incendium factum
ſit, venia indiget lniſi tam la-

ctum habuit incendium: ibi non.

eRapere vide-
tur qui occa-
ſionẽ rapiendi
dedit, qui lu-

VE piſcatores.JCASVS. Præſes prouinciæ debet prouidere
ne piſcatores fallant nauigantes in ponẽdo lumen de nocte
in loco periculoſo maris:vt ſic nauigãtes ad illud lumen veniant,

mine oſtenſo credentes ibi eſſe portum: & veniendo ibi periclitentur. FRANC.

naues in locû;
rapinæ obno-
xinm deducit.
f Pœna mortis
lege quoties

aliqua ex cau-
ſa receditur ab
ea pœna, tunc
nõ imponitur
pena corpora

Delaturi ſipiſcatores, vtputent ibi eſſe portum vbi lumen
vident: cum tamen ibi ſit locus periculoſus. AcCVRS.
ſ Efficiat. tenentur etiam hi piſcatores ace ſi ipſi raperent. arg.
C. de famo. libel.l.j. in pr-& C. de hareti.l. quicumque.S pen &S de ſer.
imponitur, & cor l.j.Sfin. & ad l. Aquil l. qui occidit. S. pe. Arg.contràS. de fur. l.
furtum non. & de adqui.
I fortuitõ. CASVS.
Set in lata cupas vel doioFRAcC
J Venia indiget. ſcilicet ne comburaur. damnum verd reſar-

poſl. quod meo.S ſi venditorem.AcCVRS.
Qui fortuitô commiſit incendium, non

lis: ſed pecunia ciet: vel caſtigabitur: vt S.eodl.qui ades ſecundûm lr.AccVRS.

rivt hât & l.
9 ſup.e..Mar-

fil. conſil. 24.
num. 36.)

m Luxuria. id eſt latæ culpæ. AcçVRS.
5 Dolo. ſicque concremabitur:vt S. eol.qui ades. Sed arg cõtrà
ad l. Cor.de ſic l in lege.Alijf dicunt quod damnum ſarciet, vel

leuius caſtigabitur : vt S.eo.l. qui ades. ſed illa magis dicit contra-

rium. AceVRS.

ta culpa fuit, vt luxuriæ m* aut
doloP ſit proxima.

XII. VLPIANVS libro octauo de
officio Proconſulis.

Icere vnicuique naufra-
Agium ſuum impunè collige-
re conſtat: idque Imperator An-
toninus cum diuo patre ſuo re-

ſcripſit.

1. Qui data opera in ciui-
tate incendium fecerint: ſi hu-
miliore loco ſint, beſtiis obiici
ſolent: ſi in aliquo gradu id fe-
cerint, capite puniuntur, aut certe
in inſulam deportanturP.

DE INIVRIIS, ET
famoſis libellis *.

TITVLVS X

Superiores actiones furti, damni, iniu-
riæ, vi bonorum raptorum, & que his ſi-
miles adiiciuntur, rei familiaris damnum
iudicio pœnãque perſequuntur, actio iniu-
riarum: vt eleganter Valentinianus ait in
Nou. de libertis, agitJ cauſam dolbris, eo-
dem modo quo M. Tullius dolorem eum
iudicio pœndque mitigare. & ob id ſuperio-

de iniuriis. Eſt autem de *iniuriis publi-
cum iudicium ex lege Cornelia quod pulſa-
tus aut verberatus quis, aut domus eius, vi
introita ſit, hodie etiam priuatum ex Con-
ſtitutionibus & ex edicto pratoris generali
etiam priuatum, quanti iudex iniuriam
aſtimauerit. De famoſis J libellis publi-
cum ex S. C. & omnia, vt arbitror, annalia.
CVIAC.

Hac lex prima huius tituli in
ſui printipio ponit deriuationem vo-
cabuli iniuriæ: vſque ibi, Iniuriam
autem. vbi ponit quamdam diuiſio-
nem iniuriarum, quam ſequitur per
queſtiones vſque ad finem legis, &
SS. huius legis ſunt breues & plani,
nec indigent ſummariis: quia non poſ-
ſet ſuccinctius dici quam textus ipſe
faciat.

res quidem heredi dantur, ſed non hac

Icere. JCASvS. Quilibet poteſt naufragium ſuum colligere,
L eſt re quas amiſerat naufragio Seccduo decit, qui ſtudiose
gnem poſuit in ciuitate: ſi humilis eſt, beſtiis ſubiici ſolet. ſi in

dignitate eſt, capite
punitur, aut deporta-
tur. FR. Acc.
o5 Licere facit S. eod.
l.ne quid in princ. & in

fin. Sed arg. contràS.

ad l. Rho. de iact l domi-
ne Imperator a.
p Deportantur. aut
igne concremantur. &
ſic non obſtat contra-
rium, Se. l.qui ades. Vel
ſolue vt ibi.Acc.

DE INIVRIIS
& famoſis libellis.
Si in rebus meis deli-
quiſti, dixi: nunc ſi in
meipſo. AcCVRS.
E N uriaà Ca-
R svs. Iniuria di-
citur co quod non iu-
re fit. Omne enim
quod non iure fit, iniu-
ria dicitur: & hoc in
generali ſignificatione.
ſpecialiter autem iniu-
ria dicitur, id eſt con-
tumelia: & ita hoc titu.
accipitur. Item quan-
doque iniuria dicitur
damnum culpa datu: &
ſic accipitur in l Aquil.
Itẽ interdûu iniuria po-
nitur pro iure iniquo:
vt cû iudex inique vel
iniulle dat ſentẽtiam.
contumelia autem di

citur à contemnendo.

Item iniuria fit quan-
doque re, quandoque
verbis. & dat exempla.
Item iniuria aut in
corpus infertur:aut ad
dignitatem, aut ad in-
famiam pertinet: & dat
exempla. Item iniuriã
quis patitur aut per ſe-
metipsu, vt cu ipſi pa-
trifamilias fit iniuria:
aut per alium, vt cûm
filio eius, vel vxori, vel

1352

* quid hoc lo-
co luxuria ſit,
vide Ant. Aug.
lib.4.cap.11.

1

a deprecatio.

* Cornelius

Tacit. li.1.

Iniuriarum
actio cauſam
doloris agit.

* Iniuriarum
actio publica,
eſt ex lege
Cornelia.

J Famoſi, ſeu
de libellis fa-
moſis iudiciu
publicum eſt
ex ſenatuſcõ¬,
ſulto.

nurui fit inuria. Itẽ ſi

cadaneri defuncti fit
iniurra, datur actio in-
iuriaru heredi eius. Itẽ
ſi fama defuncti per a¬
liquẽ minuitur, datur
hæc actio heredi Bene
autẽ dixi, facta iniuria
filio, datur patri hæc
actio. naim & ſi filius
meus patitur ſe vendi,
mihi datur hec actio:

licèt non detur filio, cû conſenſerit. Itẽ ſ cadaueri defuncti fiat in-
luria: aut ante aditã hereditatẽ eius, & tunc hereditati eſt acquiſita
hc actio: & per cam heredi futuro aut poſt aditam hereditatem:
& tunc ipſi heredi directo competit haee actio. Idem dicendum eſt
ſi corpus defuncti detineatur.ldem dicendum eſt & ſi ſeruo here-
ditario ſit facta iniuria. Item ſi ſeruo in teſtamento manumiſſo
facta eſt iniuria poſt mortem teſtatoris ante aditamhereditatem:
eſt nata actio iniuriar um heredit. & per conſequens heredi futu-
ro0. ſecus ſi poſt aditamhereditatem facta ſit ei mniuria: quia tunc
cûm ſit liber, habet ipſe hanc actionem. Item ſi fecit iniurià filio
meo, vel vxori: ſiue hoc ſciat, ſiue non: eſt mihi data hœc actio.
Item ex vna iniuria quãdoque naſcitur tribus perſonis hœc actio:
vt ſi filiam Titij habeo in vxorem, & ei ſit facta iniuria:ei & Ti-
tio & mih competit hœc actio. facta autem iniuria mihi, nun-
quam vxori meæ competit hc actio. & redditur ratio notabilis.
Item quadain regula crat tradita circa hanc materiam, & eſt ta-
lis. Qui poreſt patriniurim, ille dicitur facere iniuriam. hæc re-
gula fallit. nam furioſus & impuhes pati poſſunt iniuriam: & ori-

tur
 
Annotationen