DOI Artikel:
Staēs, Balerios N.: Souniou anaskaphai
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14278#0217
ΑΕ 1ί»17
σεω; αϋτοϋ ίν ω τόπω τοϋτο ευρέθη, εν τω περί·
βόλω δηλ. τοΟ τεμένους τ/,; ΛΟηνοίς, καί καβ δν
Εκείτο τρόπον, επιμελώς ϊ—Ι καθαρού χώματος
τοποθετημένον και μόλις καλυπτόμενον ύπό γήν
βερτήν. Γό άνάγλυφον προέρχεται πιθανώτατα έκ
σεσυλημένων, ούνΐ προ μακρού /ρόνου, τάρων
τοΟ όήμου Σουνιέων (έπάνω ΣοΟνι), άποκρυβέν
προχείρως ύπο άοχαιοκαπήλων προς μέλλουσαν—
ματαιωΟεϊσαν εύτυ/ώς--εςαγοαγήν. Οτι το εύρη-
μα προέρχεται ε/, τάφου, είνε Φανερόν, ώ; και το
ότι εικονίζει νεκοον εφηβον αύτοστερανούμενον. Γο
σ/ήμα άλλως τε της πλακός, άποληγούσης άνω
ασφαλώς εις άκρωτήριον, ώς οηλοϊ ή διασωθεϊσα
αριστερά ακραία διάπλασις της στήλης, (κατ ανα-
λογίαν της εποίας συνεπληρώθη και ή δεξιά) ή
παρεμφερής προ; το εν τώ Μουσείω ύπ άρ. /·ΐ(·'
έχ Βοιωτίας άνάγλυφον, το φέρον τήν έπιγραφήν
«Αμφοττο» · Καββαδ. Γλυπτά σ. 3ο1), ' βέβαιοι
ασφαλώς τον προορισμόν τοΟ άναγλύφου, Επιμέ-
νομεν εις τούτο διότι ήγέρθησαν αμφιβολία! αστή-
ρικτοι, οτι δέν πρόκειται περί έπιτυμβίου στήλης.
Αλλά και άν ή αναφερθείσα λεπτομέρεια αή
ύπήρνε, πάντως ό γνώστης των τοιούτων μνη-
μείων ήθελεν άδιστάχτως κατατάξει τοΟτο εις την
κατηγορία* των επιτύμβιων μνημείων, ώ; ε/, τή;
όλης διαθέσειυς τή; μορφής καϊ τού κοινωνικού
χαρακτήρος της παραστάσεως. Γο θέμα είνε χλη-
θώς ασύνηθες, /.χ; έφηβους αύτοστεφανουμένους
δέν ε/ει άλλους νά έπιδείςη, ιδία εν τη αρχαϊκή και
τη κατόπιν αύστηρδ τή"ς τέχνης περιόδω, ή σειρά
των επιτύμβιων μνημείων. " Αλλά μή ό εκ Κεε-α-
μειχοΟ δισκοφόρος (Οοαζβ: ΑΙ ΟγηΙ»!·. Πίν» IV
άο. 5) ή ο ε: Αίγίνης έφηβος (Οοιιζθ: ενθ. άν. II.
ΟΟΐν), ό κρατών το χίχμάλωτον πτηνόν, εχουσι
1 Πρβ. /.»· μ «φ« ΟθΜβ Ογ·5γ. Π«ν. 22 β. 44
2 Ίο Κ Αι·ο)ι. ΖβΐΙ 1861 II. 01.11, ϊ. 17.") οημοοιηΜν »νί-
γλυίον. τό ειΧΟνίζαν ϊϋτθ3τεϊ»νούο.ενον ίϊϊ,,ίον ΟΪν δύναται ν» Χ«Τ*·
/.',;ισ')ί) <ιετα;ύ τών 1ιατν|ΐβ(«η>. Το ο; εν τ.·ι *υτ'·> κιριοοΊχδ βνγ-
γρ«[ψβτι (1874 σ. 148, [χνημΛνβιόιΜνβι, ρ*ίν«ται ίλτ,Οώ; ιίχονίζον
Ξφ7)βον αϋτο-3Τί-ανοΰο.ενον, ό>; κρΟΧνίίΤΙΙ ΜΙ» εκ του ίν αυτο» ιχινράμ.
αατος (ΟΙΑ, III 2. 1341). χλλβ ΓβΟτβ ϊντ/.Ξ·.^;; πολύ οετ*-·ίνε-
5Τ!θχν επόταν. = ·νε οε καϊ εντελω; άλλου τΰ~ου, βπί^τ,; χα*, τό εν
ΟΟΒ. Αι·ο1ιβοΙ. 1885 Πδ>. 29 ι. 233. ί»ι;ΛοίΐίϊΟίν τ««ι»/·.ον «ι-
ζοΐάγου, το ε·./.ον:^ον πι^ανάκ κ»τοβΤ·^ρ·νον(Αΐνον. Ος -ςο; οί τα
λο·.::« οντ,οί·"» τί ΐΐζονίζοντα πχ;ίο.*ε;£!; τ.Ί.·.%ζ-Λζν.% ό>; λ·^. το έζ
\/ΪΜγβψΛΧκΛ Γ,α'.τελ'ί; <Γ»νίγλυϊον»(:) το Οϊ,οοι^υΟίν Εν ΒΟΗ. 1881
II. 3 ι. 65, ■/.%'·. »λλ» τ;ν« ■ιοτ,νίυοοε/ϊ 'ο; ΐίχονίζοντ* ϊύτοατίϊα-
■/ουίΛΕνου;. Οίν Οα ΧβρΛΤΐ·λόγι{#«ΜΜ1ι άτε λ&ίρΜΟΙι ίντϊλ<ος οΰ'^η; ττ,;
3[-οδ;ί>ο;ΑενΓ(; £'.; υτά ττοοΐ'.»νυο.:7; ταύτη;.
ίο ι:
Σ·>η·ί<>η άνασκαφαί νπο Β. Στή)]. 205
τό παραπλήσιον ? παρεμφερές; Κατά την άρχαϊκήν
χα) τήν αμέσως ταύτ/, έπομένην της τέχνης πε-
ρ'.οδον ή πρωτοτυπία εν τη έςευρέσει δεμάτων άσυ-
νήθων καϊ πρωτοτύπων προς νεκρικήν τίνα παοά-
στασιν ήτο, ώς ειπείν, εν συρμω. Ιοϋτο τούλάχι-
στον εςάγεται εκ της συγκοίσεως τών περισωθέν-
των αρχαϊκών επιτύμβιων μνημείων, ~ρός τά
κατόπιν πολυπληθή αλλ ώς τά πολλά -αρευ(.'ε.ερή
το θέμα τοιαΟτα έργα. Μεταξΰ των άρναϊκών κα'.
αΰτών ετι των τοΟ αύστηροΟ ρυθμού έπιτυμβίων
αν η α ε ίων δέν Οπάρ^ουσι τά δμοια ή τά ομοιάζοντα
καν. Ούτω και το ήμέτερον άνάγλυφον, ανήκον
εις την έτέραν των κατηγοριών τίύτων, παραμένει
αοναοιχον ώε τρόε τό θέμα αύτοΰ. Και βμως ουδε-
μία αμφιβολία οτι ό ημέτερος εΦηβος εικονίζεται
τιθέμενο; έτι της κεφαλής αύτοΟ τον ο-τε-οανον, ον
πάντως προσεκομίσατο έπί τινι νίκη είε τούε αγώ-
να;. Κίνε ή δια.Ο-οι; της χειρός τότον έκφραστική
της τελούμενης πράξεως, είνε τόσον Φανερά ή
ενέργεια τών δυο δακτύλων, του άντί/ειροε καϊ του
λιχανοΟ, προσηλούντων τον στέφχνον έπϊ του με-
τώπου , ώστε πάσα άλλη ερμηνεία της /ειρονομίας
αυτή; είνε άστηρικτος. έφηβος, σωζόμενος μέ-
χρι της όσφύος, είνε ώς τρό; μεν την κεφαλήν
κατά χρότοΦον εικονισμένο;, ώς τρό; δέ το σώαα
κατά θώρακα, έν αναλογία τριών τετάρτων τήε
Φυσιχής κατ όψιν στάσεως. Ούτως αποκαλύπτε-
ται ή θαυμάσια οιάπλασίς του κορμού, ού μόνον
κατά τά στέρνα κα'ι του; βραχίονας, αλλά και κατά
τα πλευρά καϊ την δσφυακήν χώραν. Ιϊ πλαστική
άπομίμησις τών μυϊκών λεπτομερειών του σώμα-
τος— έφηβικοΟ σώματος τελείως διαμορφωΟέντο;
διά τών ασκήσεων* — ή συμμετρία και αναλογία
τών μελών του κορμού και τούτων προς την κε-
φαλήν του εφήβου, το συμπαγές τήε σαρκόε άλλα
και άπέριττον, ή ανατομική ακρίβεια έν τή δια-
τ/.ασει τήε κοιλιακής τ/ώρας. ή ουσικότης τών
βραχιόνων καϊ ίδια της σωζομένης -/ειρός, της
όποίας ή παλάμη μικρού δειν καϊ έλογίζετο ώσβί
ζώοης μορφής τοιαύτη, ώς έχ της ανατομικής
ακριβείας τών λεπτομερειών αύτής, πάντα ταΰτα
άτ-δοΟησαν έν τώ εργω τούτω κατά τρόπον άμέμ-
ττου εκτελέσεως, ένθυμίζοντα την άνατομικήν διά·
ττλασιν του κα/.ουμένου « Λττόλλιονος έπί τοΟ όμ-
:{ Πρβ. Λοστός. Ν;-.;·-. 3-/. 1005-12.
σεω; αϋτοϋ ίν ω τόπω τοϋτο ευρέθη, εν τω περί·
βόλω δηλ. τοΟ τεμένους τ/,; ΛΟηνοίς, καί καβ δν
Εκείτο τρόπον, επιμελώς ϊ—Ι καθαρού χώματος
τοποθετημένον και μόλις καλυπτόμενον ύπό γήν
βερτήν. Γό άνάγλυφον προέρχεται πιθανώτατα έκ
σεσυλημένων, ούνΐ προ μακρού /ρόνου, τάρων
τοΟ όήμου Σουνιέων (έπάνω ΣοΟνι), άποκρυβέν
προχείρως ύπο άοχαιοκαπήλων προς μέλλουσαν—
ματαιωΟεϊσαν εύτυ/ώς--εςαγοαγήν. Οτι το εύρη-
μα προέρχεται ε/, τάφου, είνε Φανερόν, ώ; και το
ότι εικονίζει νεκοον εφηβον αύτοστερανούμενον. Γο
σ/ήμα άλλως τε της πλακός, άποληγούσης άνω
ασφαλώς εις άκρωτήριον, ώς οηλοϊ ή διασωθεϊσα
αριστερά ακραία διάπλασις της στήλης, (κατ ανα-
λογίαν της εποίας συνεπληρώθη και ή δεξιά) ή
παρεμφερής προ; το εν τώ Μουσείω ύπ άρ. /·ΐ(·'
έχ Βοιωτίας άνάγλυφον, το φέρον τήν έπιγραφήν
«Αμφοττο» · Καββαδ. Γλυπτά σ. 3ο1), ' βέβαιοι
ασφαλώς τον προορισμόν τοΟ άναγλύφου, Επιμέ-
νομεν εις τούτο διότι ήγέρθησαν αμφιβολία! αστή-
ρικτοι, οτι δέν πρόκειται περί έπιτυμβίου στήλης.
Αλλά και άν ή αναφερθείσα λεπτομέρεια αή
ύπήρνε, πάντως ό γνώστης των τοιούτων μνη-
μείων ήθελεν άδιστάχτως κατατάξει τοΟτο εις την
κατηγορία* των επιτύμβιων μνημείων, ώ; ε/, τή;
όλης διαθέσειυς τή; μορφής καϊ τού κοινωνικού
χαρακτήρος της παραστάσεως. Γο θέμα είνε χλη-
θώς ασύνηθες, /.χ; έφηβους αύτοστεφανουμένους
δέν ε/ει άλλους νά έπιδείςη, ιδία εν τη αρχαϊκή και
τη κατόπιν αύστηρδ τή"ς τέχνης περιόδω, ή σειρά
των επιτύμβιων μνημείων. " Αλλά μή ό εκ Κεε-α-
μειχοΟ δισκοφόρος (Οοαζβ: ΑΙ ΟγηΙ»!·. Πίν» IV
άο. 5) ή ο ε: Αίγίνης έφηβος (Οοιιζθ: ενθ. άν. II.
ΟΟΐν), ό κρατών το χίχμάλωτον πτηνόν, εχουσι
1 Πρβ. /.»· μ «φ« ΟθΜβ Ογ·5γ. Π«ν. 22 β. 44
2 Ίο Κ Αι·ο)ι. ΖβΐΙ 1861 II. 01.11, ϊ. 17.") οημοοιηΜν »νί-
γλυίον. τό ειΧΟνίζαν ϊϋτθ3τεϊ»νούο.ενον ίϊϊ,,ίον ΟΪν δύναται ν» Χ«Τ*·
/.',;ισ')ί) <ιετα;ύ τών 1ιατν|ΐβ(«η>. Το ο; εν τ.·ι *υτ'·> κιριοοΊχδ βνγ-
γρ«[ψβτι (1874 σ. 148, [χνημΛνβιόιΜνβι, ρ*ίν«ται ίλτ,Οώ; ιίχονίζον
Ξφ7)βον αϋτο-3Τί-ανοΰο.ενον, ό>; κρΟΧνίίΤΙΙ ΜΙ» εκ του ίν αυτο» ιχινράμ.
αατος (ΟΙΑ, III 2. 1341). χλλβ ΓβΟτβ ϊντ/.Ξ·.^;; πολύ οετ*-·ίνε-
5Τ!θχν επόταν. = ·νε οε καϊ εντελω; άλλου τΰ~ου, βπί^τ,; χα*, τό εν
ΟΟΒ. Αι·ο1ιβοΙ. 1885 Πδ>. 29 ι. 233. ί»ι;ΛοίΐίϊΟίν τ««ι»/·.ον «ι-
ζοΐάγου, το ε·./.ον:^ον πι^ανάκ κ»τοβΤ·^ρ·νον(Αΐνον. Ος -ςο; οί τα
λο·.::« οντ,οί·"» τί ΐΐζονίζοντα πχ;ίο.*ε;£!; τ.Ί.·.%ζ-Λζν.% ό>; λ·^. το έζ
\/ΪΜγβψΛΧκΛ Γ,α'.τελ'ί; <Γ»νίγλυϊον»(:) το Οϊ,οοι^υΟίν Εν ΒΟΗ. 1881
II. 3 ι. 65, ■/.%'·. »λλ» τ;ν« ■ιοτ,νίυοοε/ϊ 'ο; ΐίχονίζοντ* ϊύτοατίϊα-
■/ουίΛΕνου;. Οίν Οα ΧβρΛΤΐ·λόγι{#«ΜΜ1ι άτε λ&ίρΜΟΙι ίντϊλ<ος οΰ'^η; ττ,;
3[-οδ;ί>ο;ΑενΓ(; £'.; υτά ττοοΐ'.»νυο.:7; ταύτη;.
ίο ι:
Σ·>η·ί<>η άνασκαφαί νπο Β. Στή)]. 205
τό παραπλήσιον ? παρεμφερές; Κατά την άρχαϊκήν
χα) τήν αμέσως ταύτ/, έπομένην της τέχνης πε-
ρ'.οδον ή πρωτοτυπία εν τη έςευρέσει δεμάτων άσυ-
νήθων καϊ πρωτοτύπων προς νεκρικήν τίνα παοά-
στασιν ήτο, ώς ειπείν, εν συρμω. Ιοϋτο τούλάχι-
στον εςάγεται εκ της συγκοίσεως τών περισωθέν-
των αρχαϊκών επιτύμβιων μνημείων, ~ρός τά
κατόπιν πολυπληθή αλλ ώς τά πολλά -αρευ(.'ε.ερή
το θέμα τοιαΟτα έργα. Μεταξΰ των άρναϊκών κα'.
αΰτών ετι των τοΟ αύστηροΟ ρυθμού έπιτυμβίων
αν η α ε ίων δέν Οπάρ^ουσι τά δμοια ή τά ομοιάζοντα
καν. Ούτω και το ήμέτερον άνάγλυφον, ανήκον
εις την έτέραν των κατηγοριών τίύτων, παραμένει
αοναοιχον ώε τρόε τό θέμα αύτοΰ. Και βμως ουδε-
μία αμφιβολία οτι ό ημέτερος εΦηβος εικονίζεται
τιθέμενο; έτι της κεφαλής αύτοΟ τον ο-τε-οανον, ον
πάντως προσεκομίσατο έπί τινι νίκη είε τούε αγώ-
να;. Κίνε ή δια.Ο-οι; της χειρός τότον έκφραστική
της τελούμενης πράξεως, είνε τόσον Φανερά ή
ενέργεια τών δυο δακτύλων, του άντί/ειροε καϊ του
λιχανοΟ, προσηλούντων τον στέφχνον έπϊ του με-
τώπου , ώστε πάσα άλλη ερμηνεία της /ειρονομίας
αυτή; είνε άστηρικτος. έφηβος, σωζόμενος μέ-
χρι της όσφύος, είνε ώς τρό; μεν την κεφαλήν
κατά χρότοΦον εικονισμένο;, ώς τρό; δέ το σώαα
κατά θώρακα, έν αναλογία τριών τετάρτων τήε
Φυσιχής κατ όψιν στάσεως. Ούτως αποκαλύπτε-
ται ή θαυμάσια οιάπλασίς του κορμού, ού μόνον
κατά τά στέρνα κα'ι του; βραχίονας, αλλά και κατά
τα πλευρά καϊ την δσφυακήν χώραν. Ιϊ πλαστική
άπομίμησις τών μυϊκών λεπτομερειών του σώμα-
τος— έφηβικοΟ σώματος τελείως διαμορφωΟέντο;
διά τών ασκήσεων* — ή συμμετρία και αναλογία
τών μελών του κορμού και τούτων προς την κε-
φαλήν του εφήβου, το συμπαγές τήε σαρκόε άλλα
και άπέριττον, ή ανατομική ακρίβεια έν τή δια-
τ/.ασει τήε κοιλιακής τ/ώρας. ή ουσικότης τών
βραχιόνων καϊ ίδια της σωζομένης -/ειρός, της
όποίας ή παλάμη μικρού δειν καϊ έλογίζετο ώσβί
ζώοης μορφής τοιαύτη, ώς έχ της ανατομικής
ακριβείας τών λεπτομερειών αύτής, πάντα ταΰτα
άτ-δοΟησαν έν τώ εργω τούτω κατά τρόπον άμέμ-
ττου εκτελέσεως, ένθυμίζοντα την άνατομικήν διά·
ττλασιν του κα/.ουμένου « Λττόλλιονος έπί τοΟ όμ-
:{ Πρβ. Λοστός. Ν;-.;·-. 3-/. 1005-12.