DOI issue:
Rozprawy
DOI article:Pałat, Zenon: Ostatnie Forum Cesarskie: forma i symbolika urbanistyczno-architektonicznego założenia poznańskiego Ringu
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.27012#0087
OSTATNIE FORUM CESARSKIE
63
banistycznej przyświecał jeden, nadrzędny sens, wyrażony postulatami
„Hebungspolitik”.
4. Reprezentacyjna zabudowa poznańskiego Forum składała się ze
stylistycznie zróżnicowanych czterech głównych gmachów: Zamku, Aka-
demii, TeatttPU d budynku Komisji Osadmlicize j, yjiedimohiootnyich sttyliisltyicaniie
z Zamkiem gmachów Dyrekcji Poczty i Ziemstwa oraz z częściowo uza-
leżnionych formalnie od Akademii budynków Krajowego Banku Spół-
dziielozego li Ewangelickiego Domu Związkowego „Herberge zur Héimialt”.
Ujednolicenie stylu sąsiadujących z Zamkiem budowli dokonał autor
projektu architektonicznego Franz Schwechten na życzenie Wilhel-
ma II18. W tym celu wykorzystał zapewne architekt swoje doświadcze-
nie, jakie zdobył zabudowując pierzeje berlińskiego placu Augusty Wik-
torii gmachami w romańskim stylu, w jakim wzniósł wcześniej na tym
placu kościół poświęcony pamięci cesarza Wilhelma 119. Rozszerzając
ekspresję Zamku na sąsiednie budowle uzyskał Schwechten w miejscu
zburzonej iBmarny Berlińskiej m'Otniumenltalne, arehitektanliozrae ujędiie
głównej ulicy prowadzącej do śródmieścia 20.
Bank Spółdzielczy i Dom Ewangelicki otrzymały formy odmienne
od architektonicznej dekoracji Akademii, opartej na wzorach renesan-
sowych budowli Gdańska i Lubeki21. Odmienne, ale nawiązujące do sze-
rokiego repertuaru form renesansu północnego, przez co Bank i Dom
Ewangelicki zachowały swoją odrębność i indywidualny charakter nie
konkurując jednocześnie z ozdobną architekturą Akademii. Elementami
integrującymi z Akademią obie budowle były ponadto, nieistniejące obec-
nie, hełmy wieżyczki schodowej Banku oraz wieżowej wystawki nad na-
18 Por. Aus den Posener Lande, 1903, s. 290. Po ralz pierwszy opowiedział się
Wilhelm II za stylem romańskim przy okazji konkursu rozpisanego w ziwiązku
z projektowaną budową kościoła poświęconego pamięci cesarzowej Augusty. Wobec
czego aż pięć z dziesięciu projektów nadesłanych na późniejszy konkurs, mający
rozstrzygnąć wg jakiego projektu ma być wzniesiony kościół, poświęcony pamięci
Wilhelma I, utrzymanych było w stylu romańskim. Por. A. Man n, Die Neuro-
manik. Köln 1966, s. '1513.
19 Kaiser-Wilhelm-'Gedächtniskftrcihe, ukończony w 1S95 r. Ostatni budynek
z neoromańskiieigo zespołu przy Angusta-Wifctoria-Platz, o przeznaczeniu mieSZkal-
no-handłoiwym wzniesiono w 1902 r. Por. Das neue romanische Haus. Berliner
Architeikturwelt, il902, s. 193 i n.
29 Początkowo w miejscu, w którym stanął ostatecznie Zamek, planowano
otwarte portyki, ujmujące narożniki twej obwodnicy i głównej ulicy promienistej.
Portyki te miały zbiegać się ku dwom budowlom wieżowym, które na kształt
pylonów akcentować miały główny wjazd do śródmieścia. Por. Bebaung des Um-
wallungsgelände der Festung Posen. Zentralblatt der Bauvarwaltung, 1904, s. 266.
s. 266.
21 Por. Spies, Königliche Akademie in Posen. Posen 1910, s. 3V.
63
banistycznej przyświecał jeden, nadrzędny sens, wyrażony postulatami
„Hebungspolitik”.
4. Reprezentacyjna zabudowa poznańskiego Forum składała się ze
stylistycznie zróżnicowanych czterech głównych gmachów: Zamku, Aka-
demii, TeatttPU d budynku Komisji Osadmlicize j, yjiedimohiootnyich sttyliisltyicaniie
z Zamkiem gmachów Dyrekcji Poczty i Ziemstwa oraz z częściowo uza-
leżnionych formalnie od Akademii budynków Krajowego Banku Spół-
dziielozego li Ewangelickiego Domu Związkowego „Herberge zur Héimialt”.
Ujednolicenie stylu sąsiadujących z Zamkiem budowli dokonał autor
projektu architektonicznego Franz Schwechten na życzenie Wilhel-
ma II18. W tym celu wykorzystał zapewne architekt swoje doświadcze-
nie, jakie zdobył zabudowując pierzeje berlińskiego placu Augusty Wik-
torii gmachami w romańskim stylu, w jakim wzniósł wcześniej na tym
placu kościół poświęcony pamięci cesarza Wilhelma 119. Rozszerzając
ekspresję Zamku na sąsiednie budowle uzyskał Schwechten w miejscu
zburzonej iBmarny Berlińskiej m'Otniumenltalne, arehitektanliozrae ujędiie
głównej ulicy prowadzącej do śródmieścia 20.
Bank Spółdzielczy i Dom Ewangelicki otrzymały formy odmienne
od architektonicznej dekoracji Akademii, opartej na wzorach renesan-
sowych budowli Gdańska i Lubeki21. Odmienne, ale nawiązujące do sze-
rokiego repertuaru form renesansu północnego, przez co Bank i Dom
Ewangelicki zachowały swoją odrębność i indywidualny charakter nie
konkurując jednocześnie z ozdobną architekturą Akademii. Elementami
integrującymi z Akademią obie budowle były ponadto, nieistniejące obec-
nie, hełmy wieżyczki schodowej Banku oraz wieżowej wystawki nad na-
18 Por. Aus den Posener Lande, 1903, s. 290. Po ralz pierwszy opowiedział się
Wilhelm II za stylem romańskim przy okazji konkursu rozpisanego w ziwiązku
z projektowaną budową kościoła poświęconego pamięci cesarzowej Augusty. Wobec
czego aż pięć z dziesięciu projektów nadesłanych na późniejszy konkurs, mający
rozstrzygnąć wg jakiego projektu ma być wzniesiony kościół, poświęcony pamięci
Wilhelma I, utrzymanych było w stylu romańskim. Por. A. Man n, Die Neuro-
manik. Köln 1966, s. '1513.
19 Kaiser-Wilhelm-'Gedächtniskftrcihe, ukończony w 1S95 r. Ostatni budynek
z neoromańskiieigo zespołu przy Angusta-Wifctoria-Platz, o przeznaczeniu mieSZkal-
no-handłoiwym wzniesiono w 1902 r. Por. Das neue romanische Haus. Berliner
Architeikturwelt, il902, s. 193 i n.
29 Początkowo w miejscu, w którym stanął ostatecznie Zamek, planowano
otwarte portyki, ujmujące narożniki twej obwodnicy i głównej ulicy promienistej.
Portyki te miały zbiegać się ku dwom budowlom wieżowym, które na kształt
pylonów akcentować miały główny wjazd do śródmieścia. Por. Bebaung des Um-
wallungsgelände der Festung Posen. Zentralblatt der Bauvarwaltung, 1904, s. 266.
s. 266.
21 Por. Spies, Königliche Akademie in Posen. Posen 1910, s. 3V.