DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Włodarczyk, Wojciech: Malowanie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28097#0112
88
W. WŁODARCZYK
decydującą rolę odgrywa charakter jego procesu twórczego, zmian następujących
w jego obrębie. Decyzja o urządzeniu wystawy (albo niewystawianiu — przykład
Artura Nachta-Samborskiego) jest dziś coraz częściej decyzją ściśle artystyczną, a nie
podyktowaną presją ekonomiczną, środowiskową, obyczajową czy administracyjną.
Artysta wystawia, aby „zobaczyć to w całości”.
Czasoprzestrzenny charakter współczesnego malowidła ma swoje historyczne
przyczyny wynikające z nowego pojmowania twórczości w XX wieku oraz z wpływu
niektórych idei awangardy. Ma też swoje wewnętrzne źródła tkwiące w charakterze
procederu malarskiego: jego autograficzności, „linearności” pracy i przestrzenności
re.zultatu. Granica między procesem twórczym a dziełem jest dziś przez twórców za-
mazywana, ale sam proces twórczy, z racji swych głównych, sprzecznych zresztą
wzajemnie tradycji — romantyzmu i awangardy — traktowany jest wciąż równie
ekstremalnie. Albo jako oczywistość, albo jako tajemnica. Stąd tak wiele tu nie-
wiadomych.
(1982)
PAINTIN G
Summ ary
The paper is a reflection on the creatiye process and an attempt to utilize this reflection for
the studies of the art historian. The author believes that in our field a reflection of this kind has so
far been limited to the study and interpretation of painting rules.
The paper is concerned with the creative act of twentieth century artists. The act is very often
of a “destructive” character and is thus exceptionally pronounced in the structure of a work of
painting. Owing to the importance and role of the creative process, especially in the art of the
last few decades, the temporal act of creation is treated on an equal basis with the work of art
as an object.
As a fragment of the artist’s biography the creative process can be examined not only from
the point of view of a widely conceived culture of plastic arts (the usual perspective of biographies)
but above all — and this is the author’s main thesis — from the point of view of the structure of a
work of painting in which the creative process is peculiarly “rooted”. In the author’s opinion,
the order of perception of the structure of a painting is different from the order of its creation.
The spectator perceives the painting as a final result not a process while it is exactly as a process
that the painter — creator usually perceives and apprehends his painting. Moreover, for the
modern artist, for the very essence of a work of art, and for the essence of creativity — more
important than the work of painting itself is the order of coming into being, the order of creation.
The work of painting appears to us at a moment rather arbitrarily chosen by the painter — the
moment of decision to stop working on it.
Although the author of the paper uses the terminology of literary study the starting point for
his considerations is a concept of “attitude” introduced into Polish art history by Wiesław Jusz-
czak. Włodarczyk links Juszczak’s category of “attitude” to a preparatory period prior to proper
work on a painting. The moment of physically beginning to construct a work of painting (the
first sketch, the first touch of brush, sometimes collecting suitable material) is extremely important
for Włodarczyk’s studies. This is the moment that actually introduces us to the character of the
artisfs oeuvre. The first idea may be for years continued and developed in his other works. The
W. WŁODARCZYK
decydującą rolę odgrywa charakter jego procesu twórczego, zmian następujących
w jego obrębie. Decyzja o urządzeniu wystawy (albo niewystawianiu — przykład
Artura Nachta-Samborskiego) jest dziś coraz częściej decyzją ściśle artystyczną, a nie
podyktowaną presją ekonomiczną, środowiskową, obyczajową czy administracyjną.
Artysta wystawia, aby „zobaczyć to w całości”.
Czasoprzestrzenny charakter współczesnego malowidła ma swoje historyczne
przyczyny wynikające z nowego pojmowania twórczości w XX wieku oraz z wpływu
niektórych idei awangardy. Ma też swoje wewnętrzne źródła tkwiące w charakterze
procederu malarskiego: jego autograficzności, „linearności” pracy i przestrzenności
re.zultatu. Granica między procesem twórczym a dziełem jest dziś przez twórców za-
mazywana, ale sam proces twórczy, z racji swych głównych, sprzecznych zresztą
wzajemnie tradycji — romantyzmu i awangardy — traktowany jest wciąż równie
ekstremalnie. Albo jako oczywistość, albo jako tajemnica. Stąd tak wiele tu nie-
wiadomych.
(1982)
PAINTIN G
Summ ary
The paper is a reflection on the creatiye process and an attempt to utilize this reflection for
the studies of the art historian. The author believes that in our field a reflection of this kind has so
far been limited to the study and interpretation of painting rules.
The paper is concerned with the creative act of twentieth century artists. The act is very often
of a “destructive” character and is thus exceptionally pronounced in the structure of a work of
painting. Owing to the importance and role of the creative process, especially in the art of the
last few decades, the temporal act of creation is treated on an equal basis with the work of art
as an object.
As a fragment of the artist’s biography the creative process can be examined not only from
the point of view of a widely conceived culture of plastic arts (the usual perspective of biographies)
but above all — and this is the author’s main thesis — from the point of view of the structure of a
work of painting in which the creative process is peculiarly “rooted”. In the author’s opinion,
the order of perception of the structure of a painting is different from the order of its creation.
The spectator perceives the painting as a final result not a process while it is exactly as a process
that the painter — creator usually perceives and apprehends his painting. Moreover, for the
modern artist, for the very essence of a work of art, and for the essence of creativity — more
important than the work of painting itself is the order of coming into being, the order of creation.
The work of painting appears to us at a moment rather arbitrarily chosen by the painter — the
moment of decision to stop working on it.
Although the author of the paper uses the terminology of literary study the starting point for
his considerations is a concept of “attitude” introduced into Polish art history by Wiesław Jusz-
czak. Włodarczyk links Juszczak’s category of “attitude” to a preparatory period prior to proper
work on a painting. The moment of physically beginning to construct a work of painting (the
first sketch, the first touch of brush, sometimes collecting suitable material) is extremely important
for Włodarczyk’s studies. This is the moment that actually introduces us to the character of the
artisfs oeuvre. The first idea may be for years continued and developed in his other works. The