DOI Heft:
Przekłady
DOI Artikel:Wilson, Sarah; Wilczyński, Marek [Übers.]: Maskarady-kobiecości
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28184#0186
184
SARAH WILSON
świat wdziera się w nas przez wyrwy w ciele”97. Dzieło Orlan wykracza
poza kwestie płci kulturowej związane z ostrzem noża ku obszarom manipu-
lacji genetycznych, montażu komputerowego i rzeczywistości wirtualnej98.
A tymczasem, mocą nostalgii - od Matthew Barneya w wieczorowej
sukni (Radial Drill {Wiertarka promieniowa, 1991) do Wedding Gown
{Sukni ślubnej, 1989) i biseksualnej kamizelki - Untitled {Bez tytułu,
1990) Roberta Gobera i Jany Sterback w jej męskiej Hairshirt (1993),
sztuka „ubioru” sięga poza męską czy kobiecą maskaradę ku transseksu-
alnej protetyce. Z drugiej strony, tylko oko artysty odróżnia transwesty-
tów i transseksualistów z całego świata fotografowanych przez Nan Gol-
din - powiększona „rodzina” z jej książki The Other Side {Druga strona,
1993) — od aktorów soft porno". Czy Kim in Rhinestones, Paris {Kim w
sztucznej biżuterii, Paryż, 1991) Golden ma swe miejsce na dorocznym
paryskim Salonie Erotyzmu czy w muzeum sztuki? A co z ekstrawaganc-
ką fauną Nicholas Sinclaira, która zjawiła się nago, w skórach, pierście-
niach i ozdobach na otwarciu w Brighton wystawy Fetishism?100 Gdy za-
cierają się granice muzeum, transgresji podlega także płeć kulturowa:
każda Amazonka, każdy mężczyzna w diamentowej sukni celebrując ma-
skaradę celebruje też przemijające piękno i - w epoce HIV/AIDS - ulot-
ność naszej smutniejszej cyganerii, dla której jedyną nieśmiertelnością
jest nieśmiertelność wirtualnego obrazu. Na progu r. 2000 Druga strona
przyzywa zaświaty, a wielokształtność maskarady stapia się w jedno z
patosem nieskończonego cytowania: „Ekshibicjonizm? Narcyzm? Sport?
Teatr? Dewiacja? Inwersja? Infantylizm? Rywalizacja? Duma? Powaga?
Szalbierstwo? Bez wątpienia to Miłość”101.
Przełożył Marek Wilczyński
97 Simone Weil, cytowana przez M. Vescovo, w: Giną Pane, kat. wyst., Pays de la Loi-
re, F.R.A.C., 1991, s. 38.
98 Patrz Les Vingt Ans de pub et de cine de Sainte-Orlan, kat. wyst. (Basse Norman-
die: Centre d’Art Contemporain, 1990); B. Rosę, Is It Art? Orlan and the Transgressiue
Act, „Art in America” 81, nr 2 (luty 1993), s. 82-87; i interpretacja psychoanalityczna Par-
veen Adams, This Is My Body, (w:) Suture - Phantasmen der Volkommenheit, kat. wyst.,
Salzburg: Salzburger Kunstrverein, 1994, s. 48-56.
99 Na temat Nan Goldin, patrz M. Bracewell, Making Up Is Hard to Do, „Frieze”,
1993, nr 12, s. 32-37.
100 Fetishism: Visualizing Power and Desire, red. A. Sheldon, kat. wyst., Brighton,
Brighton Museum and Art Gallery, 1995. W foyer tej wystawy, trwającej od kwietnia do li-
pca 1995, zorganizowano pokaz fotografii Nicholasa Sinclaira. Patrz również N. Sinclair,
The Chameleon Body: Photographs of Contemporary Fetishism, z tekstami Davida Alana
Mellora i Anthony’ego Sheldona, Londyn 1996.
101 W. Borowczyk, Przedmowa do albumu soft porno fotografii transwestytów, Creatures,
Paris 1982.
SARAH WILSON
świat wdziera się w nas przez wyrwy w ciele”97. Dzieło Orlan wykracza
poza kwestie płci kulturowej związane z ostrzem noża ku obszarom manipu-
lacji genetycznych, montażu komputerowego i rzeczywistości wirtualnej98.
A tymczasem, mocą nostalgii - od Matthew Barneya w wieczorowej
sukni (Radial Drill {Wiertarka promieniowa, 1991) do Wedding Gown
{Sukni ślubnej, 1989) i biseksualnej kamizelki - Untitled {Bez tytułu,
1990) Roberta Gobera i Jany Sterback w jej męskiej Hairshirt (1993),
sztuka „ubioru” sięga poza męską czy kobiecą maskaradę ku transseksu-
alnej protetyce. Z drugiej strony, tylko oko artysty odróżnia transwesty-
tów i transseksualistów z całego świata fotografowanych przez Nan Gol-
din - powiększona „rodzina” z jej książki The Other Side {Druga strona,
1993) — od aktorów soft porno". Czy Kim in Rhinestones, Paris {Kim w
sztucznej biżuterii, Paryż, 1991) Golden ma swe miejsce na dorocznym
paryskim Salonie Erotyzmu czy w muzeum sztuki? A co z ekstrawaganc-
ką fauną Nicholas Sinclaira, która zjawiła się nago, w skórach, pierście-
niach i ozdobach na otwarciu w Brighton wystawy Fetishism?100 Gdy za-
cierają się granice muzeum, transgresji podlega także płeć kulturowa:
każda Amazonka, każdy mężczyzna w diamentowej sukni celebrując ma-
skaradę celebruje też przemijające piękno i - w epoce HIV/AIDS - ulot-
ność naszej smutniejszej cyganerii, dla której jedyną nieśmiertelnością
jest nieśmiertelność wirtualnego obrazu. Na progu r. 2000 Druga strona
przyzywa zaświaty, a wielokształtność maskarady stapia się w jedno z
patosem nieskończonego cytowania: „Ekshibicjonizm? Narcyzm? Sport?
Teatr? Dewiacja? Inwersja? Infantylizm? Rywalizacja? Duma? Powaga?
Szalbierstwo? Bez wątpienia to Miłość”101.
Przełożył Marek Wilczyński
97 Simone Weil, cytowana przez M. Vescovo, w: Giną Pane, kat. wyst., Pays de la Loi-
re, F.R.A.C., 1991, s. 38.
98 Patrz Les Vingt Ans de pub et de cine de Sainte-Orlan, kat. wyst. (Basse Norman-
die: Centre d’Art Contemporain, 1990); B. Rosę, Is It Art? Orlan and the Transgressiue
Act, „Art in America” 81, nr 2 (luty 1993), s. 82-87; i interpretacja psychoanalityczna Par-
veen Adams, This Is My Body, (w:) Suture - Phantasmen der Volkommenheit, kat. wyst.,
Salzburg: Salzburger Kunstrverein, 1994, s. 48-56.
99 Na temat Nan Goldin, patrz M. Bracewell, Making Up Is Hard to Do, „Frieze”,
1993, nr 12, s. 32-37.
100 Fetishism: Visualizing Power and Desire, red. A. Sheldon, kat. wyst., Brighton,
Brighton Museum and Art Gallery, 1995. W foyer tej wystawy, trwającej od kwietnia do li-
pca 1995, zorganizowano pokaz fotografii Nicholasa Sinclaira. Patrz również N. Sinclair,
The Chameleon Body: Photographs of Contemporary Fetishism, z tekstami Davida Alana
Mellora i Anthony’ego Sheldona, Londyn 1996.
101 W. Borowczyk, Przedmowa do albumu soft porno fotografii transwestytów, Creatures,
Paris 1982.