Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (12.2001)

128

MARTA SMOLIŃSKA-BYCZUK


1. Józef Mehoffer, Leon I przed Attylą, wodzem Hunów, własność Domu Aukcyjnego „Polo-
nia-Art.”

zaginęły lub nie dotrwały do naszych czasów; musi udźwignąć ciężar by-
cia dziełem pierwszym, kumulującym w swoich ramach doświadczenia z
dróg dotychczas przez Mehoffera przemierzonych i wskazać te czynniki,
które w okresie krakowsko-wiedeńskim kierowały krokami młodego ucz-
nia Jana Matejki i Władysława Łuszczkiewicza. Dotarcie do istoty kom-
pozycji, wytropienie wzorców i inspiracji dla niej istotnych oraz sposobów
ich transpozycji do własnego dzieła powinno zarysować kontur młodzień-
czej wyobraźni zwycięzcy fryburskiego konkursu, a także uchwycić specy-
fikę oeuure u samych źródeł, w momencie krystalizacji oryginalnej osobo-
wości artystycznej.
Płótno (150 x 90 cm) przedstawia konkretne wydarzenie historyczne,
które miało miejsce za czasów pontyfikatu papieża Leona I, zwanego, ze
względu na zasługi, jakie położył dla rozwoju Kościoła katolickiego, Wiel-
kim lub Świętym. Piąty wiek zapisał się w dziejach jako czas schyłku Im-
perium Rzymskiego i okres najazdu barbarzyńskiego plemienia Hunów,
które pustoszyło zdobyte terytoria i siało ogromny postrach w granicach
cywilizowanego świata. Obraz Mehoffera ukazuje niezwykle istotny mo-
ment tamtych wydarzeń, związany z bezpośrednim zagrożeniem Rzymu
przez siły Attyli i rolą Leona I Wielkiego jako mediatora, dzięki któremu