DOI article:
Żuchowski, Tadeusz J.; Dettloff, Szczęsny [Honoree]: Ks. prof. Szczęsny Dettloff (1878 - 1961)
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.29070#0013
KS. PROF. SZCZĘSNY DETTLOFF (1878-1961)
11
Na uczelniach francuskich i angielskich ten proces trwał dłużej i był
przede wszystkim inaczej zorganizowany. Historii sztuki nie nauczano
jako osobnego kierunku, jedynie we francuskich muzeach powstawały
szkoły zawodowe. Historia sztuki na uniwersytecie oksfordzkim powsta-
ła dopiero w 1955 roku.
Na ziemiach polskich pierwszą uniwersytecką historię sztuki powo-
łano do życia w Krakowie w 1882 roku (nosiła wówczas nazwę Katedry
Historii Sztukip. Pierwszym, który objął katedrę, był Marian Sokołow-
ski. Po studiach wiedeńskich, podobno m.in. u Moritza Thausinga i Ru-
dolfa Eitelberga (fakt ten nie znajduje potwierdzenia w źródłach), dokto-
ryzował się na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1878 roku u prof. Józefa
Łepkowskiego, na podstawie pracy Ramy nu Ostrooaeyeziora Leńnicy.
Na drugim działającym pod zaborami uniwersytecie, na którym wy-
kładano w języku polskim, we Lwowie (od 1918 - Uniwersytet Jana Ka-
zimierza) już w roku 1869 profesorowie tego uniwersytetu zwrócili się do
Władysława Łozińskiego (1843-1913) z propozycją objęcia katedry. Wy-
dawał się on wówczas jedynym odpowiednim kandydatem: dysponował
rozległą - choć dość jednostronną - wiedzą historyczną o sztuce Lwowa.
Fachowy autorytet Łozińskiego potwierdziła godność członka czynnego
Akademii Umiejętności, uzyskana w 1890 roku. Łoziński odmówił ubie-
gania się o katedrę, ale zobowiązał się dopomóc w wyszukaniu odpowied-
niego kandydata. Z niewiadomych przyczyn sprawa się przeciągała i do-
piero w r. 1893 utworzono Katedrę Historii Sztuki Nowożytnej, na którą
powołano Jana Bołoza Antoniewicza (1858-1922).
Z kolei w Warszawie po dwóch latach od reaktywowania Uniwersy-
tetu powołano w 1917 roku Seminarium Historii Sztuki, które powierzo-
no pochodzącemu ze Lwowa drowi Zygmuntowi Batowskiemu (1876-
1944), absolwentowi Uniwersytetu Lwowskiego, na którym w 1900 roku
obronił doktorat pisany pod kierunkiem Bołoz-Antoniewicza (na podsta-
wie pracy O odrazie MaóU Bosdie/ Domapa/iczoajs^ie/ to uae/dńn oZtarza
dateńry ZaJoajsZaei, maZoujanym przez Joze/a Wo//ouacza). W 1919 roku
Batowski został profesorem nadzwyczajnym, ale profesurę zwyczajną
przyznano mu dopiero w 1934 roku.
Nieco inaczej sprawa wyglądała w stolicy Wielkopolski^ Kiedy od li-
stopada 1918 roku krystalizuje się koncepcja powołania w Poznaniu uni-
wersytetu, sprawa katedry bądź docentury historii sztuki jest uwzględ-
s Na ten temat zob. artykuły zebrane w pracy Dzze/e Rżslorżz Szlzz^ż zn PoJsce. AsztaP
lowanze sze żnslylz/cyż naz/PozcycA zn XIX ż XX znzeAzz, red. A.S. Labuda, współpr. K. Zawia-
sa-Staniszewska, PTPN, Poznań 1996.
6 A.S. Labuda, Roryzozzl znżeiAopońAz, Aoryzonl ezzropą/sAz. <S*ez7zznarzzz/7z Azstorżz szlzz-
Unlznersy^zz PoznańsAżggu 1919-1939, (w:)Dzżg/g Azslorżż szlz/Az zn Poisce, s. 168-192.
11
Na uczelniach francuskich i angielskich ten proces trwał dłużej i był
przede wszystkim inaczej zorganizowany. Historii sztuki nie nauczano
jako osobnego kierunku, jedynie we francuskich muzeach powstawały
szkoły zawodowe. Historia sztuki na uniwersytecie oksfordzkim powsta-
ła dopiero w 1955 roku.
Na ziemiach polskich pierwszą uniwersytecką historię sztuki powo-
łano do życia w Krakowie w 1882 roku (nosiła wówczas nazwę Katedry
Historii Sztukip. Pierwszym, który objął katedrę, był Marian Sokołow-
ski. Po studiach wiedeńskich, podobno m.in. u Moritza Thausinga i Ru-
dolfa Eitelberga (fakt ten nie znajduje potwierdzenia w źródłach), dokto-
ryzował się na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1878 roku u prof. Józefa
Łepkowskiego, na podstawie pracy Ramy nu Ostrooaeyeziora Leńnicy.
Na drugim działającym pod zaborami uniwersytecie, na którym wy-
kładano w języku polskim, we Lwowie (od 1918 - Uniwersytet Jana Ka-
zimierza) już w roku 1869 profesorowie tego uniwersytetu zwrócili się do
Władysława Łozińskiego (1843-1913) z propozycją objęcia katedry. Wy-
dawał się on wówczas jedynym odpowiednim kandydatem: dysponował
rozległą - choć dość jednostronną - wiedzą historyczną o sztuce Lwowa.
Fachowy autorytet Łozińskiego potwierdziła godność członka czynnego
Akademii Umiejętności, uzyskana w 1890 roku. Łoziński odmówił ubie-
gania się o katedrę, ale zobowiązał się dopomóc w wyszukaniu odpowied-
niego kandydata. Z niewiadomych przyczyn sprawa się przeciągała i do-
piero w r. 1893 utworzono Katedrę Historii Sztuki Nowożytnej, na którą
powołano Jana Bołoza Antoniewicza (1858-1922).
Z kolei w Warszawie po dwóch latach od reaktywowania Uniwersy-
tetu powołano w 1917 roku Seminarium Historii Sztuki, które powierzo-
no pochodzącemu ze Lwowa drowi Zygmuntowi Batowskiemu (1876-
1944), absolwentowi Uniwersytetu Lwowskiego, na którym w 1900 roku
obronił doktorat pisany pod kierunkiem Bołoz-Antoniewicza (na podsta-
wie pracy O odrazie MaóU Bosdie/ Domapa/iczoajs^ie/ to uae/dńn oZtarza
dateńry ZaJoajsZaei, maZoujanym przez Joze/a Wo//ouacza). W 1919 roku
Batowski został profesorem nadzwyczajnym, ale profesurę zwyczajną
przyznano mu dopiero w 1934 roku.
Nieco inaczej sprawa wyglądała w stolicy Wielkopolski^ Kiedy od li-
stopada 1918 roku krystalizuje się koncepcja powołania w Poznaniu uni-
wersytetu, sprawa katedry bądź docentury historii sztuki jest uwzględ-
s Na ten temat zob. artykuły zebrane w pracy Dzze/e Rżslorżz Szlzz^ż zn PoJsce. AsztaP
lowanze sze żnslylz/cyż naz/PozcycA zn XIX ż XX znzeAzz, red. A.S. Labuda, współpr. K. Zawia-
sa-Staniszewska, PTPN, Poznań 1996.
6 A.S. Labuda, Roryzozzl znżeiAopońAz, Aoryzonl ezzropą/sAz. <S*ez7zznarzzz/7z Azstorżz szlzz-
Unlznersy^zz PoznańsAżggu 1919-1939, (w:)Dzżg/g Azslorżż szlz/Az zn Poisce, s. 168-192.