DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Artykuły
DOI article:Baliszewski, Mikołaj: Polski artysta w tempio del vero gusto: Uwagi do rzymskiej biografii Franciszka Smuglewicza
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.71009#0767
Polski artysta w „tempio del vero gusto"
751
35. Franciszek Smuglewicz (?), sceny według reliefu z Le Colonnacce, ok. 1776, olej, płótno.
Kolekcja prywatna
mitologicznych, nie odnajdujemy dzieł all 'antica w sensie antykwarycznym - znany jest
on głównie ze swej późniejszej działalności dydaktycznej w Accademia di Brera. Jego
nazwisko pojawia się rzeczywiście w rachunkach remontu casina, ale dopiero w 1782 r.,
kiedy w dokumentach o jego zaangażowaniu mówi się nieprecyzyjnie: Spese fatte in ser-
vizio dell 'Ecc. [elentissiJmo Sig. [no]r Principe Aldobrandini nella permanenza del pittore
Mazzoli per lavori di sua professione fatti nel Casino in Frascati [...]145. Rachunki Maz-
zolego wyniosły: pięćdziesiąt skudów 12 lipca 1783 r. „per saldo, e finale pagamento della
mia opera in qualita di Pittore fatta nel suo [Borghese-Aldobrandini] Casino di Frascati"
oraz siedemdziesiąt skudów 15 lipca 1784 r. „quali sono per il lavoro delli Sopraporti in
Frascati, e di ogn'altro lavoro, ed operazione fatta da me".
Jedyną przesłanką dla powiązania działalności Mazzolego z obrazami przedstawiają-
cymi rzeźby antyczne jest jednozdaniowa wzmianka w jego krótkiej biografii, opubliko-
wanej pośmiertnie w 1839 r. przez Pietra Mazzolego, wnuka malarza: Dipinse una sala
a chiaroscuro a Frascati, per il Principe Aldobrandini rappresentando le migliori statue
antiche™. Wydaje się ona jednak mało wiarygodna w świetle zachowanych w Archivio
Borghese dokumentów identyfikujących jednoznacznie przedmiot prac Smuglewicza oraz
informacji przekazanej przez prałata Dłuskiego o „ozdobieniu" pałacu księcia Borghese-
-Aldobrandini „pracami jego pędzla"147. Być może Mazzola pracował przy odnawianiu
już istniejących od co najmniej sześciu lat płócien. O dość szeroko zakrojonych pracach
renowacyjnych, koniecznych w związku z zalaniem sufitu i ścian pałacyku, mowa jest
bowiem w rachunkach za pracę malarzy: per levare delle macchie caggionate dalie piogie
nelle tele de soffitti, e muri, della galeria oraz fare qualche altro rappezzo per il casino148.
Nie można też oczywiście wykluczyć podkolorowania relacji przekazanej wnukowi przez
malarza, zmarłego w wieku dziewięćdziesięciu lat. Przypisanie sobie autorstwa dekoracji
145 Watykan, Archivio Segreto Vaticano, Archivio Borghese 6193, k. 54r.
146 Biogram malarza ukazał się 8 I 1839 w „Gazzetta privilegiata di Milano"; cyt. za: Pietro MAZZOLA, Biografia del
pittore Giuseppe Mazzola, Milano 1855, s. 6.
147 ŁOPACIŃSKI, op. cit., s. 133.
148 Archiwalia dotyczące remontu cytuje in extenso GUERRIERI BORSOI, Il sistema delle arti..., s. 216.
751
35. Franciszek Smuglewicz (?), sceny według reliefu z Le Colonnacce, ok. 1776, olej, płótno.
Kolekcja prywatna
mitologicznych, nie odnajdujemy dzieł all 'antica w sensie antykwarycznym - znany jest
on głównie ze swej późniejszej działalności dydaktycznej w Accademia di Brera. Jego
nazwisko pojawia się rzeczywiście w rachunkach remontu casina, ale dopiero w 1782 r.,
kiedy w dokumentach o jego zaangażowaniu mówi się nieprecyzyjnie: Spese fatte in ser-
vizio dell 'Ecc. [elentissiJmo Sig. [no]r Principe Aldobrandini nella permanenza del pittore
Mazzoli per lavori di sua professione fatti nel Casino in Frascati [...]145. Rachunki Maz-
zolego wyniosły: pięćdziesiąt skudów 12 lipca 1783 r. „per saldo, e finale pagamento della
mia opera in qualita di Pittore fatta nel suo [Borghese-Aldobrandini] Casino di Frascati"
oraz siedemdziesiąt skudów 15 lipca 1784 r. „quali sono per il lavoro delli Sopraporti in
Frascati, e di ogn'altro lavoro, ed operazione fatta da me".
Jedyną przesłanką dla powiązania działalności Mazzolego z obrazami przedstawiają-
cymi rzeźby antyczne jest jednozdaniowa wzmianka w jego krótkiej biografii, opubliko-
wanej pośmiertnie w 1839 r. przez Pietra Mazzolego, wnuka malarza: Dipinse una sala
a chiaroscuro a Frascati, per il Principe Aldobrandini rappresentando le migliori statue
antiche™. Wydaje się ona jednak mało wiarygodna w świetle zachowanych w Archivio
Borghese dokumentów identyfikujących jednoznacznie przedmiot prac Smuglewicza oraz
informacji przekazanej przez prałata Dłuskiego o „ozdobieniu" pałacu księcia Borghese-
-Aldobrandini „pracami jego pędzla"147. Być może Mazzola pracował przy odnawianiu
już istniejących od co najmniej sześciu lat płócien. O dość szeroko zakrojonych pracach
renowacyjnych, koniecznych w związku z zalaniem sufitu i ścian pałacyku, mowa jest
bowiem w rachunkach za pracę malarzy: per levare delle macchie caggionate dalie piogie
nelle tele de soffitti, e muri, della galeria oraz fare qualche altro rappezzo per il casino148.
Nie można też oczywiście wykluczyć podkolorowania relacji przekazanej wnukowi przez
malarza, zmarłego w wieku dziewięćdziesięciu lat. Przypisanie sobie autorstwa dekoracji
145 Watykan, Archivio Segreto Vaticano, Archivio Borghese 6193, k. 54r.
146 Biogram malarza ukazał się 8 I 1839 w „Gazzetta privilegiata di Milano"; cyt. za: Pietro MAZZOLA, Biografia del
pittore Giuseppe Mazzola, Milano 1855, s. 6.
147 ŁOPACIŃSKI, op. cit., s. 133.
148 Archiwalia dotyczące remontu cytuje in extenso GUERRIERI BORSOI, Il sistema delle arti..., s. 216.