DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Artykuły
DOI article:Niemira, Konrad: Dobry artysta i zły marszand, albo odwrotnie: O związkach Jana Lebensteina z nowojorską Galerie Chalette
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.71009#0802
786
Konrad Niemira
4. Jean Seberg i Romain Gary w salonie swojego paryskiego mieszkania, 1967 r.
Fot. Jean-Claude Sauer © Getty Images
transportową, ale nie udało się jej skontaktować z artystą50. Rzeczywiście w archiwum
galerii znajdują się dokumenty poświadczające, że w marcu 1963 r. Lejwa starał się orga-
nizować transport jakiegoś obrazu Lebensteina do Nowego Jorku51, Lebenstein uniemoż-
liwił jednak odebranie tej pracy.
Konflikt między Lejwą a Lebensteinem pogłębiał się, niestety nie wiemy, czego w tym
czasie dotyczył. Na początku maja 1963 r. spór próbowała łagodzić Ewa Radzikowska,
która wysłała pojednawczy list do Madeleine Lejwy52. Mediacje nie przyniosły jednak
efektów i w lipcu Lebenstein napisał do Lejwy obszerny list, w którym nalegał, aby ze-
rwać fikcyjny jego zdaniem kontrakt. Lebenstein zarzucał marszandowi, że ten nie dotrzy-
muje przyjętych zasad: nie informuje artysty o swoich poczynaniach53 oraz sprzedaje jego
prace po innych niż zadeklarowane cenach54. Dowodem potwierdzającym ostatni zarzut
miał być fakt, że Lebenstein odkrył w salonie przyjaciół, aktorki Jean Seberg i pisarza
Romaina Gary'ego, swój obraz, który zgodnie z deklaracjami Lejwy miał być niesprzeda-
ny w jego galerii, a w rzeczywistości został nabyty przez Gary'ego w Nowym Jorku
w marcu 1963 r. (il. 4, 5)55.
50 Galerie Chalette records, 17.7, Memorandum, 24.05.1965, s. 6.
51 Galerie Chalette records, 17.6, list Lefebre'a do Lejwów, 19 III 1963, Paryż.
52 Galerie Chalette records, 17.6, list Ewy Radzikowskiej do Madeleine Lejwa, 7 V 1963, Paryż.
53 Lebenstein zarzucał Lejwie, że nie poinformował go o odbywającej się w galerii wystawie jego gwaszy, a Galerie
Chalette nie dotrzymuje postanowień kontaktu. W rzeczywistości, jak słusznie zauważyła w niedatowanych Notes Ma-
deleine Lejwa, gwasze Lebensteina pojawiły się na wystawie zbiorowej (obok prac Pabla Picassa i Barbary Hepworth),
nie była to wystawa indywidualna Lebensteina, a galeria, zgodnie z postanowieniami kontraktu, nie miała obowiązku go
o tym fakcie informować.
54 Galerie Chalette records, 17.6, list Lebensteina do Lejwy, 11 VII 1963, Paryż.
55 Chodzi prawdopodobnie o Figurę osiową 77, obraz obecnie znajdujący się w kolekcji Wojciecha Fibaka. Por. Galerie
Konrad Niemira
4. Jean Seberg i Romain Gary w salonie swojego paryskiego mieszkania, 1967 r.
Fot. Jean-Claude Sauer © Getty Images
transportową, ale nie udało się jej skontaktować z artystą50. Rzeczywiście w archiwum
galerii znajdują się dokumenty poświadczające, że w marcu 1963 r. Lejwa starał się orga-
nizować transport jakiegoś obrazu Lebensteina do Nowego Jorku51, Lebenstein uniemoż-
liwił jednak odebranie tej pracy.
Konflikt między Lejwą a Lebensteinem pogłębiał się, niestety nie wiemy, czego w tym
czasie dotyczył. Na początku maja 1963 r. spór próbowała łagodzić Ewa Radzikowska,
która wysłała pojednawczy list do Madeleine Lejwy52. Mediacje nie przyniosły jednak
efektów i w lipcu Lebenstein napisał do Lejwy obszerny list, w którym nalegał, aby ze-
rwać fikcyjny jego zdaniem kontrakt. Lebenstein zarzucał marszandowi, że ten nie dotrzy-
muje przyjętych zasad: nie informuje artysty o swoich poczynaniach53 oraz sprzedaje jego
prace po innych niż zadeklarowane cenach54. Dowodem potwierdzającym ostatni zarzut
miał być fakt, że Lebenstein odkrył w salonie przyjaciół, aktorki Jean Seberg i pisarza
Romaina Gary'ego, swój obraz, który zgodnie z deklaracjami Lejwy miał być niesprzeda-
ny w jego galerii, a w rzeczywistości został nabyty przez Gary'ego w Nowym Jorku
w marcu 1963 r. (il. 4, 5)55.
50 Galerie Chalette records, 17.7, Memorandum, 24.05.1965, s. 6.
51 Galerie Chalette records, 17.6, list Lefebre'a do Lejwów, 19 III 1963, Paryż.
52 Galerie Chalette records, 17.6, list Ewy Radzikowskiej do Madeleine Lejwa, 7 V 1963, Paryż.
53 Lebenstein zarzucał Lejwie, że nie poinformował go o odbywającej się w galerii wystawie jego gwaszy, a Galerie
Chalette nie dotrzymuje postanowień kontaktu. W rzeczywistości, jak słusznie zauważyła w niedatowanych Notes Ma-
deleine Lejwa, gwasze Lebensteina pojawiły się na wystawie zbiorowej (obok prac Pabla Picassa i Barbary Hepworth),
nie była to wystawa indywidualna Lebensteina, a galeria, zgodnie z postanowieniami kontraktu, nie miała obowiązku go
o tym fakcie informować.
54 Galerie Chalette records, 17.6, list Lebensteina do Lejwy, 11 VII 1963, Paryż.
55 Chodzi prawdopodobnie o Figurę osiową 77, obraz obecnie znajdujący się w kolekcji Wojciecha Fibaka. Por. Galerie