Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (6.1938)

Fot. Bereziak.
Ryc. 36. Absydy katedry Bogarodzicy w Kryłosie (widok od północy).

JAROSŁAW PASTERNAK (LWÓW)
KATEDRA HALICKA W KRYŁOSIE,
Sprawy lokalizacji w terenie katedry Bogarodzicy w średniowiecznym
Haliczu, a z nią i samej stolicy ruskiego państwa halicko-wołyńskiego od 1141 r.
do połowy XIII st. wywołała w 80-tych latach zeszłego stulecia pomiędzy ba-
daczami starożytności galicyjskich dosyć namiętny spór, który wynikł właściwie
z powodu niedoceniania czy przeoczenia źródeł historycznych.
Aczkolwiek znane już były przywileje księcia Lwa Daniłowicza z 1291
i 1301 r. i króla Zygmunta I z 1539 r., testament biskupa Józefa Szumlańskiego
z 1707 r., opis gr. kat. diecezji lwowskiej i kamienieckiej biskupa Leona Sze-
ptyckiego z 1761 r., historia cerkwi ruskiej ks. Michała Harasiewicza z pocz.
XIX st. oraz topograficzno-geograficzno-historyczny opis Galicji pióra H. Stup-
pnickiego i wszystkie te źródła wskazywały na dzisiejszą wieść Kryłoś (pow.
stanisławowski) jako na miejsce dawnej stolicy, a w niej też katedry 1), mimo to
wszystko, co do położenia starego Halicza istniały długo obok siebie trzy różne
teorie nawzajem się zwalczające.
Autor pierwszy z tych teorii (ks. kan. A. Petruszewicz)2) twierdził kate-
gorycznie, że dawna stolica państwa ruskiego była na miejscu dzisiejszego miasta
ń J. PASTERNAK: Zapysky Nauk. Tov. im. Seucenka, t. 154 (1937), s. I—II.
2) W licznych pracach z lat 1852—1899, a głównie w ostatniej z nich pt. „O sobornoj Boho-
rodycznoj cerkwi w Hałyczi", Lwów 1899.