DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Wojciechowski, Jaroslaw: Stary zamek w Grodnie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37718#0152
142
JAROSŁAW WOJCIECHOWSKI
(24)
Sam zamek górny pokazany jest wiernie z 4-ma tylko basztami, piąta bo-
wiem baszta była wówczas, jak wyżej powiedziano, już w ruinie i z tego miej-
sca, skąd był brany widok sztychu, t. j. od strony wjazdu, nie mogła być wi-
doczna. Baszta pośrednia, pierwsza na lewo, nie znajdowała się też już w swym
pierwotnym stanie, gdyż na jej zrębie jest pokazane niskie, o dwuspadowym
dachu i wyższe pięterko — znak późniejszej budowy. Występujący z nad mu-
rów pomiędzy tą basztą, a basztą wjazdową dach jest prawdopodobnie dachem
drewnianego śpichrza (świrenia), o którym wspomina inwentarz z r. 1578, że
stał przy murze ,,wprzód zamku", to znaczy w przedniej części zamku. Bok
zamku od strony miasta, z częścią mieszkalną, jest przedstawiony w wielkim
skrócie. Nad wszystkim dominuje baszta okrągła — przypuszczalne miejsce,
gdzie mógł stać s t o ł p w drewnianym grodzie litewskim.
Prócz samego zamku, a ściślej mówiąc, dwóch zamków: górnego i dolnego,
sztych uwidocznia jeszcze jeden element fortyfikacyjny: obronną basztę bramną,
która stała na brzegu Niemna (widać ją na pierwszym planie) i stanowiła przy-
czółek mostowy, a mogła być pozostałością tego zamku krzyżackiego (z liczby
trzech założonych przy końcu XIV wieku w pobliżu zamku grodzieńskiego),
który stał po drugiej stronie Niemna i służył do obrony istniejącego już wówczas
mostu. Bramna ta baszta strzegła przeprawy.
Z przedstawionego tu pokrótce opisu średniowiecznego zamku grodzień-
skiego, wynika jasno rodzaj i charakter tej budowli obronnej, jaką przedstawiał.
Widać, że system fortyfikacji był potężny, znakomicie dostosowany do przyro-
dzonych warunków terenu. Na takim to potężnym założeniu średniowiecz-
nym kazał stawiać Batory swój zamek. a. c. n.
Ryc. 69. Odtworzenie zamku Witoldowego.
JAROSŁAW WOJCIECHOWSKI
(24)
Sam zamek górny pokazany jest wiernie z 4-ma tylko basztami, piąta bo-
wiem baszta była wówczas, jak wyżej powiedziano, już w ruinie i z tego miej-
sca, skąd był brany widok sztychu, t. j. od strony wjazdu, nie mogła być wi-
doczna. Baszta pośrednia, pierwsza na lewo, nie znajdowała się też już w swym
pierwotnym stanie, gdyż na jej zrębie jest pokazane niskie, o dwuspadowym
dachu i wyższe pięterko — znak późniejszej budowy. Występujący z nad mu-
rów pomiędzy tą basztą, a basztą wjazdową dach jest prawdopodobnie dachem
drewnianego śpichrza (świrenia), o którym wspomina inwentarz z r. 1578, że
stał przy murze ,,wprzód zamku", to znaczy w przedniej części zamku. Bok
zamku od strony miasta, z częścią mieszkalną, jest przedstawiony w wielkim
skrócie. Nad wszystkim dominuje baszta okrągła — przypuszczalne miejsce,
gdzie mógł stać s t o ł p w drewnianym grodzie litewskim.
Prócz samego zamku, a ściślej mówiąc, dwóch zamków: górnego i dolnego,
sztych uwidocznia jeszcze jeden element fortyfikacyjny: obronną basztę bramną,
która stała na brzegu Niemna (widać ją na pierwszym planie) i stanowiła przy-
czółek mostowy, a mogła być pozostałością tego zamku krzyżackiego (z liczby
trzech założonych przy końcu XIV wieku w pobliżu zamku grodzieńskiego),
który stał po drugiej stronie Niemna i służył do obrony istniejącego już wówczas
mostu. Bramna ta baszta strzegła przeprawy.
Z przedstawionego tu pokrótce opisu średniowiecznego zamku grodzień-
skiego, wynika jasno rodzaj i charakter tej budowli obronnej, jaką przedstawiał.
Widać, że system fortyfikacji był potężny, znakomicie dostosowany do przyro-
dzonych warunków terenu. Na takim to potężnym założeniu średniowiecz-
nym kazał stawiać Batory swój zamek. a. c. n.
Ryc. 69. Odtworzenie zamku Witoldowego.