DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Sinko-Popielowa, Krystyna; Świszczowski, Stefan: Dwór obronny w Szymbarku
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37718#0178
168
K. POPIELOWA I S. ŚWISZCZOWSKI
(io)
dziły z sieni do pokoju górnego przecho-
dząc w pachę sklepienia lunety rozmyślnie
w tym celu przesuniętej. W XVIII
zapewne wieku podzielono górną
izbę na dwie części przez co zaszła
konieczność obrócenia górnego biegu
schodów w dzisiejsze ich położenie.
Na i piętrze pierwotna z całą pew-
nością -1) jest tylko ściana poprzeczna,
odpowiadająca działowemu murowi par-
teru. Ściana dzieląca izby nie dochodzi
do ściany poprzecznej. Bez wątpienia po-
chodzi ona z epoki późniejszej, podobnie
jak i ściana spoczywająca na sklepieniach
sieni. Korpus budynku na piętrze
mieścił wyłącznie dwie wielkie izby,
z których każda połączona była z dwoma
alkierzami (w jednym z nich mieściły
się schody). Niezbicie późniejsze są stiu-
kowe gzymsy i kominki, szkarpy i zamu-
rowane dziś drzwi wiodące na zewnątrz
z parteru i piętra. Stiukowe ozdoby
(jak też i malowidła) należą stylowo do
wieku XVIII. Dwa otwory drzwiowe
piętra powstać mogły w związku z zamianą dworu na gorzelnię w XIX wieku2).
Attyka, mimo odrębnego materiału (cegła), powstała razem z murami kamien-
nymi, gdyż, jak to wyjaśnił Komornicki do drobniejszych i delikatniej-
szych szczegółów musiano użyć bardziej podatnego materiału. Zwieńczenie
wymaga jak najlżejszego wątku3).
Osobno wypada zastanowić się nad pierwotnym systemem obronnym.
Pierwszą przeszkodą w zdobyciu dworu była fosa wykopana od najłatwiej
dostępnej strony północnej. Znaczna różnica pomiędzy pierwotnym terenem
a progiem wejściowym wskazuje na istnienie mostu zwodzonego. Po podnie-
Ryc. 96. Portal główny.
b Por. KOMORNICKI 1. c. 81. Za późniejszym powstaniem pozostałych ścian dzia-
łowych przemawia znalezienie tynku w miejscach zetknięcia się ich ze ścianami zewnętrznymi.
2) Drzwi te prowadziły na ganki, po których zachowały się ślady belek w murze zewnętrz-
nym fasady południowej.
3) Wyżej wspomniane nieregularności często powtarzają się w naszych renesansowych
budowlach.
K. POPIELOWA I S. ŚWISZCZOWSKI
(io)
dziły z sieni do pokoju górnego przecho-
dząc w pachę sklepienia lunety rozmyślnie
w tym celu przesuniętej. W XVIII
zapewne wieku podzielono górną
izbę na dwie części przez co zaszła
konieczność obrócenia górnego biegu
schodów w dzisiejsze ich położenie.
Na i piętrze pierwotna z całą pew-
nością -1) jest tylko ściana poprzeczna,
odpowiadająca działowemu murowi par-
teru. Ściana dzieląca izby nie dochodzi
do ściany poprzecznej. Bez wątpienia po-
chodzi ona z epoki późniejszej, podobnie
jak i ściana spoczywająca na sklepieniach
sieni. Korpus budynku na piętrze
mieścił wyłącznie dwie wielkie izby,
z których każda połączona była z dwoma
alkierzami (w jednym z nich mieściły
się schody). Niezbicie późniejsze są stiu-
kowe gzymsy i kominki, szkarpy i zamu-
rowane dziś drzwi wiodące na zewnątrz
z parteru i piętra. Stiukowe ozdoby
(jak też i malowidła) należą stylowo do
wieku XVIII. Dwa otwory drzwiowe
piętra powstać mogły w związku z zamianą dworu na gorzelnię w XIX wieku2).
Attyka, mimo odrębnego materiału (cegła), powstała razem z murami kamien-
nymi, gdyż, jak to wyjaśnił Komornicki do drobniejszych i delikatniej-
szych szczegółów musiano użyć bardziej podatnego materiału. Zwieńczenie
wymaga jak najlżejszego wątku3).
Osobno wypada zastanowić się nad pierwotnym systemem obronnym.
Pierwszą przeszkodą w zdobyciu dworu była fosa wykopana od najłatwiej
dostępnej strony północnej. Znaczna różnica pomiędzy pierwotnym terenem
a progiem wejściowym wskazuje na istnienie mostu zwodzonego. Po podnie-
Ryc. 96. Portal główny.
b Por. KOMORNICKI 1. c. 81. Za późniejszym powstaniem pozostałych ścian dzia-
łowych przemawia znalezienie tynku w miejscach zetknięcia się ich ze ścianami zewnętrznymi.
2) Drzwi te prowadziły na ganki, po których zachowały się ślady belek w murze zewnętrz-
nym fasady południowej.
3) Wyżej wspomniane nieregularności często powtarzają się w naszych renesansowych
budowlach.