DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Henneberg, Wilhelm Karol: Kościół św. Idziego w Inowłodzu
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37718#0221
KOŚCIÓŁ W INOWŁODZU
211
(i4)
Ryc. 129. Arkadka cyrklasta
Ryc. 130. Wspornik
jest wyższy od poprzedniego o 1,6 cm, posiadając wysokość 19,7 cm,
szerokość w górnej części 32,2 cm, zwężając się ku dołowi bocznymi, lekko
wypukłymi płaszczyznami znów do 22 cm. Wysunięcie — 23 cm. Obydwa wspor-
niki posiadają podobną obróbkę płaszczyzn bocznych, wykonaną płaskim to-
porkiem oraz grubszym szpicem; zetknięcie się płaszczyzn bocznych posiada
paski obrobione cienkim narzędziem, oraz wyraźne rozgraniczenie obróbki
części widocznych, która jest dokładna i pozostawienie w stanie surowszym
powierzchni styku z łączącymi się nad nimi łukami okna bliźniaczego oraz u spodu
z kapitelem kolumny. Pierwszy wspornik bardziej wykształcony, różni się
obróbką części frontowych od drugiego, widocznymi delikatniejszymi nacię-
ciami, prowadzonymi w poprzek osi głównej, a wzdłuż płytki i wałka, co wyni-
kało z przystosowania techniki obróbki do kształtu wspornika.
Wspornik ten ma też niezwykle ważną cechę: górna jego część najbar-
dziej wysunięta tj. płytka i wałek wykonane są do promienia. Wskazuje to iż
przeznaczony był on do umieszczenia w murze o powierzchni wypukłej. Po-
nieważ w żadnym z zabytków współczesnych tego typu nie znamy w absydzie
okna bliźniaczego, więc wspornik ten staje się drugim, poza arkadką cyrklastą
dowodem, że wieża dochowana w części dolnej, była i u góry okrągła. Znale-
zienie go u stóp wieży, głęboko pod ziemią, wniosek ten popiera. Cytowany
opis z 1796 r. nazywa wieżę „wyniosłą, okrągłą" i wymienia dwa dzwony,
które trudno byłoby umieścić obok siebie w ciasnym wnętrzu o średnicy 2,5 m.
Można więc przypuszczać, że istniały dwie kondygnacje bliźniaczych okien.
Ponieważ górne i dolne powierzchnie stykowe obydwu wspomnianych
wsporników noszą wyraźne pozostałości dawnej zaprawy, przy braku jakie-
gokolwiek zanieczyszczenia zaprawą części widocznych, twierdzić można,
że nie były to elementy budynku przygotowane do budowy, ale że stanowiły
resztki ongiś istniejącego budynku kościelnego. Ten sam sprawdzian dotyczy
211
(i4)
Ryc. 129. Arkadka cyrklasta
Ryc. 130. Wspornik
jest wyższy od poprzedniego o 1,6 cm, posiadając wysokość 19,7 cm,
szerokość w górnej części 32,2 cm, zwężając się ku dołowi bocznymi, lekko
wypukłymi płaszczyznami znów do 22 cm. Wysunięcie — 23 cm. Obydwa wspor-
niki posiadają podobną obróbkę płaszczyzn bocznych, wykonaną płaskim to-
porkiem oraz grubszym szpicem; zetknięcie się płaszczyzn bocznych posiada
paski obrobione cienkim narzędziem, oraz wyraźne rozgraniczenie obróbki
części widocznych, która jest dokładna i pozostawienie w stanie surowszym
powierzchni styku z łączącymi się nad nimi łukami okna bliźniaczego oraz u spodu
z kapitelem kolumny. Pierwszy wspornik bardziej wykształcony, różni się
obróbką części frontowych od drugiego, widocznymi delikatniejszymi nacię-
ciami, prowadzonymi w poprzek osi głównej, a wzdłuż płytki i wałka, co wyni-
kało z przystosowania techniki obróbki do kształtu wspornika.
Wspornik ten ma też niezwykle ważną cechę: górna jego część najbar-
dziej wysunięta tj. płytka i wałek wykonane są do promienia. Wskazuje to iż
przeznaczony był on do umieszczenia w murze o powierzchni wypukłej. Po-
nieważ w żadnym z zabytków współczesnych tego typu nie znamy w absydzie
okna bliźniaczego, więc wspornik ten staje się drugim, poza arkadką cyrklastą
dowodem, że wieża dochowana w części dolnej, była i u góry okrągła. Znale-
zienie go u stóp wieży, głęboko pod ziemią, wniosek ten popiera. Cytowany
opis z 1796 r. nazywa wieżę „wyniosłą, okrągłą" i wymienia dwa dzwony,
które trudno byłoby umieścić obok siebie w ciasnym wnętrzu o średnicy 2,5 m.
Można więc przypuszczać, że istniały dwie kondygnacje bliźniaczych okien.
Ponieważ górne i dolne powierzchnie stykowe obydwu wspomnianych
wsporników noszą wyraźne pozostałości dawnej zaprawy, przy braku jakie-
gokolwiek zanieczyszczenia zaprawą części widocznych, twierdzić można,
że nie były to elementy budynku przygotowane do budowy, ale że stanowiły
resztki ongiś istniejącego budynku kościelnego. Ten sam sprawdzian dotyczy