DOI issue:
Nr. 2
DOI article:Miscellanea
DOI article:Ciołek, Gerard: Zamek w Baranowie: system krużganków
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.37718#0231
t MISCELLANEA
GERARD CIOŁEK
ZAMEK W BARANOWIE
SYSTEM KRUŻGANKÓW
Nawiązując do artykułu prof.
O. Sosnowskiego ,, System kruż-
ganków wawelskich" (Biuletyn
H. S. K. r. III nr 2, s. 69),
podjąłem próbę znalezienia me-
tody którą posługiwano się przy
kompozycji krużganków na dzie-
dzińcu zamkowym w Baranowie.
Zamek ten pochodzi z lat 1579—
1602, jest zatem późniejszy od
dziedzińca arkadowego wawel-
skiego wzniesionego po pożarze,
który miał miejsce w r. 1536.
Wykres wykonałem na rzucie
pionowym krużganków zamie-
szczonym w dziele ,,Renesans
w Polsce" Sławomira Odrzywol-
skiego (tabl. 41). Jako granicę
wykresu przyjąłem na dole pod-
stawę prospektu A—I, na górze
szczyt gzymsu CN.
Dociekanie dało następujące
wyniki:
1. Wysokości kondygnacji AB-BC są w stosunku funkcji złotego cięcia,
przy czym wysokość I piętra BC jest odcinkiem większym.
2. Osnową dla arkad przyziemia (rozpatruję 2 arkady) jest kwadrat o boku
równym podwójnej szerokości przęseł, liczą po osiach kolumn (ADI). Drugi
bok kwadratu stanowi wysokość przyziemia AB. Dla piętra osnową jest prostokąt
o stosunku boków równym funkcji złotego cięcia, przy czym szerokość BGL
jest odcinkiem mniejszym.
Wysokość parapetu przyziemia równa się 1/5 ogólnej wysokości tej kondy-
gnacji: również parapet piętra równy jest x/5 wysokości LN.
4. Wysokość kolumny przyziemia JK jest większym złotym odcinkiem
JL (JL = 4/5 wysokości przyziemia) i zarazem równa się ściśle szerokości przę-
sła (EF = EJ).
5. Wierzchołek kolumny przyziemia K, odcina licząc od dołu 1/3 ogólnej
wysokości krużganków (IK = x/3 IN). Punkt 5 i 6 wykazuje analogię do układu
przyziemia i I piętra krużganków wawelskich.
6. Wysokość kolumny piętra ustalona jest jako mniejszy złoty odcinek GH
w stosunku do wysokości przyziemia DG.
GERARD CIOŁEK
ZAMEK W BARANOWIE
SYSTEM KRUŻGANKÓW
Nawiązując do artykułu prof.
O. Sosnowskiego ,, System kruż-
ganków wawelskich" (Biuletyn
H. S. K. r. III nr 2, s. 69),
podjąłem próbę znalezienia me-
tody którą posługiwano się przy
kompozycji krużganków na dzie-
dzińcu zamkowym w Baranowie.
Zamek ten pochodzi z lat 1579—
1602, jest zatem późniejszy od
dziedzińca arkadowego wawel-
skiego wzniesionego po pożarze,
który miał miejsce w r. 1536.
Wykres wykonałem na rzucie
pionowym krużganków zamie-
szczonym w dziele ,,Renesans
w Polsce" Sławomira Odrzywol-
skiego (tabl. 41). Jako granicę
wykresu przyjąłem na dole pod-
stawę prospektu A—I, na górze
szczyt gzymsu CN.
Dociekanie dało następujące
wyniki:
1. Wysokości kondygnacji AB-BC są w stosunku funkcji złotego cięcia,
przy czym wysokość I piętra BC jest odcinkiem większym.
2. Osnową dla arkad przyziemia (rozpatruję 2 arkady) jest kwadrat o boku
równym podwójnej szerokości przęseł, liczą po osiach kolumn (ADI). Drugi
bok kwadratu stanowi wysokość przyziemia AB. Dla piętra osnową jest prostokąt
o stosunku boków równym funkcji złotego cięcia, przy czym szerokość BGL
jest odcinkiem mniejszym.
Wysokość parapetu przyziemia równa się 1/5 ogólnej wysokości tej kondy-
gnacji: również parapet piętra równy jest x/5 wysokości LN.
4. Wysokość kolumny przyziemia JK jest większym złotym odcinkiem
JL (JL = 4/5 wysokości przyziemia) i zarazem równa się ściśle szerokości przę-
sła (EF = EJ).
5. Wierzchołek kolumny przyziemia K, odcina licząc od dołu 1/3 ogólnej
wysokości krużganków (IK = x/3 IN). Punkt 5 i 6 wykazuje analogię do układu
przyziemia i I piętra krużganków wawelskich.
6. Wysokość kolumny piętra ustalona jest jako mniejszy złoty odcinek GH
w stosunku do wysokości przyziemia DG.