Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (6.1938)

240

JAROSŁAW WOJCIECHOWSKI

(36)


Ryc. 158. Odtworzenie okna
I piętra. (I wariant). Skala
1 : 50.

też kierunku szły moje pierwsze próby rekonstrukcji, których jednak wkrótce
zaniechałem w tym głębokim przeświadczeniu, że dachu widocznego na zamku
Batorego być nie mogło. Wszystkie względy przemawiają za attyką.
Przede wszystkim wzgląd na charakter fasad, których rytm, pomimo pew-
nych cech symetrii, wybitnie asymetryczny, mogły uzyskać należyty spokój,
a przez to i cała budowla należytą monumentalność, tylko przez wydłużoną linię
attyki, obchwytującej i spinającej całość swą monotonną klamrą.
Poza tym, jak widać z licznie znajdowanych na terenie starego zamku da-
chówek grubych (masywnych karpiówek), dachy zamku Batorego miały pokrycie
dachówkowe. Musiały zatem posiadać odpowiednią wysokość — kąt pochy-
lenia dachu musiał wynosić około 450. Przyjmując kąt taki dla widocznego,
jednego tylko dachu, otrzymalibyśmy, przy wymiarach danego budynku, dach
przeszło 60 m, długi, a około 11 m wysoki. 'Nie wiem, czy można sobie wyobra-
zić przy tak wielkim i ciężkim dachówkowym dachu, nałożonym jak wielka czapa
na główny korpus zamku —- wymieniony w opisie z r. 1653 skromny daszek
gontowy nad filigranowym gankiem ! Tak wielki i wysoki dach byłby sta-
nowczo pod względem estetycznym za ciężki. Przy delikatnej renesansowej
architekturze wyobrazić go sobie nie podobna. Zresztą dach taki wymagałby