DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Sęczykowski, Zygmunt: Z badań nad odtworzeniem planu starożytnej Palmiry
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37718#0281
ZYGMUNT SĘCZYKOWSKI
Z BADAŃ NAD ODTWORZENIEM PLANU
STAROŻYTNEJ PALMIRY
Zagadnienia urbanistyczne, podnie-
sione w końcu zeszłego i początku obec-
nego stulecia do poziomu nauki budo-
wy miast (Uurbanisme, der Stadtebau)
stworzyły podłoże do oświetlenia tego
zagadnienia i dla świata antycznego.
Dokonane zaś wykopaliska na terenie
całych miast jak Delfy, Olimpia, Milet,
Priena, Pergamon i Delos pozwoliły na
odtworzenie planów tych miast i sfor-
mułowanie teorii i zasad jakie mogły
kierować światem antycznym w budowie
miast. Uwzględniając nadto miasta Sycy-
lii (Selinus i Syrakuzy) z jednej strony,
zaś Aleksandrię i Cyrenaikę z drugiej,
badania objęły bodaj cały zasięg Morza
Śródziemnego, jako ośrodka rozwoju
i bytu świata antycznego. Pozostał jednak,
nieco mniej zbadany, świat hellenistyczno-rzymski na terenie Syrii, a w szcze-
gólności sławna Palmira, oczekująca na postawienie jej w szeregu tej klasyfi-
kacji urbanistycznej, jakiej dokonali uczeni ostatnich dziesięcioleci, francuscy
(L a v e d a n), czy niemieccy (G e r k a n).
To oświetlenie sprawy, podane mi przez Katedrę Architektury Starożytnej
na Politechnice Warszawskiej skłoniły mnie do bliższego zainteresowania się
faktycznym stanem rzeczy na miejscu i bodaj postawienia sobie celu rozwią-
zania tego zagadnienia. Dlatego na początku roku 1936 znalazłem się w Pal-
mirze, gdzie przebyłem prawie trzy miesiące. Dla zrozumienia moich rozważań
na ten temat, oraz konieczności dokonanych próbnych badań, podaję krótki
opis powstania, rozkwitu i późniejszych deformacji, jakie zapisała historia na
planie urbanistycznym tego miasta.
Palmira leży na północo-wschód w odległości 230 km od dzisiejszego
Damaszku na skraju pustyni Syryjskiej. Otaczają ją z trzech stron pasma gór
(Djabel-el-Abayadu) zaś z czwartej wielkie bagna solne ,,Subkhah“.
Początki powstania tak potężnego i bogatego w pewnych okresach miasta,
giną w pomroce wieków. Nieliczne i bardzo skąpe wiadomości, o jego najdaw-
Z BADAŃ NAD ODTWORZENIEM PLANU
STAROŻYTNEJ PALMIRY
Zagadnienia urbanistyczne, podnie-
sione w końcu zeszłego i początku obec-
nego stulecia do poziomu nauki budo-
wy miast (Uurbanisme, der Stadtebau)
stworzyły podłoże do oświetlenia tego
zagadnienia i dla świata antycznego.
Dokonane zaś wykopaliska na terenie
całych miast jak Delfy, Olimpia, Milet,
Priena, Pergamon i Delos pozwoliły na
odtworzenie planów tych miast i sfor-
mułowanie teorii i zasad jakie mogły
kierować światem antycznym w budowie
miast. Uwzględniając nadto miasta Sycy-
lii (Selinus i Syrakuzy) z jednej strony,
zaś Aleksandrię i Cyrenaikę z drugiej,
badania objęły bodaj cały zasięg Morza
Śródziemnego, jako ośrodka rozwoju
i bytu świata antycznego. Pozostał jednak,
nieco mniej zbadany, świat hellenistyczno-rzymski na terenie Syrii, a w szcze-
gólności sławna Palmira, oczekująca na postawienie jej w szeregu tej klasyfi-
kacji urbanistycznej, jakiej dokonali uczeni ostatnich dziesięcioleci, francuscy
(L a v e d a n), czy niemieccy (G e r k a n).
To oświetlenie sprawy, podane mi przez Katedrę Architektury Starożytnej
na Politechnice Warszawskiej skłoniły mnie do bliższego zainteresowania się
faktycznym stanem rzeczy na miejscu i bodaj postawienia sobie celu rozwią-
zania tego zagadnienia. Dlatego na początku roku 1936 znalazłem się w Pal-
mirze, gdzie przebyłem prawie trzy miesiące. Dla zrozumienia moich rozważań
na ten temat, oraz konieczności dokonanych próbnych badań, podaję krótki
opis powstania, rozkwitu i późniejszych deformacji, jakie zapisała historia na
planie urbanistycznym tego miasta.
Palmira leży na północo-wschód w odległości 230 km od dzisiejszego
Damaszku na skraju pustyni Syryjskiej. Otaczają ją z trzech stron pasma gór
(Djabel-el-Abayadu) zaś z czwartej wielkie bagna solne ,,Subkhah“.
Początki powstania tak potężnego i bogatego w pewnych okresach miasta,
giną w pomroce wieków. Nieliczne i bardzo skąpe wiadomości, o jego najdaw-