Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (6.1938)

Ryc. 201. Stara chałupa Wincentego Fieduka. Fot- autora

CZESŁAW WITOLD KRASSOWSKI
BUDOWNICTWO LUDOWE (MIESZKANIOWE)
WSI PODBOŁOCIE1).
Najdawniejsze zachowane w Podbołociu chałupy powstały wkrótce po
r. 1862. Sytuowane są one szczytem do drogi, biegnącej z południa na północ.
Przykładem najstarszego budynku mieszkalnego sa zabudowania Kazimierza
Sosnowskiego (rys. 202 i 203) i Piotra Kaszczyca (rys. 204).
W planie typowym dawnej chałupy w Podbołociu rozróżniamy cztery
zasadnicze elementy: sień (A), izba mieszkalna (B), długą a wąską komorę (C)
na jarzyny i inne produkty, nie znoszące zimna, oraz zbliżoną w rzucie poziomym
do kwadratu komorę szczytową (D), w której stoją skrzynie z odzieżą, na ziarno itp.
Jest ona niekiedy jednocześnie letnią sypialnią. Komora szczytowa ma zawsze
charakter przybudówki. W przytoczonych zabudowaniach K. Sosnowskiego
1 P. Kaszczyca widzimy jedno jeszcze pomieszczenie: w pierwszym chlew,
a w drugim stodołę. Takie łączenie pod jednym dachem chałupy z zabudowa-
niami gospodarskimi spotykało się dawniej w Podbołociu tylko wyjątkowo.
-1) Wieś Podbołocie jest położona 25 km na północo-wschód od Wołkowyska. Zamieszkują
ją Białorusini, katolicy, poczuwający się do związku z kulturą i tradycjami polskiemi. Notatka
niniejsza opiera się częściowo na materiałach, zebranych przez grupę inwentaryzacyjną Z.A.P.
7/37, przede wszystkim zaś na pomiarach dokonanych w październiku i listopadzie zeszłego
roku przez pp. Janinę Trojanowską, Janinę Tyszyńską oraz podpisanego.