Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (6.1938)

(3)

WIDOK WARSZAWY 1662

369

wodociągową w pierwszych latach XVIII w. Bardzo interesującego materiału
dostarczy porównanie wizerunku Zamku Królewskiego z rzeczywistością oraz
zidentyfikowanie pałaców widocznych na wysokim brzegu wzdłuż Krakowskiego
Przedmieścia.
Słowem reprodukowany widok Warszawy dostarcza bogatego materiału
ikonograficznego, który stanie się niewątpliwie tematem szczegółowej analizy
i dociekań, mogących w niejednym wypadku skorygować dotychczasowe wy-
obrażenia o wyglądzie Warszawy siedemnastowiecznej i jest pozycją bardzo po-
ważną w ikonografii miasta.
Jego znaczenie alegoryczne — scena uwidoczniona na falach Wisły — wiąże
się tytułem i tematem książeczki oraz historią kościoła św. Ducha. Kościół ten
na skutek usilnych starań króla, który nawet z obozu pisał do magistratu miasta
Starej Warszawy o ustąpienie kościoła św. Ducha 00. paulinom, został uchwałą
rady miejskiej z dnia 22 sierpnia 1661 r. przekazany temu zakonowi z docho-
dami, tytułem probostwa, ze wszystkimi dobrami, użytkami, zyskami i wygodami.
Osadzenie w Warszawie paulinów łączyło się z ogromnym wzrostem ich
popularności po obronie Częstochowy. Ofiarę miasta przyjmował ks. Augustyn,
Kordecki, obrońca klasztoru Jasnogórskiego, a ówczesny prowincjał zakonu
w Polsce i na Śląsku.

26*