Aringhi, Paolo; Bosio, Antonio [Hrsg.]; Severano, Giovanni [Hrsg.]: Roma Subterranea Novissima: In Qva Post Antonivm Bosivm Antesignanvm, Jo: Severanum Congreg. Oratorii Presbyterum, Et celebres alios Scriptores Antiqua Christianorum Et praecipue Martyrum Coemeteria, Tituli, Monimenta, Epitaphia, Inscriptiones, Ac Nobiliora Sanctorum Sepulchra Sex Libris Distincta Illustrantur Et Quamplurimae Res Ecclesiasticae Iconibus Graphice describuntur, ac multiplici tum sacra, tum profana eruditione declarantur (Band 2) (Köln, 1659) [Cicognara, 3585bis-2] [VD17 12:116515L]

FERDINANDO

ROMANORUMIMPERATORI

AUGUSTO CiESARI

PAVLVS ARINGHVS CONGREG. ORA.TORII PRESB. SEMPITERNAM F.

1 Vbterranea Roma,qux recolendos antiquorum triumphos Chriftianorurh often-
tat, &palmasin caefisproChrifto Corporibus, ipfifquemet lapidibus incifas ,
fuapaflim intravifceraperfcrutantibus ofFert, quaeMartyrumexuviis,acfangui-
ne, toti terrarum orbi longe amplius, quam antiqua, Roma confpicua redditur,
publicamnunc in lucem proditura, haud alteri, quam tibi, Sacra C^es.Ma-
iestas , AuguftiflimoRomanorumImperatori praecipuo jure debetur. Hxc quippecumfub
gentilibus quondam Principibus acriter impetita ,jugiterque Martyrum cruore madida,Cru-
cis dumtaxat vexillo fortis 111 acie, invi&aque pcrftiterit, nunc e tenebris,quibus diucum fuis
confepultapignoribusdelituit,caputexferens, coronisac palmisonuftaad Chriftianiflimum
Imperatotem , ut antiqux tributum Chriftianitatis, quam prxfefert, quoquo modo perfol-
Vat,gratulabundarccurrit. VniverfumenimOrbemfui fpecratorem habitura,Te quoque in-
fpectorem , ac fuuin quafi tutelarem genium ambitiofaprseoptare videtur. Et quidem Roma,
quamofFerimus,invicWumtot Chriftipugilum , quifub Romanoolim Impcriofloruere,&
quorumfacris adhuc lipfanis decoratur, adumbratas ad vivum imagincs, ferroque infectan-
tium inciforio , velutftyloexfculptas ,contemplandasperquirentibus exhibet, ut profe&o
quse gentilium Caefarum ditioni addi£ta, immancm totcxforum fidcliumftragemperpeffa,
dum acriorcsbcllorum adverfus religionem procellae ingruerent, fuorefertiffimasfinuChri-
ftianorum colonias excepit, religiofiffimo itcm lmperatoti debeatur. Iure enim aliquando ,
camab Herodianis de pcrfolvendoCaefari tributo, illisChriftus verbis cpmpellatus fuiflet:
L?cetccn;umdareCdJanannon > Cxfariani oblato fibicenfus numifmate, & cujufnam illa eflet ima-
go, calumniatoresinterrogans: Cu]use(hmagoh<ec> &Jupcrjcriptio? compertoquodCaefaris: litem r
protinus omnem dirimendo: Reddite, inquit, quccfunt Csjatis Ufari. I ta plane: ipfiufmet Chrifti M™¥-
fufFaltusoraculoinrem praefentemdixerimego,&haudtemereOpus hocCaefarireddendum
efie pronunciaverim. Quapropter Subterranea Roma,cum Romanae antiqux Chriftianitatis
imaginem,Romanique nominis acImperiiinfcriptumfrontetitulumpraeferat,Romanorum
Principi, nonquafialiquida Te alienum , fedfuauti res deferenda, ofTerendaeft. Augufta
enim pietas tua, vel inhocfacro abfconditx Vrbis thcatro, innumeros plane Martyres, qui
fanguinefidemftabilivere, Romanumquelmperiumlongejlatequepropagarunt^recolendo,
iHibatx religionis primordia, ac iftius Auguftae, quam geftas chlamydis , Regalifque purpu-
r3e,quxMartyrumcruorerutilat,ac nobiliflimi demum diadematis decorem hauddubiis ar- .
gUmentisliquido conijciet.

Homaigitur inteftinis, externifque olimcladibusjamfere extin£h,fuis phcenicis inftarci-
^eribus, ac fepulchris revivifcens immortalitatis nomen obtinet ac purpurco interemptorum
ll^bre irrigata ,Romanum in extremas ufque orbis terrarum oras, una cum fide Imperium ex-
tendit: Semcn quippeeftmartyrum , /^^w(utilleantiquus ajebat) &quoties metimur ,piuresejficimur. TmuUia_
Quinimo facrofan&um Chrifti nomen, & triumphale crucis vexillum, quo ille orbem fubegit, nminapo-
%numvidelicet,quod Conftantino Magnooftenfum ,illifqueconfignatumnotis: Inhocjwno^l
^e^vicloriamprxfignificavit, ac cxteris fubinde Chriftianis Imperatoribus palmas praefa-
gifle vifumeft ,ipfifmet Coemeteriorum marmoribus infculptum, rccolendum paflim, adoran-
dumque objicitur. Enimvero Roma, qux recondita licet,per fc fatis ,fuperque patefcit, cru-
entisincifacharafteribus,perenncs, quosretulit, triumphos contcftatur, cumfidcs,quam
*pfa velut orbis terrarum caput, ac magiftra edocet, impugnari quidem (ut Chryfoftomus af-
*erit) haud tamen unquam expugnari potuerit. A quammultis oppumata cjl Ecclefia, nec unquamta~Chryffl:
^nticla ?§}upt tyranni? quotDuces? quotlmperatores? Augujlus, Claudim, Nero oppugnarunt, nuncfilen-^jjS*.
ttir traditi oblbioni, illa tero oppugnata cakm tranfcendit. ' <■6o-

Jamtumprofe&o Chrifti gloria, & Chriftianorumfidesinter gjadios, intcr cineres ,inter

* 3 tumu-

Matthe,