DOI Heft:
Inhoudsopgave
DOI Artikel:Haslinghuis, Edward Johannes: De Ned. Herv. Kerk te Maasland
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19803#0078
te nuttigen. Ook de kapellen onder Schipluiden en de Lier, en later die bij Maaslandsche
Sluis schijnen in een dergelijke verhouding tot Maasland te hebben gestaan.
Zekere gegevens omtrent het aantal communicanten hebben we eerst uit de
Informacie der verponding uit den jare 1514. Toen liet de pastoor van Maasland
verklaren, dat zijn parochie 900 communicanten telde «mit jonck ende out, rijck ende
arm”. En in de twintig jaren te voren gehouden Enqueste wordt als aantal haardsteden
opgegeven: 250, met de bijvoeging, dat
de tijden onder het bestuur van hertog
Karei beter geweest waren.
Wat weten we nu omtrent de lot-
gevallen der «matrix ecclesia” Maasland?
Voor het eerst wordt zij vermeld in 1241.
Toen schonk graaf Willem II haar aan
de Duitsche Orde. Hij droeg hei patro-
naatsrecht over de kerken van Valkenburg
en van Maasland «tot een eeuwig bezit
over aan het Duitsche Huis van Jeruzalem”.
Voortaan werd het pastoraat in de aan
de H. Maria Magdalena gewijde kerk,
die bovendien altaren ter eere van de
H.H. Andreas en Elisabeth bezat, bekleed
door een lid van de Duitsche Orde,
gelijk dat ook in Valkenburg, Leiden,
Schoonhoven en elders het geval geweest
is. Van de vestiging eener afdeeling der
orde was nog geen sprake. Dat kwam
eerst in 1255, toen ElorisV aan de Duitsche
ridders schonk «die goeden aen den Hof-
dijck, ende daer stichte die Oirde een
convent ende die kerk van Maeslant
hoorde mede aen dat convent”. De plaats
. , . Gezicht op toren en zuidportaal der kerk te Maasland,
waar dit klooster gesticht werd, lag waar-
schijnlijk niet ver van de bovengenoemde kapel in den Oudkampschen polder bij den
tegenwoordig nog op de kaarten voorkomenden «Ouden dijk”, waar de «Heerenlaan”
wellicht een herinnering aan de heeren der Balije bewaartJ). De Maaslandsche kerk was
in het vervolg niet meer afhankelijk van den landkommandeur te Utrecht, maar van
de «kommanderij van den Hofdijk”, of, zooals zij sinds 1365 heette, «van Maasland”.
Die naamswijziging hangt samen met de verandering der plaats van vestiging. 1
1) Zie: Driessen in »Bijdr. bisd. Haarlem, XXVI, 134 v.v.; ook VI, 77 v.v.
65
Sluis schijnen in een dergelijke verhouding tot Maasland te hebben gestaan.
Zekere gegevens omtrent het aantal communicanten hebben we eerst uit de
Informacie der verponding uit den jare 1514. Toen liet de pastoor van Maasland
verklaren, dat zijn parochie 900 communicanten telde «mit jonck ende out, rijck ende
arm”. En in de twintig jaren te voren gehouden Enqueste wordt als aantal haardsteden
opgegeven: 250, met de bijvoeging, dat
de tijden onder het bestuur van hertog
Karei beter geweest waren.
Wat weten we nu omtrent de lot-
gevallen der «matrix ecclesia” Maasland?
Voor het eerst wordt zij vermeld in 1241.
Toen schonk graaf Willem II haar aan
de Duitsche Orde. Hij droeg hei patro-
naatsrecht over de kerken van Valkenburg
en van Maasland «tot een eeuwig bezit
over aan het Duitsche Huis van Jeruzalem”.
Voortaan werd het pastoraat in de aan
de H. Maria Magdalena gewijde kerk,
die bovendien altaren ter eere van de
H.H. Andreas en Elisabeth bezat, bekleed
door een lid van de Duitsche Orde,
gelijk dat ook in Valkenburg, Leiden,
Schoonhoven en elders het geval geweest
is. Van de vestiging eener afdeeling der
orde was nog geen sprake. Dat kwam
eerst in 1255, toen ElorisV aan de Duitsche
ridders schonk «die goeden aen den Hof-
dijck, ende daer stichte die Oirde een
convent ende die kerk van Maeslant
hoorde mede aen dat convent”. De plaats
. , . Gezicht op toren en zuidportaal der kerk te Maasland,
waar dit klooster gesticht werd, lag waar-
schijnlijk niet ver van de bovengenoemde kapel in den Oudkampschen polder bij den
tegenwoordig nog op de kaarten voorkomenden «Ouden dijk”, waar de «Heerenlaan”
wellicht een herinnering aan de heeren der Balije bewaartJ). De Maaslandsche kerk was
in het vervolg niet meer afhankelijk van den landkommandeur te Utrecht, maar van
de «kommanderij van den Hofdijk”, of, zooals zij sinds 1365 heette, «van Maasland”.
Die naamswijziging hangt samen met de verandering der plaats van vestiging. 1
1) Zie: Driessen in »Bijdr. bisd. Haarlem, XXVI, 134 v.v.; ook VI, 77 v.v.
65