DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7905#0017
PROEMIUM-
USiEUM Collcgii Ro-
mani, quod P.Athana-
sius Kircherus , vir iin-
guarum praesertim peri-
tia celeberrimus, instru-
xerat, prario impressum
publico Orbis Theatro
Georgius dc Sepibus
ejusdem Musjei custos, &
m machinis claborandis opifex exposuk, ne
parcs instabilis fortunas vices subire posset,qui-
bus paucorum annorum spatio quinque aut sex
nobilisfima Romanse Urbis Musa?a deperierunt,
yidelicet Equitis Gualdi, Bellorii, Stephanoni,
1 Joannis Baptistai Romani Ordinis S.Augusti-
> & Francisci Angeloni, tujus praeUri viri
aomus (utar verbis Ferrarii in Esperidis ) natu-
*tque arth erudita supelleclile pradives Ro-
tnanum Mufaum erat, cum eivium tum exte-
rorum eoncursu , & admiratione celebratis-
mum. His omnibus communi fato sublatis, ha?-
redes eorum, nullam antiquarum rcrum,quibus
instrucbantur, rationem habcntes , carum con-
Senem in publieis locis pro libito emptorum
«lipcrsim vendidcrunt. Veriim haud satis pro-
viium hoc modo foit, ne Krrchcro idcm contin-
gcrct: nam qu* tanto studio, & laborc ad «Jivi-
ni Numinis gloriam , & Reipublica: Iitteraria:
emolumentum ille congesferat, post obitum>
c)nspeneomniainterierunt. Multaenim edaci
temporis dcnte consumpta sunt, multa quia sine
muitis impensis conservari non potcrant,quam-
plurima vero, qua; invisentium oculis ab-sque
custodia erant cxposita , evanucrunt; ita ut ob
n°n modicam rerum ja&uram, qua? in Musiro
?ntca fuerant,nominetantum retento, Mufeum
^Pium desideraretur.
• . ^eri!m quidem eft illud a prxsato Georgio
"a fuisscdcscriptum, utnon omniain ejus nar-
ratmne singillatim recognosci possent, quse in
Muteo numcrabantur, Vel longe plura , quam
Vcre ln codem extitisscnt, qux tamen P.Kirche-
™s ponere dcstinavcrat; quamobrem Extero-
_urn qui Musxum invisebant, querelaspersaepc
u lebat quilibet eos excipicns, dum non impe-
'^tantum, & ignavixomnium c nostraSo-
cietate, sed & injuria? Athanasio Alumno ejus
acncmerenti illatae tribuerent,quidquid huma-
narum rerum,communi dicam fato, evenerat,in
Rcipublic«e littcraria; detrimentum .
Quamobrem nc magis magisquein dies con-
tra Collegium Romanum omnium bonaruiru
artium amantissimum, convicia ja&arcntur, &
nc solum ingrati animi vitio damnaretur, sed
& insidelitatis, utpote quod promissam fidem
potius violaverit , quam exoluerit Alphonso
Donnino civi Tuscanellensi, Senatus Populiquc
Romani olim a secretis, qui anno i 651. quam-
plurima erudita? antiquitatis fragmenta Colle-
gio Romano suo testamento reliquerat, ut om-
nia publicae utilitati, & eruditorum oble&a-
mcnto cxtarent; prudenti solertia decretum_>
est , ut quidquid residuum erat ex Kircheriano
Musaeo ad eum finem colligcretur, ut in studio-
sorum cederet profe&um , facta ex Natura: the-
sauris & bonorum artium documentis sele&a-
rum rerum non modica acquisitione .
Cum igitur ha?c mihi provincia fuerit de-
mandata, aptum Conclave delectum cst , iru
quo rerum omnium classes in scriem distri-
buta? servarentur , quod quidem ad palmos fe-
re trecentos cxtenditur, tribus cubiculis in-
superilli conjun&is, deinde pro rebus sele-
cT:ioribus tutandis Armaria Pluteiquc adjecla,
ut Artis, & Natura? Ergasterium , Discipli-
narum Mathematicarum Gazophilacium, &
Philosophia? pra&icse Epitomcn cvaderct. Vix
manu opeci admota, animos ad ha?c peragenda
addidere Viri praestantes do<2rina , tum Ro-
mani tum Exteri, Magnates, Principcs, & Aulae
hujus pra?clari, qui novi Musazi rudimenta sui
prcesentia condccorarunt, & incseptum rerum
ordinem comprobantes , ilium uno orc ajebant
maxime decere Collegii Romani ,/Edes,a Sum-
1110 Pontifice Gregorio XHI.bonis Artibus ere-
&as ; In ipGs enim, cum amplissima Bibliotheca
servetur, quae sexaginta ferc millium volumi-
num delectorum copia, animos pascit, oppido
Musaeum convenit, in quo eruditornm mentes
rccreentur , possintque oculis recognoscerc,
quidquid Scriptorcs in suis paginis retulerunt.
Etcnim non adco facile diftu est, quanto bona-
rum artium incrcmento augeri possit speculati-
varum disciplinarum cognitio, si naturalium re-
rum studio conjungatur; quanto obleclamcnto
Philosophorum mentcs assici, si a laboriosis fun-
A ctioni-
USiEUM Collcgii Ro-
mani, quod P.Athana-
sius Kircherus , vir iin-
guarum praesertim peri-
tia celeberrimus, instru-
xerat, prario impressum
publico Orbis Theatro
Georgius dc Sepibus
ejusdem Musjei custos, &
m machinis claborandis opifex exposuk, ne
parcs instabilis fortunas vices subire posset,qui-
bus paucorum annorum spatio quinque aut sex
nobilisfima Romanse Urbis Musa?a deperierunt,
yidelicet Equitis Gualdi, Bellorii, Stephanoni,
1 Joannis Baptistai Romani Ordinis S.Augusti-
> & Francisci Angeloni, tujus praeUri viri
aomus (utar verbis Ferrarii in Esperidis ) natu-
*tque arth erudita supelleclile pradives Ro-
tnanum Mufaum erat, cum eivium tum exte-
rorum eoncursu , & admiratione celebratis-
mum. His omnibus communi fato sublatis, ha?-
redes eorum, nullam antiquarum rcrum,quibus
instrucbantur, rationem habcntes , carum con-
Senem in publieis locis pro libito emptorum
«lipcrsim vendidcrunt. Veriim haud satis pro-
viium hoc modo foit, ne Krrchcro idcm contin-
gcrct: nam qu* tanto studio, & laborc ad «Jivi-
ni Numinis gloriam , & Reipublica: Iitteraria:
emolumentum ille congesferat, post obitum>
c)nspeneomniainterierunt. Multaenim edaci
temporis dcnte consumpta sunt, multa quia sine
muitis impensis conservari non potcrant,quam-
plurima vero, qua; invisentium oculis ab-sque
custodia erant cxposita , evanucrunt; ita ut ob
n°n modicam rerum ja&uram, qua? in Musiro
?ntca fuerant,nominetantum retento, Mufeum
^Pium desideraretur.
• . ^eri!m quidem eft illud a prxsato Georgio
"a fuisscdcscriptum, utnon omniain ejus nar-
ratmne singillatim recognosci possent, quse in
Muteo numcrabantur, Vel longe plura , quam
Vcre ln codem extitisscnt, qux tamen P.Kirche-
™s ponere dcstinavcrat; quamobrem Extero-
_urn qui Musxum invisebant, querelaspersaepc
u lebat quilibet eos excipicns, dum non impe-
'^tantum, & ignavixomnium c nostraSo-
cietate, sed & injuria? Athanasio Alumno ejus
acncmerenti illatae tribuerent,quidquid huma-
narum rerum,communi dicam fato, evenerat,in
Rcipublic«e littcraria; detrimentum .
Quamobrem nc magis magisquein dies con-
tra Collegium Romanum omnium bonaruiru
artium amantissimum, convicia ja&arcntur, &
nc solum ingrati animi vitio damnaretur, sed
& insidelitatis, utpote quod promissam fidem
potius violaverit , quam exoluerit Alphonso
Donnino civi Tuscanellensi, Senatus Populiquc
Romani olim a secretis, qui anno i 651. quam-
plurima erudita? antiquitatis fragmenta Colle-
gio Romano suo testamento reliquerat, ut om-
nia publicae utilitati, & eruditorum oble&a-
mcnto cxtarent; prudenti solertia decretum_>
est , ut quidquid residuum erat ex Kircheriano
Musaeo ad eum finem colligcretur, ut in studio-
sorum cederet profe&um , facta ex Natura: the-
sauris & bonorum artium documentis sele&a-
rum rerum non modica acquisitione .
Cum igitur ha?c mihi provincia fuerit de-
mandata, aptum Conclave delectum cst , iru
quo rerum omnium classes in scriem distri-
buta? servarentur , quod quidem ad palmos fe-
re trecentos cxtenditur, tribus cubiculis in-
superilli conjun&is, deinde pro rebus sele-
cT:ioribus tutandis Armaria Pluteiquc adjecla,
ut Artis, & Natura? Ergasterium , Discipli-
narum Mathematicarum Gazophilacium, &
Philosophia? pra&icse Epitomcn cvaderct. Vix
manu opeci admota, animos ad ha?c peragenda
addidere Viri praestantes do<2rina , tum Ro-
mani tum Exteri, Magnates, Principcs, & Aulae
hujus pra?clari, qui novi Musazi rudimenta sui
prcesentia condccorarunt, & incseptum rerum
ordinem comprobantes , ilium uno orc ajebant
maxime decere Collegii Romani ,/Edes,a Sum-
1110 Pontifice Gregorio XHI.bonis Artibus ere-
&as ; In ipGs enim, cum amplissima Bibliotheca
servetur, quae sexaginta ferc millium volumi-
num delectorum copia, animos pascit, oppido
Musaeum convenit, in quo eruditornm mentes
rccreentur , possintque oculis recognoscerc,
quidquid Scriptorcs in suis paginis retulerunt.
Etcnim non adco facile diftu est, quanto bona-
rum artium incrcmento augeri possit speculati-
varum disciplinarum cognitio, si naturalium re-
rum studio conjungatur; quanto obleclamcnto
Philosophorum mentcs assici, si a laboriosis fun-
A ctioni-