DOI Artikel:
Waźbiński, Zygmunt: "Vir melancholicus": z dziejów renesansowego obrazowania geniusza
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20355#0013
4. Corneiis Cort według Tycjana, Szu. Hieronim medytujący,
r. 1565 (wg Tietzego)
trubadurów i Minnesingerów. Najlepszym przy-
kładem tej figura sedens jest miniatura przedstawia-
jąca Thibaulda de Champagne, a jej literackim od-
powiednikiem — wiersz Walthera von der Vogel-
weide:
Siedząc na kamieniu
ze skrzyżowanymi nogami,
z ręką spoczywającą na kolanach,
z głową i podbródkiem podpartym ręką,
rozmyślam z wielkim utrapieniem
nad mym ziemskim przeznaczeniem0.
Do literatury nowożytnej wprowadził tę postać
Francesco Petrarka:
E ąuanto in piu selvaggio
Locco mi trovo e’n piu deserto lido
Tanto piu bella i! mio pensier 1’adombra.
Poi ąuando il vero sgombra
Queł doice error, pur li medesmo assido,
Me freddo, pietra morta in pietra viva
in guisa, duom che pensi e pianga e scriva7.
VIII, London 1945, s. 61) i n. — P. Meyer, Sa main d sa
maiselle (Zeitschrift fur romanische Philologie XXXIV, s.
571—572).
6 W. von der Vogelweide, Gedichte und Spruche
in Auswahl, Leipzig 1908, s. 35. — Por. Chastel, o.c.,
s. 62.
7 Francesco Petrarka, Canzoni (Scrittori d’Italia
5. Sebastiano da Reggio według Michała Anioła, Św. Hieronim.
Paryż, Bibliotheąue Nationale (wg Tolnaya)
Ta właśnie wersja postaci siedzącej, pogrążonej
w głębokiej medytacji, pojawia się odtąd stale w li-
teraturze i sztuce w. XV i XVI. Nawiązuje do niej
jeszcze Wawrzyniec Wspaniały w swym sonecie
Lontano dagli occhi di Lei:
Io me sto spesso sopra un duro sasso
E fo col braccio alla guancia sostegno
E meco spenso e ricontando vegno
Mio cammino amoroso a passo a passo,
Mia sorte accuso [,..]8
Współczesny sonetowi Wawrzyńca medal poety
Tytusa Wespazjana Strozziego (ryc. 13) przedstawia
figuram sedenlem w charakterystycznej pozie me-
dytacji z identyczną jak u Petrarki scenerią — ska-
listym. pejzażem i uschniętymi drzewami9. Tutaj
jednak bardziej niż u poprzedników zostały za-
akcentowane elementy melancholii. Sens tego sym-
bolicznego pejzażu wyjaśnia Cesare Ripa pod hasłem
CXXIX, Roma 1930, s. 113). — Por. też U. Hoff, Meditation
in Solitude (Journal of the Warburg Institute I, London 1937/38,
s. 292—294).
8 Lorenzo de Medici, Opere, wyd. A. Simioni (Scrit-
tori d’Italia I, Bari 1913, s. 227). — Por. Chastel, o.c., s. 61.
9 Medal wykonany przez Sperandia około r. 1485. Por.
G. F. Hill, A Corpus of Italian Medals, London 1930, nr 394.
7
r. 1565 (wg Tietzego)
trubadurów i Minnesingerów. Najlepszym przy-
kładem tej figura sedens jest miniatura przedstawia-
jąca Thibaulda de Champagne, a jej literackim od-
powiednikiem — wiersz Walthera von der Vogel-
weide:
Siedząc na kamieniu
ze skrzyżowanymi nogami,
z ręką spoczywającą na kolanach,
z głową i podbródkiem podpartym ręką,
rozmyślam z wielkim utrapieniem
nad mym ziemskim przeznaczeniem0.
Do literatury nowożytnej wprowadził tę postać
Francesco Petrarka:
E ąuanto in piu selvaggio
Locco mi trovo e’n piu deserto lido
Tanto piu bella i! mio pensier 1’adombra.
Poi ąuando il vero sgombra
Queł doice error, pur li medesmo assido,
Me freddo, pietra morta in pietra viva
in guisa, duom che pensi e pianga e scriva7.
VIII, London 1945, s. 61) i n. — P. Meyer, Sa main d sa
maiselle (Zeitschrift fur romanische Philologie XXXIV, s.
571—572).
6 W. von der Vogelweide, Gedichte und Spruche
in Auswahl, Leipzig 1908, s. 35. — Por. Chastel, o.c.,
s. 62.
7 Francesco Petrarka, Canzoni (Scrittori d’Italia
5. Sebastiano da Reggio według Michała Anioła, Św. Hieronim.
Paryż, Bibliotheąue Nationale (wg Tolnaya)
Ta właśnie wersja postaci siedzącej, pogrążonej
w głębokiej medytacji, pojawia się odtąd stale w li-
teraturze i sztuce w. XV i XVI. Nawiązuje do niej
jeszcze Wawrzyniec Wspaniały w swym sonecie
Lontano dagli occhi di Lei:
Io me sto spesso sopra un duro sasso
E fo col braccio alla guancia sostegno
E meco spenso e ricontando vegno
Mio cammino amoroso a passo a passo,
Mia sorte accuso [,..]8
Współczesny sonetowi Wawrzyńca medal poety
Tytusa Wespazjana Strozziego (ryc. 13) przedstawia
figuram sedenlem w charakterystycznej pozie me-
dytacji z identyczną jak u Petrarki scenerią — ska-
listym. pejzażem i uschniętymi drzewami9. Tutaj
jednak bardziej niż u poprzedników zostały za-
akcentowane elementy melancholii. Sens tego sym-
bolicznego pejzażu wyjaśnia Cesare Ripa pod hasłem
CXXIX, Roma 1930, s. 113). — Por. też U. Hoff, Meditation
in Solitude (Journal of the Warburg Institute I, London 1937/38,
s. 292—294).
8 Lorenzo de Medici, Opere, wyd. A. Simioni (Scrit-
tori d’Italia I, Bari 1913, s. 227). — Por. Chastel, o.c., s. 61.
9 Medal wykonany przez Sperandia około r. 1485. Por.
G. F. Hill, A Corpus of Italian Medals, London 1930, nr 394.
7