DOI Artikel:
Miodońska, Barbara: Przedstawienie państwa polskiego w Statucie Łaskiego z r. 1506
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20355#0057
wiająca personifikację roku wpisaną w system kon-
centrycznych kół, w którym znalazły się znaki
zodiaku i upostaciowania zjawisk atmosferycznych,
stanowi kontynuację ilustracji rzymskich rękopisów
astronomicznych. Na miniaturze Scivias odnajdujemy
również przedstawienia czterech głównych wiatrów
w postaci uskrzydlonych nagich młodzieńców, wpi-
sane w narożniki czworoboku otaczającego koncen-
tryczne kręgi z personifikacją roku (ryc. 22). Z od-
mienną tradycją ikonograficzną (choć wyrosłą rów-
nież ze sztuki późnego antyku, tym razem półno-
cnoafrykańskiej) mamy do czynienia w grupie
hiszpańskich rękopisów Beatusa, gdzie interesujący
nas schemat przedstawieniowy wiąże się z ilustracją 7
s. 83—86, tabl. XII. — Baltru ś aitis, Uimage du monde,
s. 143, ryc. 8. — Beer, o.c., s. 32, ryc. 53. — Astronomy and
Astrology (o.c., szp. 36 i n., tabl. 21).
112 W. Neuss, Die Apokalipsę des hl. Johannes in der
altspanischen und altchristlichen Bibel-Illustration (Das Problem
rozdziału Apokalipsy św. Jana112. Zgodnie z tradycją
Starego Testamentu rodział 7 (1—8) ukazuje anioły
*w roli sił rządzących żywiołami i podkreśla ich
związek z czteroma punktami kardynalnymi113.
Z rozkazu Boga czterej aniołowie stojący „na czterech
kątach ziemicc powstrzymują szkodliwą działalność
wiatrów, by nie wiały „po ziemi, ani po morzu,
ani na żadne drzewocc i nie przeszkadzały w pie-
czętowaniu znakiem Baranka wybranych sług bo-
żych. Ikonografia tej sceny w całej grupie hiszpań-
skich Beatasów ukazuje ścisły związek czterech
wiatrów i czterech aniołów (ryc. 24)114.
Stary schemat kosmograficzny przetrwał aż do
progu czasów nowożytnych, przede wszystkim
der Beatus-Handschriften), Munster in Westfalen 1931. —
Baltruśaitis, o.c., s. 144.
113 Jankowski, Komentarz do Apokalipsy, s. 178. —
Reau, o.c., II, s. 700.
114 Neuss, o.c., s. 34—37, 65 i n., ryc. 108—122.
4*
51
centrycznych kół, w którym znalazły się znaki
zodiaku i upostaciowania zjawisk atmosferycznych,
stanowi kontynuację ilustracji rzymskich rękopisów
astronomicznych. Na miniaturze Scivias odnajdujemy
również przedstawienia czterech głównych wiatrów
w postaci uskrzydlonych nagich młodzieńców, wpi-
sane w narożniki czworoboku otaczającego koncen-
tryczne kręgi z personifikacją roku (ryc. 22). Z od-
mienną tradycją ikonograficzną (choć wyrosłą rów-
nież ze sztuki późnego antyku, tym razem półno-
cnoafrykańskiej) mamy do czynienia w grupie
hiszpańskich rękopisów Beatusa, gdzie interesujący
nas schemat przedstawieniowy wiąże się z ilustracją 7
s. 83—86, tabl. XII. — Baltru ś aitis, Uimage du monde,
s. 143, ryc. 8. — Beer, o.c., s. 32, ryc. 53. — Astronomy and
Astrology (o.c., szp. 36 i n., tabl. 21).
112 W. Neuss, Die Apokalipsę des hl. Johannes in der
altspanischen und altchristlichen Bibel-Illustration (Das Problem
rozdziału Apokalipsy św. Jana112. Zgodnie z tradycją
Starego Testamentu rodział 7 (1—8) ukazuje anioły
*w roli sił rządzących żywiołami i podkreśla ich
związek z czteroma punktami kardynalnymi113.
Z rozkazu Boga czterej aniołowie stojący „na czterech
kątach ziemicc powstrzymują szkodliwą działalność
wiatrów, by nie wiały „po ziemi, ani po morzu,
ani na żadne drzewocc i nie przeszkadzały w pie-
czętowaniu znakiem Baranka wybranych sług bo-
żych. Ikonografia tej sceny w całej grupie hiszpań-
skich Beatasów ukazuje ścisły związek czterech
wiatrów i czterech aniołów (ryc. 24)114.
Stary schemat kosmograficzny przetrwał aż do
progu czasów nowożytnych, przede wszystkim
der Beatus-Handschriften), Munster in Westfalen 1931. —
Baltruśaitis, o.c., s. 144.
113 Jankowski, Komentarz do Apokalipsy, s. 178. —
Reau, o.c., II, s. 700.
114 Neuss, o.c., s. 34—37, 65 i n., ryc. 108—122.
4*
51