DOI article:
Samek, Jan: Nawrót do gotyku w sztuce Krakowa pierwszej połowy w. XVII
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.20355#0135
można, że dwa pierwsze z wymienionych zjawisk
wywołane były w większości przykładów przez
kontrreformację.
Wydaje się jednak, że nawrót do gotyku chyba
nigdzie nie zarysował się tak wyraźnie, jak się to
dostrzega w sztuce Krakowa.
ZAKOŃCZENIE
Kończąc rozważania nąd krakowskim nawrotem
do gotyku w 1. połowie w. XVII zjawisko to należy
porównać z innymi przykładami rozwiązań go-
tyckich w sztuce europejskiej w. XVII, a wyniki
nasze z rezultatami dotychczasowych badań nad tym
zagadnieniem. Dochodzimy tu do następujących
wniosków:
1. Częste występowanie elementów gotyckich
w sztuce Krakowa w 1. ćwierci w. XVII jest zasa-
dniczo zgodne z zaobserwowanym m. in. przez
J. Brauna, O. von Falkę, A. Stangego i E. Kirsch-
bauma nasileniem nurtu gotyckiego około r. 1600.
2. Występowanie kierunku gotyckiego w Kra-
kowie przede wszystkim w sztuce sakralnej po-
twierdza także dotychczasowe wyniki badań (Kirsch-
baum).
3. Uznając kierunek gotycki w sztuce Kra-
kowa za odżycie gotyku podzieliliśmy stanowisko
reprezentowane przez O. von Falkę oraz, już mniej
wyraźnie, przez H. Schmitza, a ostatnio przez
E. S. Beera.
4. Związanie pojawiającego się w Krakowie od-
życia gotyku z kontrreformacją zgodne jest ze spo-
strzeżeniami H. Schmitza i A. Stangego, a przede
wszystkim z wynikami badań E. Male’a i B. Knip-
pinga.
5. W stosunku do nurtu gotyckiego w architek-
turze na terenie Belgii i pn. Francji oraz w architek-
turze i rzemiośle artystycznym w Niemczech, na-
wrót do gotyku w sztuce Krakowa jest kierunkiem
znacznie słabszym.
6. Jako zjawisko pokrewne kierunkowi gotyc-
kiemu w sztuce Krakowa wskazać można (uwzglę-
dniając naturalnie odmienne stosunki religijne i spo-
łeczne) nurt gotycki w architekturze 1. ćwierci w.
XVII w Pradze, gdzie podobnie jak w Krakowie
60. Kielich., r. 1626 (?). Grodziec, kościół parafialny (fot.
W. Wolny)
tradycje gotyckie przerwane zostały przez rozwój
architektury renesansowej.
7. Niektóre objawy krakowskiego nawrotu do
gotyku bliskie są analogicznym zjawiskom w innych
środowiskach (np. krakowskie krucyfiksy o elemen-
tach gotyckich są paralelnym zjawiskiem do opu-
blikowanych przez T. Mullera gotycyzujących kru-
cyfiksów niemieckich).
8. Obiekty należące do kierunku gotyckiego
w sztuce Krakowa wykazują jednak w stosunku do
dzieł powstałych w innych środowiskach specyficzne,
odrębne cechy, będące rezultatem oparcia się na
lokalnych, gotyckich wzorach.
127
wywołane były w większości przykładów przez
kontrreformację.
Wydaje się jednak, że nawrót do gotyku chyba
nigdzie nie zarysował się tak wyraźnie, jak się to
dostrzega w sztuce Krakowa.
ZAKOŃCZENIE
Kończąc rozważania nąd krakowskim nawrotem
do gotyku w 1. połowie w. XVII zjawisko to należy
porównać z innymi przykładami rozwiązań go-
tyckich w sztuce europejskiej w. XVII, a wyniki
nasze z rezultatami dotychczasowych badań nad tym
zagadnieniem. Dochodzimy tu do następujących
wniosków:
1. Częste występowanie elementów gotyckich
w sztuce Krakowa w 1. ćwierci w. XVII jest zasa-
dniczo zgodne z zaobserwowanym m. in. przez
J. Brauna, O. von Falkę, A. Stangego i E. Kirsch-
bauma nasileniem nurtu gotyckiego około r. 1600.
2. Występowanie kierunku gotyckiego w Kra-
kowie przede wszystkim w sztuce sakralnej po-
twierdza także dotychczasowe wyniki badań (Kirsch-
baum).
3. Uznając kierunek gotycki w sztuce Kra-
kowa za odżycie gotyku podzieliliśmy stanowisko
reprezentowane przez O. von Falkę oraz, już mniej
wyraźnie, przez H. Schmitza, a ostatnio przez
E. S. Beera.
4. Związanie pojawiającego się w Krakowie od-
życia gotyku z kontrreformacją zgodne jest ze spo-
strzeżeniami H. Schmitza i A. Stangego, a przede
wszystkim z wynikami badań E. Male’a i B. Knip-
pinga.
5. W stosunku do nurtu gotyckiego w architek-
turze na terenie Belgii i pn. Francji oraz w architek-
turze i rzemiośle artystycznym w Niemczech, na-
wrót do gotyku w sztuce Krakowa jest kierunkiem
znacznie słabszym.
6. Jako zjawisko pokrewne kierunkowi gotyc-
kiemu w sztuce Krakowa wskazać można (uwzglę-
dniając naturalnie odmienne stosunki religijne i spo-
łeczne) nurt gotycki w architekturze 1. ćwierci w.
XVII w Pradze, gdzie podobnie jak w Krakowie
60. Kielich., r. 1626 (?). Grodziec, kościół parafialny (fot.
W. Wolny)
tradycje gotyckie przerwane zostały przez rozwój
architektury renesansowej.
7. Niektóre objawy krakowskiego nawrotu do
gotyku bliskie są analogicznym zjawiskom w innych
środowiskach (np. krakowskie krucyfiksy o elemen-
tach gotyckich są paralelnym zjawiskiem do opu-
blikowanych przez T. Mullera gotycyzujących kru-
cyfiksów niemieckich).
8. Obiekty należące do kierunku gotyckiego
w sztuce Krakowa wykazują jednak w stosunku do
dzieł powstałych w innych środowiskach specyficzne,
odrębne cechy, będące rezultatem oparcia się na
lokalnych, gotyckich wzorach.
127