8. Fragment pomnika Kaspra Seredyego (zm. 1556). Długołuka
koło Bardiowa (fot. J. Ross)
stawienia samego rycerza, zmarłego w miejscu,
gdzie stoi pomnik, dała wdowa Anna pochodząca
z rodu węgierskiego Merey; mówi o tym list prefekta
Makowicy Pawła Akaya z 28 maja 1566: „Commisum
erat mihi a Domino et a Domina nostra graciosissima,
ut pro memoria unam Imaginem in eodem
loco ubi pie memoriae Dominus gracio-
sissimus vitam amisit, ad ea autem nos con-
veneramus cum Magistro lapicida, et aliąuam
summam pro labore solvimusCC34. Najbliższym wzo-
na pomniku Ostrogskich, znajdującym się w katedrze tarno-
wskiej. Na tarczy, umieszczonej po lewej (heraldycznie)
stronie, widnieją wśród herbów zarówno Trzy strzały jak
i Pelikan. Trzy strzały to herb rodziny Seredi, Pelikan zaś
to godło rodu Merei. Por. J. Siebmacher, Grosses und allge-
meines Wappenbuch, Band IV, Abth. 15, Der Adel von Ungarn,
Niirnberg 1899—1890, Heft 15—28, s. 415, tabl. 308 oraz
s. 576, tabl. 410. — D.Radocsay, Gotische Wappenbilder auf
ungarischen Adelsbriefen (Acta Historiae Artium V, Budapest
1958, s. 346, 358, il. 35). Z rodu Merei pochodziła Anna,
żona Kaspra Seredyego (I. Nagy, Magyarorszag csaladai, X,
Pest 1863, s. 154). Nie ma natomiast na owej tarczy Strze-
mienia — godła rodu Buczyńskich. Toteż zgodnie z herbarzem
I. Nagyego wydaje się najbardziej prawdopodobne, że Zu-
zanna była córką Kaspra Seredyego, a nie Jerzego, jak podaje
umieszczony na tymże pomniku napis: „SUSANNAE DE SE-
REDY ... DNI GEORGII SEREDY FILIAE, GASPARI
SEREDY NEPOTIS“. Powyższą inskrypcję cytuje S. Staro-
wolski (Monumenta Sarmatorum, Kraków 1655, s. 645) oraz
9. Fragment płyty nagrobkowej Ostrogskich, koniec w. XVI.
Długołuka koło Bardiowa (fot. J. Ross)
rem takiego wyobrażenia postaci rycerza była nie-
wątpliwie już poprzednio omówiona, marmurowa
płyta nagrobka Jerzego Seredyego w kościele bar-
diowskim, fundowana przez Katarzynę z Olszyn
Buczyńską. Data zgonu Jerzego Seredyego, zmarłego
w r. 1557, wyprzedza zaledwie o kilka lat zgon
Kaspra. Postać tego ostatniego na wspomnianej
płycie oznaczono umieszczonym na niej napisem:
„HOC EST SEREDI GASSPARCC (najprawdopo-
dobniej w trakcie odnawiania pomnika), dla odróż-
przytaczają w swoich pracach W. Balicki, J. Leniek i in.
Należy podkreślić, że już Łepkowski oraz Janota w cyto-
wanych pracach o Bardiowie, konfrontując treść napisu na
pomniku tarnowskim z elementami epigraficznymi nagrobków
bardiowskich, zwrócili uwagę na niezgodność danych ty-
czących Zuzanny Ostrogskiej. To samo stwierdzono w przy-
pisach Monumenta Poloniae Yaticana (VI, Kraków 1938,
s. XXXIII). Zatem przytoczony napis na pomniku Ostrogskich
w Tarnowie, dotyczący Zuzanny z domu Seredy, należy według
wszelkiego prawdopodobieństwa uznać za mylny. Zapewne
tablica, na której jest wyryty, musiała ulec zmianie w trakcie
przerabiania pierwotnej struktury pomnika. Zdają się dowodzić
tego ostatnie badania M. Gęb aro wieża.
34 V. Myskovszky, Seredy Gaspar emlekkapolnaja (Ar-
chaeologiai Ertesitó IX, Budapest 1889, s. 249); z przyto-
czonego listu wynika, że wznoszenie pomnika zapoczątkował
prefekt Makowicy Paweł Akay, który natychmiast powia-
domił wdowę Annę. Por. także S. Tóth, Saros varmegye
monografia]a, kótet II, Budapest 1910, s. 274.
137
koło Bardiowa (fot. J. Ross)
stawienia samego rycerza, zmarłego w miejscu,
gdzie stoi pomnik, dała wdowa Anna pochodząca
z rodu węgierskiego Merey; mówi o tym list prefekta
Makowicy Pawła Akaya z 28 maja 1566: „Commisum
erat mihi a Domino et a Domina nostra graciosissima,
ut pro memoria unam Imaginem in eodem
loco ubi pie memoriae Dominus gracio-
sissimus vitam amisit, ad ea autem nos con-
veneramus cum Magistro lapicida, et aliąuam
summam pro labore solvimusCC34. Najbliższym wzo-
na pomniku Ostrogskich, znajdującym się w katedrze tarno-
wskiej. Na tarczy, umieszczonej po lewej (heraldycznie)
stronie, widnieją wśród herbów zarówno Trzy strzały jak
i Pelikan. Trzy strzały to herb rodziny Seredi, Pelikan zaś
to godło rodu Merei. Por. J. Siebmacher, Grosses und allge-
meines Wappenbuch, Band IV, Abth. 15, Der Adel von Ungarn,
Niirnberg 1899—1890, Heft 15—28, s. 415, tabl. 308 oraz
s. 576, tabl. 410. — D.Radocsay, Gotische Wappenbilder auf
ungarischen Adelsbriefen (Acta Historiae Artium V, Budapest
1958, s. 346, 358, il. 35). Z rodu Merei pochodziła Anna,
żona Kaspra Seredyego (I. Nagy, Magyarorszag csaladai, X,
Pest 1863, s. 154). Nie ma natomiast na owej tarczy Strze-
mienia — godła rodu Buczyńskich. Toteż zgodnie z herbarzem
I. Nagyego wydaje się najbardziej prawdopodobne, że Zu-
zanna była córką Kaspra Seredyego, a nie Jerzego, jak podaje
umieszczony na tymże pomniku napis: „SUSANNAE DE SE-
REDY ... DNI GEORGII SEREDY FILIAE, GASPARI
SEREDY NEPOTIS“. Powyższą inskrypcję cytuje S. Staro-
wolski (Monumenta Sarmatorum, Kraków 1655, s. 645) oraz
9. Fragment płyty nagrobkowej Ostrogskich, koniec w. XVI.
Długołuka koło Bardiowa (fot. J. Ross)
rem takiego wyobrażenia postaci rycerza była nie-
wątpliwie już poprzednio omówiona, marmurowa
płyta nagrobka Jerzego Seredyego w kościele bar-
diowskim, fundowana przez Katarzynę z Olszyn
Buczyńską. Data zgonu Jerzego Seredyego, zmarłego
w r. 1557, wyprzedza zaledwie o kilka lat zgon
Kaspra. Postać tego ostatniego na wspomnianej
płycie oznaczono umieszczonym na niej napisem:
„HOC EST SEREDI GASSPARCC (najprawdopo-
dobniej w trakcie odnawiania pomnika), dla odróż-
przytaczają w swoich pracach W. Balicki, J. Leniek i in.
Należy podkreślić, że już Łepkowski oraz Janota w cyto-
wanych pracach o Bardiowie, konfrontując treść napisu na
pomniku tarnowskim z elementami epigraficznymi nagrobków
bardiowskich, zwrócili uwagę na niezgodność danych ty-
czących Zuzanny Ostrogskiej. To samo stwierdzono w przy-
pisach Monumenta Poloniae Yaticana (VI, Kraków 1938,
s. XXXIII). Zatem przytoczony napis na pomniku Ostrogskich
w Tarnowie, dotyczący Zuzanny z domu Seredy, należy według
wszelkiego prawdopodobieństwa uznać za mylny. Zapewne
tablica, na której jest wyryty, musiała ulec zmianie w trakcie
przerabiania pierwotnej struktury pomnika. Zdają się dowodzić
tego ostatnie badania M. Gęb aro wieża.
34 V. Myskovszky, Seredy Gaspar emlekkapolnaja (Ar-
chaeologiai Ertesitó IX, Budapest 1889, s. 249); z przyto-
czonego listu wynika, że wznoszenie pomnika zapoczątkował
prefekt Makowicy Paweł Akay, który natychmiast powia-
domił wdowę Annę. Por. także S. Tóth, Saros varmegye
monografia]a, kótet II, Budapest 1910, s. 274.
137