DOI Heft:
Nekrologi
DOI Artikel:Krasnowolski, Bogusław; Chrzanowski, Tadeusz [Bearb.]; Chrzanowski, Tadeusz [Gefeierte Pers.]: Tadeusz Bonifacy Chrzanowski: (1926 - 2006)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20623#0159
Folia Historiae Artium
Seria Nowa, t. 12: 2009
PL ISSN 0071-6723
Nekrologi
Tadeusz Bonifacy Chrzanowski
(1926-2006)
Tadeusz Chrzanowski należał bez wątpienia do
najwybitniejszych polskich historyków sztuki XX
wieku. A przecież historia sztuki nie była Jego jedyną
pasją życiową. Badania nad polską sztuką i sztuką w
Polsce (te pojęcia zawsze rozróżniał) uświadomiły Mu
katastrofalny stan ogółu naszych zabytków, skłania-
jąc do licznych wypowiedzi i działań; w ich wyniku
stał się jednym z czołowych autorytetów w dziedzi-
nie teorii konserwacji. Większość swych publikacji
ilustrował własnymi, świetnymi fotografiami; pracę
zawodową rozpoczynał jako fotograf Wytwórni Fil-
mów Oświatowych w Łodzi, był członkiem Związku
Artystów Fotografików Polskich, a pasję tę zawdzię-
czał może po części swemu ojczymowi, Włodzimie-
rzowi Puchalskiemu1. W młodości pisywał wiersze,
a w wielu Jego późniejszych publikacjach granica
między literaturą piękną a naukową w zasadzie nie
istniała; od 1950 r. był członkiem Związku Litera-
tów Polskich, od 1979 PEN-Clubu, a od roku 1989
Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Talent literacki i
przekonania polityczne — wielce krytyczne zarówno
wobec PRL-owskiej rzeczywistości, jak wszelkich
ksenofobii — zaprowadziły Go do środowisk opozy-
cyjnych, do „Tygodnika Powszechnego”, „Znaku”,
paryskiej „Kultury”. Pod koniec życia pisał o sobie:
„za moich redaktorów uważam Jerzego Turowicza i
Jerzego Giedroycia, a za pisarza, który miał duży
wpływ na ukształtowanie moich poglądów — Stefana
Kisielewskiego. Moim serdecznym przyjacielem był
Zbigniew Herbert”2.
1 T. Chrzanowski, Włodek, „Tygodnik Powszechny”
1979, nr 10, s. 6; A. Baranowa, Gdzieś w Europie. Fotografie
Tadeusza Chrzanowskiego {w:} Tadeusz Chrzanowski. Fotografik
[katalog wystawy: Galeria dylag.pl, 6—31 maja 2008], Kra-
ków 2008, s. 6; tamże reprodukcje prac z lat pięćdziesiątych.
4 ....
Postać Tadeusza Chrzanowskiego zasługuje na
monografię. Jego dorobek był już kilkakrotnie ana-
lizowany. Bibliografię ważniejszych prac z historii
2 T. Chrzanowski, Życiorys własny [w:],Jubileusz 75-lecia
Profesora Tadeusza Chrzanowskiego, Biuletyn Społecznego Ko-
mitetu Odnowy Zabytków Krakowa, 46: 2001, s. 30.
153
Seria Nowa, t. 12: 2009
PL ISSN 0071-6723
Nekrologi
Tadeusz Bonifacy Chrzanowski
(1926-2006)
Tadeusz Chrzanowski należał bez wątpienia do
najwybitniejszych polskich historyków sztuki XX
wieku. A przecież historia sztuki nie była Jego jedyną
pasją życiową. Badania nad polską sztuką i sztuką w
Polsce (te pojęcia zawsze rozróżniał) uświadomiły Mu
katastrofalny stan ogółu naszych zabytków, skłania-
jąc do licznych wypowiedzi i działań; w ich wyniku
stał się jednym z czołowych autorytetów w dziedzi-
nie teorii konserwacji. Większość swych publikacji
ilustrował własnymi, świetnymi fotografiami; pracę
zawodową rozpoczynał jako fotograf Wytwórni Fil-
mów Oświatowych w Łodzi, był członkiem Związku
Artystów Fotografików Polskich, a pasję tę zawdzię-
czał może po części swemu ojczymowi, Włodzimie-
rzowi Puchalskiemu1. W młodości pisywał wiersze,
a w wielu Jego późniejszych publikacjach granica
między literaturą piękną a naukową w zasadzie nie
istniała; od 1950 r. był członkiem Związku Litera-
tów Polskich, od 1979 PEN-Clubu, a od roku 1989
Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Talent literacki i
przekonania polityczne — wielce krytyczne zarówno
wobec PRL-owskiej rzeczywistości, jak wszelkich
ksenofobii — zaprowadziły Go do środowisk opozy-
cyjnych, do „Tygodnika Powszechnego”, „Znaku”,
paryskiej „Kultury”. Pod koniec życia pisał o sobie:
„za moich redaktorów uważam Jerzego Turowicza i
Jerzego Giedroycia, a za pisarza, który miał duży
wpływ na ukształtowanie moich poglądów — Stefana
Kisielewskiego. Moim serdecznym przyjacielem był
Zbigniew Herbert”2.
1 T. Chrzanowski, Włodek, „Tygodnik Powszechny”
1979, nr 10, s. 6; A. Baranowa, Gdzieś w Europie. Fotografie
Tadeusza Chrzanowskiego {w:} Tadeusz Chrzanowski. Fotografik
[katalog wystawy: Galeria dylag.pl, 6—31 maja 2008], Kra-
ków 2008, s. 6; tamże reprodukcje prac z lat pięćdziesiątych.
4 ....
Postać Tadeusza Chrzanowskiego zasługuje na
monografię. Jego dorobek był już kilkakrotnie ana-
lizowany. Bibliografię ważniejszych prac z historii
2 T. Chrzanowski, Życiorys własny [w:],Jubileusz 75-lecia
Profesora Tadeusza Chrzanowskiego, Biuletyn Społecznego Ko-
mitetu Odnowy Zabytków Krakowa, 46: 2001, s. 30.
153